رشته های کاردانش | دخترانه و پسرانه

معرفی رشته های کاردانش

شاخه کاردانش برای دانش‌آموزانی طراحی شده است که بیشتر از دروس تئوری، تمایل به انجام کارهای عملی و یادگیری مهارت‌های مختلف دارند و می‌خواهند هرچه سریع‌تر وارد بازار کار شوند. اما مانند سایر رشته‌های دبیرستان، ورود به مدارس کاردانش نیز شرایط خاص خود را دارد. همچنین ادامه تحصیل در دانشگاه برای دانش‌آموزانی که دیپلم کاردانش دارند کمی متفاوت است. بنابراین در این مطلب پس از معرفی رشته های کاردانش می‌خواهیم ببینیم تفاوت آن با فنی‌حرفه‌ای چیست، انتخاب رشته کار دانش چه شرایطی دارد و چه آینده تحصیلی و شغلی در انتظار دانش‌آموزان کاردانش است.

معرفی رشته کاردانش در دبیرستان

دانش‌آموزان کاردانش هنرجو گفته می‌شوند و فرصت بیشتری برای آموزش مهارت‌های فنی و عملی دارند. در کاردانش تنوع زیادی از رشته‌های هنری، خدماتی، کشاورزی و فنی وجود دارد. دانش‌آموزانی که دیپلم کاردانش دارند به دلیل یادگیری کار با تجهیزات فنی و تولیدی، می‌توانند سریع‌تر وارد بازار کار شوند و نیاز به نیروهای ماهر و فنی در جامعه را تأمین کنند که یکی از اهداف اصلی تأسیس کاردانش است. البته باید توجه داشته باشید که ممکن است همه رشته های کاردانش در یک دبیرستان ارائه نشوند و علاوه بر این برخی از رشته‌ها مخصوص به دختران و برخی مختص پسران هستند.

اولین نفری باشید که از اخبار و اطلاعیه‌های مرتبط با پایه تحصیلیتان باخبر می‌شود!

تفاوت رشته کاردانش با فنی حرفه ای چیست؟

این دو رشته در دبیرستان‌های متفاوتی ارائه می‌شوند و ۴ تفاوت اساسی باهم دارند که در جدول زیر می‌بینید:

رشته های کاردانشفنی حرفه ای
تقریبا تمام دروس به صورت عملی و کارگاهی هستنددر فنی‌حرفه‌ای واحدهای تئوری نیز تدریس می‌شود
تعداد رشته های کاردانش بسیار بیشتر از فنی‌حرفه‌ای است
در کاردانش ۱۵۰ رشته وجود دارد
در فنی‌حرفه‌ای ۴۰ رشته ارائه می‌شود
امکان کار و ورد به بازار کار کاردانش بیشتر استتعداد رشته‌های فنی حرفه‌ای کمتر و به همین نسبت امکان اشتغال‌زایی کمتر است
گروه خدمات و کشاورزی ادغام شده‌اندگروه خدمات و کشاورزی جدا هستند
دانش‌آموزان کاردانش نظام جدید (سال ۱۳۹۸ به بعد)، برای شرکت در کنکور سراسری نیاز به سوابق تحصیلی ندارندهنرجویان فنی‌حرفه‌ای باید سوایق تحصیلی مرتبط با رشته کنکور داشته باشند
جدول رشته های کاردانش

معرفی رشته های تحصیلی شاخه کاردانش

زیرشاخه های رشته کاردانش به ۳ دسته خدمات و کشاورزی، صنعت و هنر تقسیم می‌شوند و مجموعا بیش از ۱۵۰ رشته در این گروه‌ها قرار می‌گیرند:

شاخه کارورزی کاردانششاخه خدمات کاردانششاخه هنر کاردانششاخه صنعت کاردانش
۳۲ رشته۱۱ رشته۴۹ رشته۵۸ رشته

