انواع و اقسام توپ‌های بزرگ و کوچک رنگی همیشه از دم‌دست‌ترین و رایج‌ترین ابزارهای سرگرمی برای کودکان و حتی بزرگسالان در هر سنی بوده‌اند. توپ جزو اسباب‌‌بازی‌هایی محسوب می‌شود که جذابیت فوق‌العاده‌ای دارد. اما روش‌های مختلفی برای بازی با این ابزار ساده وجود دارد که علاوه بر تفریح، می‌تواند در تقویت مهارتهای مختلف به والدین کمک کند. حتی در بسیاری از تکنیک‌های بازی‌درمانی و کاردرمانی نیز از انواع توپ استفاده می‌شود. در این مطلب علاوه بر فواید بازی با توپ درباره بازی هایی که می توان با توپ انجام داد صحبت کرده‌ایم.
مزیت های بازی با توپ
- بازی با توپ بخش مهمی از دوران کودکی اکثر افراد و راهی عالی برای سرگرمی، فعال ماندن و توسعه مهارتهای فیزیکی کودکان است. انواع توپ بازی مزایای متعددی مانند رشد جسمی و ذهنی در کودکان به همراه دارند.
- بازی با توپ می‌تواند به بهبود هماهنگی دست و چشم، تعادل بدن، افزایش تمرکز، آمادگی جسمانی کلی و آموزش مهارتهای اجتماعی به بچه‌ها کمک کننده باشد.
- مهارتهای اجتماعی شامل کار گروهی، ارتباط‌برقرار کردن با دیگران، توانایی اعتراض و بازی جوانمردانه از طریق بازی های خلاق با توپ امکان‌پذیر است.
منازل کوچک شده‌اند و اکثر کودکان وقت خود را صرف بازی با موبایل می‌کنند. در نتیجه این بی‌تحرکی، انواع مشکلات جسمی و اضافه وزن گریبان‌گیر کودکان شده است. در حالی که توپ بازی می‌تواند راه خوبی برای تخلیه انرژی کودکان، بالا بردن سوخت و ساز، کمک به رشد جسمی، بهبود میزان عضلات و تقویت روحیه مثبت برای کودکان باشد. درباره نقش بازی در رشد کودکان نیز پیش از این صحبت کرده‌ایم.
در این مورد توصیه می‌کنیم سری هم به دو مطلب راهنمای سن خرید موبایل و تبلت برای کودکان و قوانین استفاده از موبایل برای کودکان و نوجوانان بزنید.
انواع بازی با توپ در منزل برای کودکان
تعدادی بازی فردی، گروهی و رقابتی را در این قسمت معرفی کرده‌ایم که به آسانی میتوان در خانه یا مدرسه انجام داد. فرقی نمی‌کند کودک در پارک، حیاط خلوت یا باشگاه بازی کند، تعداد زیادی بازی با توپ ساده وجود دارد که کودکان در هر سنی میتوانند از آن‌ها لذت ببرند. بنابراین یک توپ بردارید، از این مقاله ایده‌های بازی با توپ را دریافت و لذت بردن از انواع توپ بازی را شروع کنید. پیشنهاد می‌کنیم بعد از بازی‌های زیر، سری هم به مطلب بازی های گروهی برای کودکان بزنید و بازی‌های دسته‌جمعی جذاب آن را مطالعه کنید.
بازی دست رشته
دست رشته یکی از بازی های نوستالوژیک با توپ است که از سن ۸ سال به بالا میتوانند در قالب یک گروه ۶ نفره آن را بازی کنند. یک توپ ترجیحا سبک، با اندازه متوسط برای این بازی نیاز دارید. یک نفر به صورت تصادفی به عنوان خرس وسط انتخاب می‌شود و باقی بازیکنان دایره‌وار دور او می‌ایستند. توپ بین بازیکنان پاسکاری می‌شود و خرس وسط باید تلاش کند توپ را در حین پاسکاری بقاپد. این بازی سرعت و قدرت عکس‌العمل را در کودکان بیشتر می‌کند. همچنین به دلیل تیمی بودن، امکان دوست‌یابی و توسعه مهارتهای لازم برای ارتباط برقرار کردن را هم بیشتر می‌کند. بسیاری از کودکان به دلایل مختلف در پیدا کردن دوست دچار مشکل هستند که می‌توانید با مطالعه مقاله‌های دوست یابی کودکان در مدرسه و دوست خیالی کودکان درباره آن اطلاعات کامل‌تری به دست بیاورید.
توپ بازی با جعبه سرگردان
یکی از بازی های با توپ داخل خانه که به تقویت دقت، نشانه‌گیری، قدرت دست‌ها و عملکرد هماهنگ چشم و دست کمک می‌کند.بازی جعبه سرگردان برای کودکان ۷ تا ۱۲ سال جذابیت بیشتری دارد. در این گروه بازیکنان به دو گروه ۲ نفره تقسیم می‌شوند. برای انجام بازی هم به دو یا تعدادی توپ سبک با اندازه متوسط و یک جعبه کارتنی نیاز داریم.
دو گروه در مقابل یکدیگر می‌نشینند و کارتن را درست وسط آن‌ها قرار می‌دهیم. با فاصله نیم متر از هر گروه، یک خط فرضی می‌کشیم یا از طناب برای مشخص کردن این مرز استفاده می‌کنیم. هر گروه به تعداد مساوی توپ دارد و باید با پرتاب کردن آن‌ها و ضربه زدن به کارتن، آن را به خط مرزی گروه مقابل نزدیک کند. برای بازی مدت زمان مشخصی را تعیین می‌کنیم که در پایان آن کارتن به هر گروه نزدیک‌تر باشد بازنده است. اگر زودتر از پایان زمان، کارتن به خط یک گروه برسد، بازنده است.
بازی حرکت با توپ
بازی تعادل برای سنین ۴ سال به بالا مناسب است و میتوان آن را به صورت یکی از بازی های دونفره یا در قالب دو گروه دو نفری به صورت رقابتی هم انجام داد. دو کودک کنار هم می‌ایستند و یک توپ نرم با قابلیت ارتجاعی را با فشار پاهای خود نگه می‌دارند. یک خط آغاز و پایان هم برای بازی مشخص می‌کنیم که دو کودک باید بدون انداختن توپ این مسیر را تا انتها بروند.
هماهنگی، همکاری و کنترل حرکات همزمان در این بازی تقویت می‌شوند. به طور کلی با بازی میتوان هرچیزی را به کودکان آموزش داد. برای مطالعه بیشتر در این مورد پیشنهاد می‌کنیم دو مطلب معرفی بازی های حسی برای کودکان و بازی هایی برای تقویت خلاقیت کودکان را نیز مطالعه بفرمایید.
بازی با توپ محافظت از زمین
بازی محافظت از زمین برای کودکان ۸ ساله به بالا مناسب است و میتوان آن را با هر تعداد بازیکن انجام داد. برای این بازی با توپ به قوطی خالی نوشابه و تعدادی توپ به تعداد افراد نیاز داریم. محوطه بازی را به دو نیمه تقسیم می‌شود. در فضای خانه میتوان از هر فرش به عنوان محوطه مورد نظر فرد استفاده کرد. در هر نیمه تعداد مساوی قوطی خالی نوشابه قرار می‌دهیم. در هر نیمه نصف قوطی خالی نوشابه‌ها ایستاده و نصف دیگر به حالت خوابیده است.
افراد هر گروه در نیمه خود قرار می‌گیرند و با شروع زمان با دریبل کردن توپ و یا قل دادن توپ، هر فرد سعی می‌کند به زمین حریف خود رفته و قوطی خالی نوشابه‌های او را با دست خوابانده و سعی کند قوطی‌های خالی نوشابه زمین خود را ایستاده نگه دارد. در پایان زمان بازیکنان هر زمین که قوطی خالی نوشابه ایستاده بیشتری داشته باشد برنده است.
بازی با توپ و قاشق
یکی از بازی های تک نفره با توپ است که فقط به یک توپ کوچک به اندازه توپ تنیس و یک قاشق نیاز دارد. این بازی کلاسیک برای آموزش تعادل و هماهنگی بدن و همچنین افزایش تنها بازی کردن کودک عالی است. یک خط شروع و پایان بکشید و توپ را به همراه یک قاشق به کودک بدهید. کودک باید دسته قاشق را در دهان خود نگه دارد و توپ را در انتهای دیگر قاشق متعادل کنند و برای برنده شدن ابتدا به خط پایان برسند. اگر توپ را رها کردند، باید آن را بردارند و دوباره از ابتدا حرکت کنند. میتوان این بازی را به صورت رقابتی بین هر تعداد دانش‌آموز انجام داد. به این صورت که در خط پایان یک سبد کوچک می‌گذاریم و بچه‌ها باید تعداد مشخصی توپ را در سبد بیندازند. کسی که به عنوان اولین نفر همه توپها را به خطر پایان برساند برنده است.
بازی پرتاب توپ
از یک بطری مانند جای مایع لباسشویی استفاده کنید و با برش آن از وسط، یک محفظه برای دریافت توپ بسازید. لبه‌های هر محفظه را به یک رنگ دربیاورید، مثلا یکی به رنگ زرد و دیگری قرمز باشد. توپ‌های کوچکی به همین دو رنگ را هم تهیه کنید. در این بازی که میتوان آن را ۲ یا چند نفره انجام داد، یک بازیکن پرتاب‌کننده است و باقی بازیکنان باید توپ رنگ خودشان را با حرکت دادن و آوردن محفظه زیر توپ، بگیرند. در نهایت هرک بتواند تعداد توپ‌های بیشتری جمع کند برنده است. این بازی سرعت عمل، تمرکز، هماهنگا عصب، عضله و چشم را تقویت می‌کند.
آموزش رنگ با توپ بازی
این بازی بیشتر برای کودکان ۳ تا ۵ سال مناسب است. با کمک توپ‌های رنگی میتوان رنگ‌ها و دقت بصری کودک را افزایش داد. کافی است تعدادی توپ کوچک با رنگ‌های متنوع و چند سبد تهیه کنید. روی هر سبد یک کاغذ با رنگی خاص بچسبانید و از کودک بخواهید هر رنگ توپ را در سبد خاص خودش بیندازد. برای اینکه این بازی با توپ جذاب‌تر شود می‌توانید آن را رقابتی کنید. هرکسی که زودتر تمام توپها را در سبد رنگ خود انداخت برنده است.
نکات ایمنی برای توپ بازی با کودکان
شاید نکات زیر ساده به نظر برسند اما بسیاری از مواقع رعایت این مسائل مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرد و میتوان منجر به بروز مشکل برای کودکان شود.
- برای خرید توپ در هر سایزی به وزن آن توجه کنید. برخی از توپها سفت هستند و ممکن است در صورت ضربه باعث آسیب به کودک یا وسایل منطل شوند.
- جنس توپ باید ترجیحا از پلاستیک‌های بی‌خطر برای کودکان باشد.
- اگر برای نوزاد توپ می‌خرید مطمئن شوید که در دهان گذاشتن آن ضرری ندارد.
- توپ‌های نرمی که قابلیت فرورفتن و تاشدن دارند، برای کودکان خطر خفگی ایجاد می‌کنند.
- از خرید توپ‌های نرمی که کودک می‌تواند با دندان آن را تکه کند، خودداری کنید.
- بهتر است هرچند وقت یک‌بار توپ کودک را ضدعفونی کنید یا بشویید.
- برای پیشگیری از سُر خوردن و افتادن کودک، با احتیاط بیشتری از توپ‌های کوچک و محکم استفاده کنید.
- برای نوزادان توپهایی با جنس نرم و پارچه‌ای تهیه کنید که بسیار سبک باشند.
پیشنهاد می‌کنیم برای اینکه از منافع بازی‌های سنتی مثل توپ‌بازی در مقایسه با موبایل و تبلت آگاه شوید، سری هم به مطلب مقایسه اسباب بازی سنتی با دیجیتال بزنید.
سخن پایانی
توپ یکی از اولین گزینه‌هایی است که والدین برای سرگرم کرد بچه‌ها یا بازی‌های گروهی انتخاب می‌کنند. تنوع بازی هایی که با توپ می‌شود انجام داد بسیار زیاد است. بازی با توپ از بازی‌های تکی خردسالان با توپ، بازی‌های گروهی مانند فوتبال گرفته تا بازی‌های درمانی برای تقویت عضلات و هماهنگی بین عصب و عضله را در بر می‌گیرد. بسته به اینکه از بازی چه هدفی را دنبال می‌کنید، انتخاب‌ها متعددی برای استفاده از توپ با سایزهای مختلف دارید. استفاده از توپ‌های رنگی، گرفتن، نگه داشتن و پرتاب کردن توپ، جهت‌یابی در بازی با توپ و همکاری برای برنده شدن در انواع بازی با توپ برای کودکان ابتدایی، توانمندی‌های عصبی، عضلانی، بینایی و مهارتهای حرکتی کودکان را تقویت می‌کند.
زبان نیز یکی دیر از مهارت‌هایی است که میتوان با بازی آن را آموزش داد و در مطلب روش های خلاقانه آموزش زبان به کودکان راجع به آن صحبت کرده‌ایم.
سوالات متداول
- فواید بازی با توپ برای کودکان چیست؟
کودکان با انواع بازی خلاقانه با توپ میتوانند انجام کار تیمی، رقابت سالم، رعایت اخلاق و انصاف در بازی را یاد بگیرند. همچنین با کمک توپ میتوان مهارتهای حرکتی، توانایی ذهنی، سرعت عمل و آمادگی جسمانی کودکان را تقویت کرد. - از چه سنی میتوان با کودکان توپ بازی کرد؟
توپ بازی سن خاصی ندارد و برای همه سنین مناسب است. به شرط اینکه مواردی مانند جنس توپ، تمیزی و بهداشت توپ، اندازه توپ، سنگینی توپ و قابل بلع بودن آن را متناسب با سن و توانایی کودک انتخاب کنیم. - در خرید توپ برای بازی با کودکان به چه نکاتی باید توجه کرد؟
خرید توپ مناسب به سن و توانمندی کودک و فضایی که در خانه دارید بستگی دارد. اما به طور کلی بهتر است توپ برای کودکان خردسال و نوزادان سبک، نرم، کوچک اما غیر قابل بلع و تکه کردن با دندان باشد. همچنین مراقب توپهایی که در اثر ضربه امکان ترکیدن دارند نیز باشید. ترجیحا به صورت روزانه توپها را ضدعفونی کرده یا بشویید، خصوصا برای سنین کم که ممکن است توپ را در دهان بگذارند.
