اگر فکر می‌کنید حوصله دروس تئوری را ندارید، کارهای عملی برایتان جذاب‌تر هستند و دوست دارید سریعتر وارد دانشگاه یا بازار کار شوید، احتمالا رشته فنی حرفه ای انتخاب خوبی برای شما خواهد بود. اما قبل از هرچیز باید با الزامات انتخاب و ثبت نام در این رشته آشنا شوید. در این مقاله لیست رشته های فنی حرفه ای و همچنین شرایط انتخاب رشته فنی حرفه ای نهم به دهم را بررسی می‌کنیم.
معرفی رشته فنی حرفه ای
بیشتر دروس رشته فنی حرفه ای به صورت عملی، کارگاهی و پروژه‌ای ارائه می‌شود. چراکه هدف از ایجاد این نوع مدارس و رشتهها، آموزش و پرورش نیرو برای بازار کار است. دانشآموزان هنرستان دروس تئوری کمتری دارند. در مقایسه بین کاردانش و فنی حرفه‌ای، می‌توان به بیشتر بودن دروس عملی و پروژه‌ای در کاردانش اشاره کرد. عناوین برخی از رشتهها نیز بین این دو شاخه متفاوت هستند.
دانشآموزان هنرستان که هنرآموز نامیده می‌شوند، سه سال تحصیلی را در متوسطه دوره دوم می‌گذارنند. بعد از آن می‌توانند با مدرک دیپلم وارد بازار کار شوند یا به انتخاب خود، در کنکور علمی کاربردی شرکت کرده و وارد مقطع کاردانی شوند. همچنین امکان ثبت نام در رشتههای بدون کنکور نیز برای دانشآموزان هنرستان‌های فنی حرفه ای وجود دارد. برای آشنایی با رشته‌هایی که پذیرش بدون کنکور هم دارند، سری به مطلب رشته های بدون کنکور دانشگاه آزاد بزنید.
مدارس فنی حرفه ای
مدارس فنی حرفه ای همان هنرستان‌ها هستند که هر دو رشته فنی حرفه‌ای و رشته های کاردانش را ارائه می‌دهند. این مدارس مانند دبیرستان‌ها، زیر نظر آموزش و پرورش هستند. تعداد این مدارس نسبت به دبیرستان‌ها کمتر است و همه رشتهها را نیز پوشش نمی‌دهند. بنابراین باید به دنبال هنرستانی باشید که رشته مورد نظر شما را داشته باشد. لازم به ذکر است که برخی از رشتهها فقط در هنرستان‌های دخترانه و برخی فقط در هنرستان پسرانه ارائه می‌شوند که در بخش‌های بعدی، اسامی آنها را گفته‌ایم.
توانایی های لازم برای انتخاب رشته فنی حرفه ای
با توجه به تفاوت‌های رشته فنی حرفه ای و رشتههای نظری و بیشتر بودن دروس عملی، از جمله عوامل تاثیرگذار در انتخاب رشته فنی حرفه ای می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- داشتن خلاقیت و تفکر خلاقانه
- توانمندی، مهارت، استعداد یا علاقه در انجام کارهای فنی یا هنری
- تجربه‌گرا بودن و کنجکاوی
- علاقه به ورود به بازار کار یا راه‌اندازی کسب و کار شخصی
پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی با آینده کاری این رشتهها، مطلب شغل های فنی حرفه ای را مطالعه کنید.
شرایط لازم برای انتخاب رشته فنی و حرفه ای
علاوه بر اینکه باید بر اساس علاقه و استعدادهای فردی، دست به انتخاب رشته نهم بزنید، هنرستان‌ها برای ثبت نام شما برخی از شرایط اختصاصی مانند معدل و نمرات را هم بررسی می‌کنند. این شرایط عبارتند از:
- به دست آوردن نمره لازم در آزمون هدایت تحصیلی
- کسب معدل حداقل ۱۲
- کسب نمره بالای ۱۰ در درس ریاضی ۱
- نمرات دروس پایه پذیرفته شده خرداد یا شهریور در ۳ درس ریاضی، علوم و حرفه‌و‌فن متوسطه اول (هفتم و هشتم با ضریب ۱ و نهم با ضریب ۳ حاسبه می‌شوند)، حداقل ۱۰ یا مجموع آنها حداقل ۳۰ باشد.
- مجموع نمرات دروس تخصصی رشته و شاخه انتخابی هنرستان، در دوره متوسطه اول (به جز کارگاه خوداتکایی)، منطبق با جدول زیر باشد:
| شاخه فنی حرفه ای | دروس تخصصی | مجموع نمره لازم با ضریب |
| شاخه هنر | کار و فناوری و هنر | ۶۰ |
| علوم و ریاضی | ۵۰ | |
| شاخه صنعت | کار و فناوری و هنر | ۶۰ |
| علوم و ریاضی | ۵۰ | |
| شاخه کشاورزی | علوم و ریاضی | ۵۰ |
| علوم | ۵۰ | |
| شاخه مدیریت و خدمات | کار و فناوری، هنر | ۶۰ |
| ریاضی | ۵۰ |
- در رشتههای خاصی مانند کامیپوتر و رشته گرافیک، علاوه بر این شرایط، باید در آزمون ورودی شرکت کنید.
لیست رشته های فنی حرفه ای ۱۴۰۲ نهم به دهم
برنامه درسی رشته های فنی حرفه ای بر اساس نیازسنجی‌های بازار کار تدوین می‌شوند. به گونه‌ای که هدف از ارائه این رشتهها برای تامین نیروی کار ماهر، برآورده شود. رشته های فنی حرفه ای در ۴ شاخه قرار می‌گیرند. رشته های فنی حرفه ای 1402 – نهم به دهم را در جدول زیر و به تفکیک شاخه‌های مختلف مشاهده می‌کنید.
| گروه فنی حرفه ای | رشته های تحصیلی |
| شاخه صنعت | الکتروتکنیک، الکترونیک، شبکه و نرم‌افزار، الکترونیک و مخابرات دریایی، تعمیر و نگهداری ماشین‌آلات دریایی (مکانیک موتورهای دریایی)، سرامیک، صنایع شیمیایی، صنایع نساجی، متالوژی، معدن، مکاترونیک، صنایع فلزی، تأسیسات مکانیکی، مکانیک خودرو، ماشین ابراز، صنایع چوب و مبلمان، ابزار، معماری ساختمان |
| شاخه هنر | طراحی دوخت، رشته فتوگرافیک، صنایع دستی، معماری داخلی، رشته انیمیشن یا پویانمایی، تولید برنامه تلویزیونی، گرافیک، نقاشی، نوازندگی ساز جهانی، نوازندگی ساز ایرانی، نمایش، رشته سینما، نقشه‌کشی، معماری، طراحی زبان بصری، مرمت آثار هنری، چاپ دستی، پشتیبانی صفحه، موسیقی مبانی آهنگ‌سازی، هنرهای تجسمی، نویسندگی، قلم‌زنی، هنرهای چوبی |
| شاخه مدیریت و خدمات | گروه خدمات (ناوبری، حمل و نقل)، گروه بازرگانی و امور اداری (حسابداری)، گروه بهداشت و سلامت (تربیت بدنی، تربیت کودک)، مدیریت خانواده |
| شاخه کشاورزی | تکنولوژی گیاه پزشکی، مهندسی تولیدات گیاهی، امور دامی، امور زراعی و باغی، ماشین‌های کشاورزی، صنایع غذایی، کشاورزی، تکثیر و پرورش آبزیان، مدیریت تلفیقی آفات، ماشین‌های کشاورزی، تکنولوژی طیور |
سخن پایانی
رشته فنی حرفه ای با هدف آموزش و پرورش نیروی جوان و ماهر برای بازار کار ایجاد و در هنرستان‌ها ارائه می‌شود. دانشآموزان علاقه‌مند به این رشتهها می توانند با کسب شرایط لازم مانند نمره هدایت تحصیلی، معدل و نمرات دروس مرتبط، در یکی از رشتههای فنی حرفه ای ثبت نام کنند. پیش از این در یکی از مقالات سایت، به سوالات متداول هدایت تحصیلی پاسخ داده‌ایم. هنرستان‌های فنی حرفه‌ای مختص دانشآموزان دوره دوم متوسطه هستند و ۴ شاخه هنر، صنعت، کشاورزی و مدیریت و خدمات را ارائه می‌دهند.
مزیت رشتههای فنی حرفه‌ای، بیشتر بودن دروس عملی و در صورت علاقه، یادگیری مهارتهای کاربردی، ورود سریعتر به بازار کار یا راه‌انداختن کسب و کار شخصی است. بهترین و بدترین رشته وجود ندارد و این شما هستید که باید در نهایت، انتخاب رشته خود را بر اساس علایق، استعدادها و اهداف خود انجام دهید و در صورت نیاز از مشاوره انتخاب رشته فنی و حرفه ایی پایه نهم بهره بگیرید.
سوالات متداول
- انتخاب رشته فنی حرفه ای نهم به دهم چه شرایطی دارد؟
کسب امتیاز لازم در آزمون هدایت تحصیلی شامل نظرسنجی از معلمان، والدین و علایق دانشآموز و همچنین داشتن معدل حداقل ۱۲ و نمره حداقل ۱۴ در دروس از شرایط لازم برای ثبت نام دانشآموزان و انتخاب رشته فنی حرفه ای نهم به دهم است. - عوامل تاثیرگذار در انتخاب رشته فنی حرفه ای چه هستند؟
با توجه به عملی بودن اغلب دروس فنی حرفه ای، هنرآموزان این رشتهها باید استعداد و علاقه به انجام کارهای عملی، ارائه پروژه و وقت گذراندن در کارگاهها باشند. از طرفی برخی از رشتههای فنی حرفه ای مانند گرافیک، هزینه نسبتا بیشتری در مقایسه با سایر رشتهها دارند و تامین آن باید مقدور باشد. خلاقیت و مهارتهای فنی یا هنری (بسته به رشته انتخابی) و هدف ورود سریعتر به دنیای کار، از دیگر عوامل مهم انتخاب رشته فنی حرفه ای هستند. - پردرآمدترین رشته فنی حرفه ای چیست؟
رشتههای گروه صنعت که لیست آنها را در همین مطلب ذکر کردیم. این شاخه به دلیل بازار کار بهتر و امکان کسب درآمد بالاتر، پرطرفدارترین رشته های فنی حرفه ای را دارد.