رشته های صنعت کاردانش

برق ساختمانریخته‌گریسیستم‌های صوتی و تصویریتزیینات داخلی چوبیالکترونیک صنعتیآبکاری فلزاتطراحی و توسعه صفحات وب
خدمات پس از فروش خودروهای سبکبرق صنعتیبرنامه‌نویسی پایگاه دادهفرزکاری CNCجوشکاری گاز محافظمکانیک صنایعتصویرسازی دیجیتالی
ساخت مصنوعات فلزیاپراتور CNC چوبنساجی عمومیعیب‌یابی سیستم‌های رایانه‌ایروکش‌کاری چوبیبازسازی مبلکارهای عمومی ساختمان
تولید و توسعه‌دهنده پایگاه‌های اینترنتیمبل‌سازی مدرنتاسیسات گازرسی ساختمانکارهای فلزی ساختمانتولید کننده چند رسانه‌ایخدمات فنی خودروتراشکاری CNC
تزئینات داخلی ساختمانبرنامه‌نویسیبازی‌های رایانه‌ایپلاستیک کارتراشکاری و فرزکارینقشه‌کشی ساختماناتوماسیون صنعتی
تعمیر و نصب ماشین ابزارتعمیر موتور خودروماشین‌های الکتریکیتعمیر ابزار دقیقتاسیسات حرارت مرکزیکابینت‌سازی چوبیتراشکاری
تولید محتوای الکترونیکیماشین ابزارقالب‌سازی فلزیتاسیسات حرارتی و برودتیتعمیر دستگاه‌های پزشکینقشه‌کشی صنعتی به کمک رایانهناظر فنی چاپ
تاسیسات بهداشتی ساختمانتابلوسازی برق صنعتیچاپ افستتزئینات داخلی چوبینصب و سرویس آسانسورتعمیر لوازم خانگی برقیمدلسازی
خدمات پس از فروش خودروهای سبکتعمیر موتورهای دیزل دریاییتعمیر تلفن های رومیزی و همراهمبل‌سازی کلاسیکجوشکاری گاز محافظمعماری آینه‌کاریحمل و نقل ریلی

کاردانش صنعت شامل چه شغل هایی است؟

شاخه صنعت به جهت تنوع رشته‌های فنی و ارتباط مستقیم با شغل‌های مورد نیاز در بازار کار، علاقه‌مندان زیادی دارد. هنرجویان این رشته‌ها می‌توانند پس از اتمام دوره دبیرستان شروع به کار کنند یا حتی کارآفرین رشته تخصصی خود باشند. همچنین امکان ادامه تحصیل در رشته‌های فنی مهندسی برای آن‌ها وجود دارد که باعث ارتقای شرایط شغلی‌شان خواهد بود. در ادامه جدول رشته های کاردانش در حوزه صنعت را مشاهده می‌کنید.

کد رشته های کاردانش

رشته های کاردانش کشاورزی و خدمات

امور اداری کشت و کار مکانیزهپرورش و نگهداری اسبپرورش گیاهان جالیزی و سبزیپرورش پرندگان زینتیپرورش میگوتولید نهال و جنگل‌کاریتعمیر ماشین های ثابت کشاورزیپرورش ماکیان
کشاورزیمکانیک تراکتور و تیلرپرورش گل و گیاه آپارتمانیتعمیر سیستم انتقال نیروهیدرولیکتکثیر و پرورش ماهیان سرد آبیپرورش میوه‌های دانه‌دار و دانه‌ریز ایمنی و آتش‌نشانیایجاد و نگهداری فضای سبز
پرورش میوه‌های هسته‌دارپرورش صنعتی دام‌های سنگینبورس و اوراق بهادارتولید صنعتی فرآورده‌های لبنیتکثیر ماهیان گرم آبیتعمیر موتورهای سبکتولید نهال و جنگل‌کاریدریانوردی صیادی
پرورش صنعتی دام‌های سبکتکثیر میگوفرآوری آبزیان و تولید کنسروزراعت غلات و حبوباتپرورش درختان گرمسیریزراعت گیاهان علوفه‌ای و غده‌ایپرورش قارچ خوراکیپرورش ماهیان گرم آبی
پرورش میوه‌های هسته‌دارپرورش زنبور عسل و کرم ابریشمکشت گیاهان دارویی و زعفرانمحیط‌بانیبهداشت عشایر و روستابازیافت مواد و انرژیخدمات فروشگاهیامور اداری
هتلداریمدیریت و برنامه‌ریزی امور خانوادهرشته هوانوردیایمنی و آتش‌نشانیمددیاری سالمندانمددیاری افراد با نیروهای ویژهحسابداری مالیمرغداری صنعتی
پرورش درخت و درختچه زینتیراهنمای گردشگریتولید فرآورده‌های گوشتی

کاردانش خدمات شامل چه شغل هایی است؟

در کاردانش برخلاف فنی حرفه‌ای، دو گروه خدمات و کشاورزی با یکدیگر ادغام شده‌اند. رشته‌های شاخه خدمات نسبت به سایر شاخه‌ها تنوع کمتری دارند اما از نظر موقعیت شغلی، می‌توان آن‌ها را جزو رشته‌های آینده‌دار کاردانش دانست. دانش‌آموزان با ورود به هریک از رشته های کاردانش در گروه کشاورزی و خدمات، می‌توانند طی ۳ سال متوسطه دوم با توجه به رشته تخصصی خود، با فناوری‌های مرتبط با کشاورزی، جنگلداری، پرورش دام، پرورش آبزیان،صنایع وابسته به آب و خاک و بسیاری دیگر از رشته‌های مرتبط در این حوزه آشنا شوند.

با توجه به ظرفیت‌های موجود در ایران برای رشته‌های وابسته به کشاورزی و پرورش دام و آبزیان، اغلب رشته های شاخه کشاورزی آینده شغلی و بازار کار مناسبی دارند. در مورد بازار کار رشته‌ها و انتخاب بهتر بین رشته های کاردانش توصیه می‌کنیم مطلب چه رشته هایی بازار کار خوبی دارند را هم مطالعه کنید.

رشته های کاردانش دخترانه

رشته های شاخه هنر کاردانش

شاخه هنر پرطرفدارترین شاخه کاردانش است چراکه بیشتر این رشته‌ها را فقط از طریق کاردانش یا فنی‌حرفه‌ای می‌توان ادامه داد. دانش‌آموزان این شاخه می‌توانند در کنکور هنر نیز شرکت کنند و وارد مقطع کاردانی رشته‌های تخصصی خود شوند. رشته های کاردانش در شاخه هنر بازار کار پر رونق و رو به رشدی دارند. انواع رشته‌های هنری مانند طراحی لباس، بیشتر به مهارت نیاز دارند و می‌توان با تحصیل ۳ ساله آن‌ها، بلافاصله شروع به کار کرد.

عکاسیآواز جهانیساز سازی (سه تار و ساز ضربی)تصویرسازی و جلوه‌های رایانه‌ایمعماری داخلیخیاطی لباس زنانهطلا و جواهرسازیدستیاری تهیه لباس‌های نمایشیتولید محتوا و انیمیشن
دستیاری طراحی لباسقلم‌زنی روی فلزصفحه آراییسفالگریهنر آیینه کاریصحافی و جلدسازیمعرفی کاشیتصویر برداریمدیریت آشپزی و قنادی
هنر معرق کاریخاتم‌کاریچهره‌سازیخیاطی لباس شب و عروسچاپ باتیک و سیلک اسکرینخاتم‌سازینگارگریطراحی طلا و جواهرچاپ باتیک و قلمکار
تراش و تزئین شیشه و کریستالمنبت کاریخیاطی مردانه دوزنوازندگی ساز ایرانیچاپ دستیتراش سنگ‌های قیمتینقاشی ایرانیعکاسی دیجیتالکاغذسازی
کاشی‌سازی هفت رنگطراحی بسته‌بندیسازسازی (سنتور و سه تار) آواز ایرانی طراحی و نقاشی فرشهنر فرشخیاطی دوخت های تزئینینوازندگی ساز جهانیسفال و لعاب
سراجی کفشدوخت لباس‌های محلی

پیشنهاد مطالعه: رشته طراحی و ساخت جواهرات و رشته کتابت و نگارگری

رشته های پسرانه کاردانش

با توجه به فنی و عملی بودن رشته های کاردانش، برخی از این رشته‌ها صرفا برای پسران و برخی دیگر صرفا برای دختران در نظر گرفته شده‌‌اند. به این معنی که دختران و پسران امکان انتخاب تعدادی از رشته‌ها را ندارند. با این توضیح، رشته های پسرانه کاردانش عبارتند از:

صنایع فلزیالکتروتکنیکتاسیسات
متالوژیساختمانساخت و تولید

رشته های دخترانه کاردانش

رشته‌های زیر در کاردانش فقط برای دختران قابل انتخاب هستند، بنابراین قبل از نام‌نویسی در مدارس از ارائه این رشته‌ها مطمئن شوید:

طراحی و دوختکودک‌یاری

رشته های جدید کاردانش

۶ رشته زیر در سال گذشته به رشته های کاردانش اضافه شده‌اند:

محیط‌بانیحمل و نقل ریلیخدمات فروشگاهیبهداشت عشایر و روستابازیافت مواد و انرژی

لیست رشته های بدون کنکور کاردانش

براساس آخرین دفترچه ثبت نام کنکور کاردانی فنی حرفه‌ای، لیست رشته های بدون کنکور کار و دانش به این به‌ این شرح‌اند:

الکترونیکصنایع شیمیاییطراحی و دوختهتلداری و گردشگریساخت و تولیدصنایع نساجیگرافیک
حمل و نقلصنایع فلزیمتالوژیهنرهای تجسمی – نقاشیمکاترونیکتاسیسات مکانیکیسرامیک
امور دامیپویانماییصنایع چوب و مبلمانمعدنامور زراعی و باغیمعماری داخلیچاپ
علوم دریاییماشین‌های کشاورزیصنایع دستیعمرانامور دریاییصنایع غذاییانرژی تجدید پذیر خورشیدی
مهندسی معماریتربیت کودک و مدیریت خانوادهموسیقی

پردرآمدترین رشته های کاردانش

بازار کار مشاغل و رشته‌های مختلف همواره رو به تغییر است. بنابراین شاید نتوان دقیق و به صورت ثابت رشته‌های پردرآمد را نام برد. اما می‌توان گفت در سال‌های اخیر و احتمالا آینده نزدیک، با توجه به نیازهای جامعه، احتمال خوداشتغالی، منحصر به فرد بودن زمینه تحصیلی و شغلی، بهترین رشته های کار و دانش از نظر درآمد و بازارکار این موارد هستند:

تعمیرات موبایلتعمیرات برد الکترونیکیتعمیرات وسایل الکترونیکیتعمیرکار برق خودرو

پیشنهاد مطالعه: پردرآمدترین رشته های هنرستان

لیست رشته های کاردانش در دانشگاه افسری

قبل از هرچیز اگر درباره این دانشگاه اطلاعی ندارید، سری به مطلب دانشگاه افسری بزنید. اما این دانشگاه کدام رشته های کاردانش را ارائه می‌کند:

مهندسی رایانهموسیقی نظامیمخابرات انتظامیمهندسی عمرانآمار و پشتیبانیحسابداری دولتیمدیریت برنامه ریزی آموزشی
مدیریت دولتیفرماندهی آموزشی و معارفمدیریت منابع انسانیاطلاعاتکشف علمی جرائمعملیات راهورخدمات فنی راهور
رشته کاردانش

دریافت دیپلم کاردانش

هنرجویان رشته های کاردانش می‌توانند با گذراندن ۹۶ واحد شامل ۵۳ واحد عمومی مشترک و ۴۳ واحد مهارتی، دیپلم خود را دریافت کنند. از طرفی امکان تحصیل هر دو گروه دروس مهارتی و عمومی در هنرستان‌های دولتی و هنرستان‌های غیر انتفاعی کاردانش یا گذراندن واحدهای مهارتی در آموزشگاه‌های آزاد وجود دارد.

شرایط انتخاب رشته های کاردانش

برای ورود به کاردانش به جز علاقه و توانمندی‌های فردی باید شرایط زیر را کسب کنید:

  • حد نصاب نمرات دروس اختصاصی مرتبط
  • حد نصاب معدل
  • نمره لازم در هدایت تحصیلی
  • قبولی در مصاحبه عملی برای برخی از رشته‌ها مانند موسیقی

حداقل نمرات برای انتخاب رشته کاردانش

حدنصاب نمرات برای ورود به شاخه‌های مختلف کاردانش متفاوت است:

حداقل نمرات برای ورود به شاخه هنرحداقل نمرات برای ورود به شاخه خدماتحداقل نمرات برای ورود به شاخه کشاورزیحداقل نمرات برای ورود به شاخه صنعت
فناوری۱۲۱۲۱۲۱۲
هنر۱۲۱۲۱۰۱۰
ریاضی۱۰۱۰۱۰
علوم۱۰

حداقل معدل برای انتخاب رشته کاردانش

برای انتخاب یکی از رشته‌های کاردانش در پایه دهم، مجموع نمرات دروس مرتبط با رشته در سه سال دوره متوسطه اول با در نظر گرفتن ضریب هریک از دروس حداقل ۱۸۰ باشد. به عبارت دیگر چنانچه نمرات هر درس امتحانات را در ضریب آن جمع و حاصل جمع آن را بر تعداد دروس مرتبط با رشته تقسیم کنیم، حداقل معدل باید ۱۲ باشد.

پردرآمدترین رشته های کاردانش

ادامه تحصیل در رشته های تحصیلی کاردانش

دانش‌آموزان کاردانش می‌توانند بعد از دریافت دیپلم کاردانش:

  • در رشته‌های مجاز فنی حرفه‌ای یا علمی کاربردی شرکت کنند. رشته‌های دانشگاهی این دانشگاه‌ها برای کاردانش از سطح کاردانی آغاز می‌شود. پس از فارغ‌التحصیلی از دوره کاردانی نیز می‌توانید در کنکور کارشناسی ناپیوسته شرکت کنید. ادامه این مسیر نیز مانند سایر رشته‌ها است و برای ثبت نام و تحصیل در همه رشته‌ها و دانشگاه‌ها مجاز هستید.
  • مسیر دیگر این است که در رشته های بدون کنکور دانشگاه آزاد مقطع کارشناسی یا رشته های بدون کنکور سراسری مقطع کارشناسی شرکت کنید.

مزایای تحصیل در رشته های کاردانش

  • هنرجویان در این شاخه، دروس تئوری کمتری را می‌گذارنند.
  • بنابر رشته با انواع دستگاه، تجهیزات و روش کار آشنا می‌شوند.
  • آموزش‌های عملی کمک می‌کنند دانش‌آموزان به صورت متمرکز روی رشته خود تخصص پیدا کنند و بتوانند حتی با دیپلم وارد بازار کار شوند.
  • مزیت رشته های کاردانش نسبت به فنی‌حرفه‌ای وجود گرایش‌های بیشتر و دروس تئوری کمتر است.

سخن پایانی

بسیاری از دانش‌آموزان از دروس تئوری لذت نمی‌برند، می‌خواهند سریع‌تر وارد بازار کار شوند و به کاهای هنری و فنی علاقه دارند. انتخاب کاردانش برای این دسته از دانش‌آموزان مناسب است به شرط اینکه ابتدا درباره آینده تحصیلی و شغلی رشته‌ای که انتخاب می‌کنند اطلاعات کامل را کسب کرده باشند. امیدواریم با اطلاعاتی که در این مطلب در اختیارتان قرار دادیم، در کمک به انتخاب رشته صحیح شما، قدمی برداشته باشیم. برای آشنایی با سایر رشته‌های دبیرستان می‌توانید مطلب معرفی رشته های پایه نهم را هم مطالعه کنید.

سوالات متداول

  1. شاخه کاردانش با فنی و حرفه ای چه تفاوتی دارد؟
    رشته های کاردانش عملی‌تر از فنی‌حرفه‌ای هستند و تنوع رشته‌ها در کاردانش بسیار بیشتر از فنی‌حرفه‌ای است.
  2. شرط معدل برای کاردانش چگونه است؟
    برای ورود به هریک از رشته های کاردانش باید میانگین معدل شما در ۳ سال متوسطه اول حداقل ۱۲ باشد.
  3. چه رشته‌های جدیدی به کاردانش اضافه شده است؟
    ۶ رشته محیط‌بانی، حمل و نقل ریلی، خدمات فروشگاهی، بهداشت عشایر و روستا، بازیافت مواد و انرژی به تازگی به رشته های کاردانش اضافه شده‌اند.
  4. کاردانش صنعت شامل چه رشته هایی است؟
    گروه صنعت کاردانش بیش از ۵۸ رشته مانند برق ساختمان، ریخته‌گری، سیستم‌های صوتی و تصویری، تزئینات داخلی چوبی، الکترونیک صنعتی، آبکاری فلزات دارد و لیست کامل رشته‌های این شاخه را می‌توانید در جدول داخل مطلب مشاهده کنید.

به این مطلب امتیاز دهید

اشتراک گذاری مطلب :

اولین نفری باشید که از اخبار و اطلاعیه‌های مرتبط با پایه تحصیلیتان باخبر می‌شود!

مقالات مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *