رشته‌های کاردانش ۱۴۰۴ | گرایش‌های کاردانش برای پسران و دختران

معرفی رشته های کاردانش

رشته های کاردانش برای دانش‌آموزانی طراحی شده که بیشتر از درس‌های تئوری، به یاد گرفتن مهارت‌های عملی و ورود سریع‌تر به بازار کار علاقه دارند. البته مثل هر مسیر آموزشی دیگری، انتخاب این شاخه هم شرایط خودش را دارد و ادامه‌ی تحصیل پس از گرفتن دیپلم کاردانش، تفاوت‌هایی با دیگر رشته‌ها دارد. در این مطلب نگاهی می‌اندازیم به رشته های کاردانش، تفاوت آن با فنی‌حرفه‌ای، شرایط ورود به این شاخه و آینده‌ی تحصیلی و شغلی دانش‌آموزانی که این مسیر را انتخاب می‌کنند.

جدول رشته های کاردانش

معرفی رشته کاردانش در دبیرستان

دانش‌آموزان کاردانش هنرجو گفته می‌شوند و فرصت بیشتری برای آموزش مهارت‌های فنی و عملی دارند. در کاردانش تنوع زیادی از رشته‌های هنری، خدماتی، کشاورزی و فنی وجود دارد. دانش‌آموزانی که دیپلم کاردانش دارند به دلیل یادگیری کار با تجهیزات فنی و تولیدی، می‌توانند سریع‌تر وارد بازار کار شوند و نیاز به نیروهای ماهر و فنی در جامعه را تأمین کنند که یکی از اهداف اصلی تأسیس کاردانش است. البته باید توجه داشته باشید که ممکن است همه رشته های کاردانش در یک دبیرستان ارائه نشوند و علاوه بر این برخی از رشته‌ها مخصوص به دختران و برخی مختص پسران هستند.

اولین نفری باشید که از اخبار و اطلاعیه‌های مرتبط با پایه تحصیلیتان باخبر می‌شود!

تفاوت رشته کاردانش با فنی حرفه ای چیست؟

شاخه‌های کاردانش و فنی‌حرفه‌ای هر دو در گروه آموزش‌های فنی و مهارتی قرار دارند، اما در ساختار آموزشی و نوع مهارت‌آموزی تفاوت‌های مهمی دارند. آشنایی با این تفاوت‌ها به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا انتخابی دقیق‌تر و متناسب‌تر با اهداف خود داشته باشند. در جدول زیر، مقایسه‌ای جامع از مهم‌ترین تفاوت‌های این دو شاخه آموزشی ارائه شده است.

پیشنهاد مطالعه: رشته فنی حرفه ای چه شغل هایی دارد؟

رشته های تحصیلی شاخه کاردانش

زیرشاخه های رشته کاردانش به ۳ دسته خدمات و کشاورزی، صنعت و هنر تقسیم می‌شوند و مجموعا بیش از ۱۵۰ رشته در این گروه‌ها قرار می‌گیرند:

رشته های صنعت کاردانش

کاردانش صنعت شامل چه شغل هایی است؟

شاخه صنعت به جهت تنوع رشته‌های فنی و ارتباط مستقیم با شغل‌های مورد نیاز در بازار کار، علاقه‌مندان زیادی دارد. هنرجویان این رشته‌ها می‌توانند پس از اتمام دوره دبیرستان شروع به کار کنند یا حتی کارآفرین رشته تخصصی خود باشند. همچنین امکان ادامه تحصیل در رشته‌های فنی مهندسی برای آن‌ها وجود دارد که باعث ارتقای شرایط شغلی‌شان خواهد بود. در ادامه جدول رشته های کاردانش در حوزه صنعت را مشاهده می‌کنید.

کد رشته های کاردانش

رشته های کاردانش کشاورزی و خدمات

کاردانش خدمات شامل چه شغل هایی است؟

در کاردانش برخلاف فنی حرفه‌ای، دو گروه خدمات و کشاورزی با یکدیگر ادغام شده‌اند. رشته‌های شاخه خدمات نسبت به سایر شاخه‌ها تنوع کمتری دارند اما از نظر موقعیت شغلی، می‌توان آن‌ها را جزو رشته‌های آینده‌دار کاردانش دانست. دانش‌آموزان با ورود به هریک از رشته های کاردانش در گروه کشاورزی و خدمات، می‌توانند طی ۳ سال متوسطه دوم با توجه به رشته تخصصی خود، با فناوری‌های مرتبط با کشاورزی، جنگلداری، پرورش دام، پرورش آبزیان،صنایع وابسته به آب و خاک و بسیاری دیگر از رشته‌های مرتبط در این حوزه آشنا شوند.

با توجه به ظرفیت‌های موجود در ایران برای رشته‌های وابسته به کشاورزی و پرورش دام و آبزیان، اغلب رشته های شاخه کشاورزی آینده شغلی و بازار کار مناسبی دارند. در مورد بازار کار رشته‌ها و انتخاب بهتر بین رشته های کاردانش توصیه می‌کنیم مطلب چه رشته هایی بازار کار خوبی دارند را هم مطالعه کنید.

رشته های کاردانش دخترانه

رشته های شاخه هنر کاردانش

شاخه هنر پرطرفدارترین شاخه کاردانش است چراکه بیشتر این رشته‌ها را فقط از طریق کاردانش یا فنی‌حرفه‌ای می‌توان ادامه داد. دانش‌آموزان این شاخه می‌توانند در کنکور هنر نیز شرکت کنند و وارد مقطع کاردانی رشته‌های تخصصی خود شوند. رشته های کاردانش در شاخه هنر بازار کار پر رونق و رو به رشدی دارند. انواع رشته‌های هنری مانند رشته طراحی لباس، بیشتر به مهارت نیاز دارند و می‌توان با تحصیل ۳ ساله آن‌ها، بلافاصله شروع به کار کرد.

پیشنهاد مطالعه: رشته طراحی و ساخت جواهرات و رشته کتابت و نگارگری

رشته های پسرانه کاردانش

با توجه به فنی و عملی بودن رشته های کاردانش، برخی از این رشته‌ها صرفا برای پسران و برخی دیگر صرفا برای دختران در نظر گرفته شده‌‌اند. به این معنی که دختران و پسران امکان انتخاب تعدادی از رشته‌ها را ندارند. با این توضیح، رشته های پسرانه کاردانش عبارتند از:

برق ساختمانتزئینات داخلی ساختمانپرورش قارچ خوراکی
تاسیساتنقشه‌کشی ساختمانپرورش پرندگان زینتی
تعمیرات خودروبرنامه‌نویسی پایگاه دادهپرورش صنعتی دام‌های سنگین
تعمیرات لوازم خانگیعیب‌یابی سیستم‌های رایانه‌ایتکثیر ماهیان گرم‌آبی
نصب و سرویس آسانسورتولید و توسعه‌دهنده پایگاه‌های اینترنتیکشت گیاهان دارویی و زعفران
صنایع فلزیتولیدکننده چندرسانه‌ایبازیافت مواد
ساخت و تولیدتعمیر ابزار دقیقسفالگری
متالوژیتابلو‌سازی برق صنعتیمعماری داخلی
الکترونیک صنعتیتعمیر لوازم خانگی برقیمنبت‌کاری
برق صنعتیمبل‌سازی مدرننوازندگی ساز ایرانی
الکتروتکنیکاپراتور CNC چوبطراحی طلا و جواهر
تاسیسات مکانیکیساختمانسازسازی
هنر معرق‌کاریچاپ باتیک و قلم‌کارطلا و جواهرسازی
چاپ دستیخاتم‌کاریتراش سنگ‌های قیمتی
صحافی و جلدسازیصنایع فلزی

رشته های کاردانش دخترانه

رشته های کاردانش دخترانه شامل مهارت‌هایی کاربردی هستند که برای ورود سریع‌تر به بازار کار طراحی شده‌اند. تعدادی از رشته‌های کاردانش دخترانه را در جدول زیر آورده ایم. قبل از ثبت‌نام، بررسی کنید که هنرستان موردنظر این رشته‌ها را ارائه می‌دهد.

طراحی دوختطراحی و توسعه صفحات وبتصویرسازی و جلوه‌های رایانه‌ای
کودک‌یاریامور اداریدستیاری تهیه لباس‌های نمایشی
حسابداریپرورش گل و گیاه آپارتمانیطراحی بسته‌بندی
هتلداریعکاسیصفحه‌آرایی
معماری داخلیتصویربرداریچهره‌سازی
موسیقینقاشی ایرانیدستیاری طراحی لباس
طلا و جواهرسازیمدیریت آشپزی و قنادیدوخت لباس‌های محلی
طراحی و نقاشی فرشگرافیک رایانه‌ای

پیشنهاد مطالعه: معدل لازم برای رشته طراحی دوخت

رشته های جدید کاردانش

۶ رشته زیر در سال گذشته به رشته های کاردانش اضافه شده‌اند:

محیط‌بانیحمل و نقل ریلیخدمات فروشگاهیبهداشت عشایر و روستابازیافت مواد و انرژی

لیست رشته های دانشگاهی کاردانش

رشته‌های دانشگاهی کاردانش در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد و دکترا به شرح زیر است:

رشته‌های کاردانی بدون کنکورعکاسی، گریم، مخابرات مترو، شبکه‌های کامپیوتری، ویراستاری، نوازندگی ساز ایرانی، تصویربرداری، جلوه‌های ویژه، تجهیزات صدابرداری (ICT)، بازیگری، فیلم‌سازی، نوازندگی ساز کلاسیک، مترجمی زبان انگلیسی – آثار دیداری و شنیداری، مترجمی زبان انگلیسی – آثار مکتوب و متون رسمی، نگهداری و تعمیرات برق، الکترونیک، صنایع شیمیایی، طراحی و دوخت، هتلداری و گردشگری، ساخت و تولید، صنایع نساجی، حمل و نقل، صنایع فلزی، متالورژی، هنرهای تجسمی – نقاشی، مکاترونیک، تاسیسات مکانیکی، سرامیک، امور دامی، پویانمایی، صنایع چوب و مبلمان، معدن، امور زراعی و باغی، معماری داخلی، چاپ، علوم دریایی، ماشین‌های کشاورزی، صنایع دستی، عمران، امور دریایی، صنایع غذایی، انرژی تجدیدپذیر خورشیدی، مهندسی معماری، تربیت کودک و مدیریت خانواده، موسیقی.
رشته‌های کارشناسی بدون کنکورعمران، ارتباطات و فناوری اطلاعات (ICT)، نقشه کشی صنعتی، جوشکاری، طراحی صنعتی، الکترونیک و مخابرات دریایی، ریخته گری، صنایع چوب و مبلمان، معماری داخلی، خدمات قضایی، نقاشی، فناوری مخابرات، صنایع فلزی، فرآورده های بیولوژیک، نگارش حقوقی
رشته‌های کارشناسی(در دانشگاه افسری)مهندسی برق، مهندسی کامپیوتر، مهندسی مکانیک، مهندسی عمران، مهندسی هوافضا، مهندسی صنایع، مهندسی فناوری اطلاعات، ریاضی فیزیک، شیمی، هوانوردی، مهندسی عمران، مهندسی نقشه‌برداری
رشته‌های کارشناسی ارشد(در دانشگاه افسری)مهندسی افزونه‌های میکرو و نانو الکترونیک، مهندسی مخابرات رمز و سیستم، مهندسی شیمی، مهندسی صنایع، مهندسی عمران، مهندسی فیزیک هسته‌ای، مجموعه مهندسی عمران (سازه)، مهندسی برق (الکترونیک قدرت)، مهندسی برق (سیستم های قدرت)، مهندسی برق (ارتباطات امن و رمزنگاری)، مهندسی برق (مخابرات سیستم)، مهندسی برق (مخابرات و میدان و موج)، مهندسی برق (مدارهای مجتمع)، مهندسی کامپیوتر (رایانش امن)، مهندسی کامپیوتر (نرم افزار)، مهندسی شیمی (طراحی فرآیند)، مهندسی مکانیک (تبدیل انرژی)، مهندسی مکانیک (طراحی کاربردی)، مهندسی صنایع (سیستم های کاربردی)، مهندسی صنایع (لجستیک و زنجیره تامین)، مهندسی هوافضا (آیرودینامیک)، مهندسی هوافضا (سازه های هوایی)
رشته‌های دکترا(در دانشگاه افسری)مهندسی برق الکترونیک (گرایش‌های راداری مخابراتی و الکترومغناطیس)،ریز‌ زیست فناوری نانوبیوتکنولوژی، فیزیک هسته‌ای، فیزیک اپتیک و لیزر، مهندسی صنایع، مهندسی مکانیک

پردرآمدترین رشته های کاردانش

رشته‌های کاردانش با تأکید بر مهارت‌آموزی عملی، فرصت‌های شغلی متنوعی را در حوزه‌های خدمات، صنعت، کشاورزی و هنر فراهم می‌کنند. برخی از این رشته‌ها با توجه به نیاز بازار و قابلیت اشتغال‌زایی بالا، از درآمد بیشتری برخوردارند. در ادامه، لیستی از پردرآمدترین رشته‌های کاردانش برای دختران و پسران تهیه کرده‌ایم که می‌تواند راهنمای خوبی برای انتخاب مسیر تحصیلی و شغلی آینده شما باشد.

پردرآمدترین رشته‌های کاردانش برای خانم‌ها

با توجه به ساختار و نیازهای بازار کار، برخی رشته‌های کاردانش برای بانوان فرصت‌های شغلی پایدار و پربازدهی فراهم می‌کنند. این رشته‌ها اغلب امکان راه‌اندازی کسب‌وکار خانگی، خوداشتغالی یا جذب در مشاغل تخصصی را فراهم می‌سازند.
در ادامه، فهرستی از رشته‌های پرتقاضا و پردرآمد برای بانوان به همراه دلایل اقتصادی و اجتماعی موفقیت آن‌ها ارائه شده است.

پردرآمدترین رشته‌های کاردانش برای پسران

در میان رشته‌های کاردانش، برخی مهارت‌های فنی و صنعتی به دلیل نیاز مداوم بازار و تخصص‌محور بودن، درآمد قابل‌توجهی برای پسران ایجاد می‌کنند. این رشته‌ها فرصت‌هایی برای ورود سریع به بازار کار و حتی راه‌اندازی کسب‌وکار مستقل را فراهم می‌سازند.
در جدول زیر، مهم‌ترین رشته‌های فنی و مهارتی ویژه پسران با بیشترین ظرفیت درآمدزایی معرفی شده‌اند.

پیشنهاد مطالعه: پردرآمدترین رشته های هنرستان

دریافت دیپلم کاردانش

هنرجویان رشته های کاردانش می‌توانند با گذراندن ۹۶ واحد شامل ۵۳ واحد عمومی مشترک و ۴۳ واحد مهارتی، دیپلم خود را دریافت کنند. از طرفی امکان تحصیل هر دو گروه دروس مهارتی و عمومی در هنرستان‌های دولتی و هنرستان‌های غیر انتفاعی کاردانش یا گذراندن واحدهای مهارتی در آموزشگاه‌های آزاد وجود دارد.

پردرآمدترین رشته های کاردانش چیست؟

رشته های دیپلم کاردانش بزرگسالان

بزرگسالانی که قصد ادامه تحصیل و گرفتن دیپلم کاردانش را دارند، می‌توانند از طریق شرکت در کلاس‌های بزرگسالان  دیپلم کاردانش را دریافت کنند. امکان حضور در هنرستان‌های عادی برای بزرگسالان وجود ندارد، اما راه‌های جایگزینی برایشان در نظر گرفته شده است:

  • هنرستان‌های بزرگسالان: بعضی از هنرستان‌ها وجود دارند که جهت ارائه خدمات آموزشی به بزرگسالان یا افراد که شرایط حضور در هنرستان های عادی را ندارند، راه اندازی شده اند.
  • آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای: بعضی از آموزشگاه‌هایفنی و حرفه‌ای، دوره‌های کاردانش را برگزار می‌کنند و شما پس از گذراندن حداقل 54 واحد عمومی و 54 واحد مهارتی می‌توانید مدرک خود را بگیرید.
  • دوره‌های غیرحضوری : این دوره‌ها زیر نظر آموزش و پرورش یا نهادهای مرتبط برگزار می‌شوند و بزرگسالان می‌توانند در رشته‌های مختلف تحصیل کنند و در پایان دوره مدرک کاردانش خود را کسب کنند.

در نهایت، بزرگسالان پس از دریافت دیپلم کاردانش می‌توانند مستقیماً وارد بازار کار شوند و کسب درآمد کنند. البته بهتر است توجه داشته‌باشید که غیر حضوری بودن دوره ها بر روی اعتبار مدرک تا حدودی تاثیر می‌گذارد.

شرایط انتخاب رشته های کاردانش

برای ورود به کاردانش به جز علاقه و توانمندی‌های فردی باید شرایط زیر را کسب کنید:

  • حد نصاب نمرات دروس اختصاصی مرتبط
  • حد نصاب معدل
  • نمره لازم در هدایت تحصیلی
  • قبولی در مصاحبه عملی برای برخی از رشته‌ها مانند موسیقی

حداقل نمرات برای انتخاب رشته کاردانش

حدنصاب نمرات برای ورود به شاخه‌های مختلف کاردانش متفاوت است:

حداقل معدل برای انتخاب رشته کاردانش

برای انتخاب یکی از رشته‌های کاردانش در پایه دهم، مجموع نمرات دروس مرتبط با رشته در سه سال دوره متوسطه اول با در نظر گرفتن ضریب هریک از دروس حداقل ۱۸۰ باشد. به عبارت دیگر چنانچه نمرات هر درس امتحانات را در ضریب آن جمع و حاصل جمع آن را بر تعداد دروس مرتبط با رشته تقسیم کنیم، حداقل معدل باید ۱۲ باشد.

پردرآمدترین رشته های کاردانش

ادامه تحصیل در رشته های تحصیلی کاردانش

دانش‌آموزان کاردانش می‌توانند بعد از دریافت دیپلم کاردانش:

در رشته‌های مجاز فنی حرفه‌ای یا علمی کاربردی شرکت کنند. رشته‌های دانشگاهی این دانشگاه‌ها برای کاردانش از سطح کاردانی آغاز می‌شود. پس از فارغ‌التحصیلی از دوره کاردانی نیز می‌توانید در کنکور کارشناسی ناپیوسته شرکت کنید. ادامه این مسیر نیز مانند سایر رشته‌ها است و برای ثبت نام و تحصیل در همه رشته‌ها و دانشگاه‌ها مجاز هستید.

مسیر دیگر این است که در رشته های بدون کنکور دانشگاه آزاد مقطع کارشناسی یا رشته های بدون کنکور سراسری مقطع کارشناسی شرکت کنید.

مزایای تحصیل در رشته های کاردانش

  • هنرجویان در این شاخه، دروس تئوری کمتری را می‌گذارنند.
  • بنابر رشته با انواع دستگاه، تجهیزات و روش کار آشنا می‌شوند.
  • آموزش‌های عملی کمک می‌کنند دانش‌آموزان به صورت متمرکز روی رشته خود تخصص پیدا کنند و بتوانند حتی با دیپلم وارد بازار کار شوند.
  • مزیت رشته های کاردانش نسبت به فنی‌حرفه‌ای وجود گرایش‌های بیشتر و دروس تئوری کمتر است.

سخن پایانی

بسیاری از دانش‌آموزان از دروس تئوری لذت نمی‌برند، می‌خواهند سریع‌تر وارد بازار کار شوند و به کاهای هنری و فنی علاقه دارند. انتخاب رشته های کاردانش برای این دسته از دانش‌آموزان مناسب است به شرط اینکه ابتدا درباره آینده تحصیلی و شغلی رشته‌ای که انتخاب می‌کنند اطلاعات کامل را کسب کرده باشند. امیدواریم با اطلاعاتی که در این مطلب در اختیارتان قرار دادیم، در کمک به انتخاب رشته صحیح شما، قدمی برداشته باشیم. برای آشنایی با سایر رشته‌های دبیرستان می‌توانید مطلب معرفی رشته های پایه نهم را هم مطالعه کنید.

سوالات متداول

  1. شاخه کاردانش با فنی و حرفه ای چه تفاوتی دارد؟
    رشته های کاردانش عملی‌تر از فنی‌حرفه‌ای هستند و تنوع رشته‌ها در کاردانش بسیار بیشتر از فنی‌حرفه‌ای است.
  2. شرط معدل برای کاردانش چگونه است؟
    برای ورود به هریک از رشته های کاردانش باید میانگین معدل شما در ۳ سال متوسطه اول حداقل ۱۲ باشد.
  3. چه رشته‌های جدیدی به کاردانش اضافه شده است؟
    ۶ رشته محیط‌بانی، حمل و نقل ریلی، خدمات فروشگاهی، بهداشت عشایر و روستا، بازیافت مواد و انرژی به تازگی به رشته های کاردانش اضافه شده‌اند.
  4. کاردانش صنعت شامل چه رشته هایی است؟
    گروه صنعت کاردانش بیش از ۵۸ رشته مانند برق ساختمان، ریخته‌گری، سیستم‌های صوتی و تصویری، تزئینات داخلی چوبی، الکترونیک صنعتی، آبکاری فلزات دارد و لیست کامل رشته‌های این شاخه را می‌توانید در جدول داخل مطلب مشاهده کنید.
  5. پردرآمدترین رشته های کاردانش چیست؟
    رشته‌هایی مثل نقشه‌کشی صنعتی، طراحی طلا و جواهر، آشپزی، حسابداری و معماری داخلی از پردرآمدترین‌های شاخه کاردانش هستند چون مهارت‌محورند و بازار کار خوبی دارند.
  6. کدام یک از رشته های کاردانش دخترانه آینده شغلی بهتری دارند؟
    رشته‌هایی مثل طراحی دوخت، گرافیک رایانه‌ای، آرایشگری، صنایع دستی و حسابداری از بهترین رشته های کاردانش دخترانه با بازار کار عالی هستند.
  7. رشته کاردانش چه شغل‌هایی دارد؟
    رشته های کاردانش از برق‌کاری و طراحی دوخت تا عکاسی، حسابداری و تعمیر موبایل را شامل می‌شود.

به این مطلب امتیاز دهید

اشتراک گذاری مطلب :

اولین نفری باشید که از اخبار و اطلاعیه‌های مرتبط با پایه تحصیلیتان باخبر می‌شود!

مقالات مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *