وقتی به تعطیلات تابستانی فکر می‌کنید، احتمالاً به یاد گردش و تفریح و مسافرت به شمال می‌افتید و درباره تنهای چیزی که رویا نمی‌بافید احتمالاً مطالعه و درس خواندن است. اما هیچ پاداش خوبی بدون تلاش کردن به دست نمی‌آید. پس اگر به یک شغل رویایی فکر می‌کنید، به دنبال فراهم کردن شرایط رفاهی خوب و شرایط زندگی دلخواهتان هستید، به دنبال معدل بالا در امتحان نهایی هستید، می‌خواهید رتبه خوبی درکنکور کسب کنید، قطعا باید به مطالعه و برنامه ریزی برای درس خواندن در تابستان فکر کنید. درس خواندن یک درخت نوپا است که اگر به آن رسیدگی کنید، هر سال میوه‌های خوش طعم آن را برداشت خواهید کرد. اما مشکلی که بیشتر دانشآموزان با آن مواجه هستند، این است که چگونه در تابستان درس بخوانیم؟
برخی از دانشآموزان برنامهریزیهای غیر واقع بینانه میکنند و وقتی در تابستان از انجام آن باز میمانند، سرخورده میشوند. باید بدانید که مطالعه در تابستان هم قوانین خاص خودش را دارد. باید اهداف و توانمندی‌های خودتان را در نظر بگیرید. نکاتی که در این مطلب گفته‌ایم به شما کمک میکنند تا بتوانید برنامه مناسبی طراحی کنید. طوری که هم از تفریحات به اندازه کافی بهره‌مند شوید و هم از تعطیلات برای مطالعات خود به درستی استفاده کرده باشید.
قطعا نکات برنامه ریزی روزانه نیز به شما کمک خواهد کرد.
در تابستان درس بخوانیم یا نه؟
پاسخ به این سوال به شرایط شما بستگی دارد. قبل از اینکه برای این کار تصمیم نهایی بگیرید، سوالات زیر را از خودتان بپرسید:
- آیا در سال تحصیلی بعد آزمون، رقابت علمی یا امتحانات سخت و پر رقابتی را در پیش دارید؟
- آیا می‌خواهید یک مهارت یا توانمندی خاص را بیاموزید؟
- آیا در سال قبل در مطالعه درس‌هایتان به خوبی عمل نکرده‌اید؟
- آیا مدرسه برای شما برنامه درسی خاصی در نظر دارد؟
- آیا سال یازدهم هستید و سال دیگر کنکور دارید؟
اگر پاسخ سوالات بالا مثبت باشد، بهتر است به سراغ برنامه ریزی برای درس خواندن در تابستان بروید. البته فراموش نکنید که ۱۶ اصل طلایی برنامه ریزی درسی خوب را هم مطالعه و اجرا کنید.
برنامه ریزی برای کنکور در تابستان
مهمترین سوالی که کنکوری‌ها دارند این است که در تابستان درس بخوانیم یا نه؟ تابستان سال یازدهم حساسترین زمان سال تحصیلی برای دانشآموزان و بهترین فرصت برای گرفتن گوی سبقت از رقبای کنکوری است. بنابراین بعید است اگر به دنبال رتبه خوب باشید، بعید است که برنامه ریزی برای درس خواندن در تابستان را نادیده بگیرید. اما رتبه های برتر در تابستان چگونه درس خواندند؟ چگونه برنامه ریزی برای جمع بندی دهم و یازدهم را انجام دهم؟ اگر بخواهیم خیلی ساده بگوییم، فاصله امتحانات خرداد تا شروع سال تحصیلی جدید حدود ۱۰۰ روز است. یک زمان طولانی و مناسب برای پیشخوانی دروس سال جدید و مرور درس‌های سال گذشته، یا حتی یاد گرفتن مهارت‌های جدید است.
اگر نمیدانید بهترین زمان درس خواندن چه زمانی است این مقاله را مطالعه کنید
اهداف درس خواندن در تابستان
به طور کلی درس خواندن در تابستان می‌تواند با ۳ هدف باشد:
- جمع‌بندی و رفع اشکال مطالب سال گذشته
- پیشخوانی مطالب سال بعد
- آمادگی برای کنکور
- آمادگی برای المپیاد یا ایر مسابقات علمی
- شاید هم برنامه ریزی برای جهشی خواندن
اگر کنکوری هستید مطالعه مطلب بهترین زمان برای شروع کنکور هم به شما کمک می‌کند که مطالعات کنکوری خود را از چه زمانی و چگونه آغاز کنید. همچنین میتوانید برای برنامه ریزی درسی از اپلیکیشن های برنامه ریزی درسی و کاری استفاده کنید
۱۰ تکنیک برای اینکه چگونه در تابستان درس بخوانیم؟
درس خواندن در تابستان خصوصا اگر خواهران و برادران دیگری هم در منزل دارید، شاید به راحتی زمان‌های دیگر سال نباشد. گرمای تابستان، تمام شدن یک سال تحصیلی، شور و شوق رفتن به مسافرت، همگی دست به دست هم می‌دهند که برای درس خواندن در تابستان نیازمند یک برنامه منسجم باشید. فراموش نکنید که برنامه ریزی تابستانی فقط قدم اول و بستر موفقیت را فراهم می‌کند. اما برای موفق شدن باید برنامه را اجرا کرد. اینجا یک سری نکات را مطرح می‌کنیم که با استفاده از آن‌ها میتوانید پایبندی خود را نسبت به برنامه تابستانی بیشتر کنید.
بیشتر بخوانید: آشنایی با بولت ژورنال و نحوه ساخت آن
اهداف درس خواندن خود را مشخص کنید
علاوه بر اینکه باید بدانید برای چه می‌خواهید در تابستان درس بخوانید، باید این اهداف را واقع‌بینانه در نظر بگیرید. اگر اهداف شما با توانمندی‌هایتان همخوانی نداشته باشند یا هدفی که دارید خیلی دور باشد، نتیجه دلخواهی از مطالعه در تابستان نمی‌گیرید. فراموش نکنید روش‌های تقویت اراده برای درس خواندن هم مهم است و مطلبی که لینک کردیم شامل تکنیکهای موثری است.
شیوه مطالعاتی مناسب خود را پیدا کنید
افراد به شیوه‌های مختلفی مطالب را یاد می‌گیرند و در ذهنشان تثبیت می‌شود. برای انتخاب روش مطالعه قبل از هرچیز اصول مطالعه درست مانند پیشخوانی، مرور، یادداشت‌برداری، نکته‌نویسی و حل سوالات را یاد بگیرید. پس از آن باید بینید برای شما کدام روش کلی مطالعه کار می‌کند. مثلا اینکه شما بصری هستید؟ یا با شنیدن مطالب خوب در ذهنتان حک میشوند؟ آیا بلند خواندن به یادگیری شما کمک می‌کند؟ آیا در مطالعه گروهی بهتر عمل می‌کنید یا باید انفرادی فعالیت کنید؟ چند ساعت مطالعه در روز شما را خسته می‌کند؟ سوالاتی از این دست را از خودتان بپرسید چون پاسخ آن‌ها نقش اساسی در نوشتن جدول برنامه ریزی تابستانی شما دارد.
یک روتین روزانه داشته باشید
روتین روزانه یعنی زمان بیدار شدن، مدت زمان روز تا زمان خوابیدن خود را چطور برنامه‌ریزی می‌کنید. با توجه به شرایط روحی و جسمی خود، اینکه چه زمان‌های بیشتر توانایی مطالعه دارید، دوست دارید کدام درس‌ها را اول بخوانید. بنابراین با توجه به اوقات فراغتی که نیاز دارید و عادات شخصیتان، این روتین را مشخص کنید. در کدام دروس ضعیف‌تر هستید و مواردی از این قبیل، برای خودتان روتین روزانه تعریف کنید. مثلا ممکن است صبح زود بیدار شدن برای شما انرژی بخش باشد و صبح‌ها بهتر درس بخوانید. بعد از آن شاید یک نرمش کوتاه صبحگاهی به شما کمک کند انرژی خود را بالا ببرید. این فقط یک مثال بود و ممکن است دانش‌آموزی کاملا متفاوت از بقیه به نتیجه مطلوب برسد. هرچند اصول کلی و ثابت روش‌های صحبح مطالعه را باید بدانید. فراموش نکنید که رسیدن به دو عنصر حس خوب و نتیجه خوب را در کنار یکدیگر به تعادل برسانید.
باشگاه کتاب راه اندازی کنید
یکی از بهترین کارهایی که میتوانید برای خود انجام دهید این است که کتاب بخوانید. درس خواندن در تابستان یا کمک به روند یادگیری شما فقط محدود به کتاب‌های درسی نیست. مهارت‌های خواندن قوی به شما کمک میکنند تا در دروسی مانند نگارش، زبان فارسی، ادبیات و حتی فن بیان موفق‌تر باشید. مطالعه کتاب‌های غیر درسی مهارت‌های ارتباط گفتاری و نوشتاری شما را افزایش می‌دهند. برای انگیزه دادن به خود، یک مسابقه کتابخوانی با دوستانتان داشته باشید که محور آن می‌تواند بر مبنای هدف شما متفاوت باشد. مثلا اینکه چه کسی می‌تواند بیشتر مطالعه کند؟ چه کسی می‌تواند کتاب را بهتر ارائه دهد؟ چه کسی می‌تواند درباره کتابی که خوانده یک متن خوب بنویسد؟
برنامه ورزشی داشته باشید
این کار مستقیما به مطالعه و درس خواندن ارتباطی ندارد. اما فایده ورزش خیلی بیشتر از بهبود تناسب اندام است. در مطالعه‌ای در دانشگاه بریتیش کلمبیا، محققان دریافتند که ورزش‌های هوازی منظم اندازه هیپوکامپ، بخشی از مغز که در حافظه کلامی و یادگیری نقش دارد را افزایش می‌دهند.
زبان خارجی بیاموزید
منابع زیادی وجود دارد که به شما در یادگیری یک زبان خارجی کمک می کند. مطالعات نشان داده‌اند که تمرین مداوم با یک زبان خارجی، حتی چند دقیقه در روز، می‌تواند پاداش‌های شناختی عظیمی را به همراه داشته باشد: بهبود دامنه توجه، توانایی‌های ذهنی بیشتر و مغز بزرگ‌تر.
روزهای بدون تکنولوژی داشته باشید
وقتی تکلیفی و درس و امتحانی ندارید، تکنولوژی، استفاده زیاد از موبایل، انواع اپلیکیشن‌ها، فضای مجازی و بازی، خیلی راحت می‌توانند تمام وقت شما را بگیرند. دیدن فیلم، بازی کردن مداوم، رسانه‌های اجتماعی دائماً در دسترس، همگی یک سرگرمی بی‌پایان را فراهم میکنند، اما چیز زیادی برای توسعه ذهنی و رشد شخصیتی ارائه نمی‌دهند. برعکس، مطالعات نشان می‌دهند که زمان بیش از حد صفحه نمایش می‌تواند به معنای واقعی کلمه به عملکرد مغز شما با عدم تمرکز، افزایش استرس و به هم خوردن ریتم طبیعی خواب آسیب بزند. زمان‌ها و محدودیت‌هایی را برای استفاده از موبایل و تبلت و لپ تاپ مشخص کنید و به آن پایبند باشید. میتوانید یک زمان معقول استفاده از تکنولوژی را در نظر بگیرید و برای افزایش انگیزه، با دوستانتان مسابقه بدهید که در پایان تابستان چه کسی کمتر از بقیه از تکنولوژی استفاده کرده است.
هر روز بنویسید
مهم نیست که چه مسیر شغلی را می‌خواهید دنبال کنید، احتمالاً برای رسیدن به آن به مهارت‌های ارتباط نوشتاری مؤثر نیاز دارید. در مدرسه تحقیق انجام می‌دهید، انشا می‌نویسید، در دانشگاه، مقاله می‌نویسید، در محل کار، یادداشت‌ها و ایمیل‌ها باید بدانید چطور بنویسید. تمرین مهارت‌های نوشتاری، حتی برای چند دقیقه در روز، یک تمرین عالی است. مدتی را صرف روزنامه‌نگاری کنید، رمان، داستان کوتاه یا خاطره‌نویسی را آغاز کنید. تا زمانی که نویسندگی را تمرین می‌کنید، مهم نیست چه چیزی می‌نویسید.
در کلاس های تابستانی شرکت کنید
گزینه‌های زیادی برای کلاس‌های تابستانی وجود دارند. بسیاری از مدارس خاص و نمونه دولتی برای تابستان دانشآموزان هم برنامه مدونی چیده‌اند. از اردو و برنامه‌های تفریحی که در ورای آن‌ها به آموزش هم توجه می‌شود، تا کلاس‌های تقویتی دروس یا آمادگی برای کنکور و المپیاد و جشنواره‌های مختلف. دوره‌های تابستانی مدارس فرصت بسیار خوبی برای یادگیری چیزهای جدید است ضمن اینکه برنامه‌های آن هماهنگ با کلاس‌ها و درس‌هایتان در طول سال تحصیلی هم هستند.
از یک پشتیبان یا مشاور درسی کمک بگیرید
همه افراد نمی‌توانند به تنهایی روی برنامه ریزی برای تابستان پایبند بمانند. در چنین شرایطی ناامید نشوید. اگر تمام راه‌های قبل را به کار گرفتد و شخصی‌سازی کردید اما همچنان موفق نشدید، شاید لازم است که به حضور و همراهی یک مشاور درسی یا پشتیبان درسی فکر کنید. پشتیبان یا مشاور تحصیلی با تجربه، با شناختی که از برنامه‌ریزی و موفقیت دارد به شما کمک می‌کند برنامه درسی خود را دقیق‌تر شخصی‌سازی کنید و در طول مسیر هم همراه شما است تا اگر برنامه نیاز به بازنگری داشت یا هر مشکل دیگری، شما را راهنمایی کند.
در تابستان چند ساعت درس بخوانیم
اینکه در تابستان چقدر درس بخوانید به مسائل مختلفی بستگی دارد و شما باید به پاسخ این سوالات برسید:
- آیا برای امتحان یا آزمون خاصی درس می‌خوانید که نیاز به برنامه ریزی بلند مدت دارد؟
- چند ساعت در روز را میتوانید در تابستان درس بخوانید؟
- حجم مطالبی که در آن‌ها ضعیف هستید چقدر است؟
- چه مدت زمانی تا کنکور یا المپیاد باقی مانده؟
- شرایط درسی شما تاکنون چگونه بوده؟
و مباحثی که در بخش‌های قبلی مطرح کردیم و باید برای آن‌ها به جواب درستی برسید. لزوما ده ساعت در روز درس خواند شما را به موفقیت نمی‌رساند. اگر پای صحبت رتبه‌های برتر کنکور هم بنشینید، خواهید دید که برخی در تابستان اصلا مطالعه نداشته‌اند و برخی فقط روی یک درس کار کرده‌اند. برخی با برنامه تابستانی مدرسه پیش رفته‌اند و برخی برنامه شخصی خود را برا مطالعه در تابستان طراحی کرده‌اند.
سخن پایانی
بسیاری از دانشآموزان با برنامه‌ریزی آشنا نیستند یا حتی نمی‌دانند که باید چه هدفی برای خود تعیین کنند. خیلی از آن‌ها برای تابستان انواع و اقسام برنامه‌ها را در نظر می‌گیرند اما در انتها نتیجه مطلوبی به دست نمی‌آورند. علت همه این مسائل این است که مسیر درس خواندن در تابستان مشابه باقی سال تحصیلی نیست. در تابستان هم ذهن خود دانش‌آموز به سمت تفریح و مسافرت می‌رود هم یک سال تحصیلی را پشت سر گذاشته و هم اینکه از عنصر اجبار و برنامه منظم مدرسه خبری نیست. هر دانش‌آموزي نيازها و مقتضيات خاص خود را دارد و اصلاً قرار نيست که از تجربيات ديگران تقليد کند. بنابراین با ۱۰ تکنیکی که در این مقاله گفتیم، هر دانش‌آموزی می‌تواند برنامه درس خواندن در تابستان را براي خودش شخصی کند و در عین حال به آن پایبند باشد.
سوالات متداول
- در تابستان درس بخوانیم یا نه؟
تابستان سال یازدهم حساسترین زمان سال تحصیلی برای دانشآموزان و بهترین فرصت برای گرفتن گوی سبقت از رقبای کنکوری است. بنابراین بعید است اگر به دنبال رتبه خوب باشید، بعید است که برنامه ریزی برای درس خواندن در تابستان را نادیده بگیرید. - چگونه در تابستان درس بخوانیم؟
برخی از دانشآموزان برنامهریزیهای غیر واقع بینانه میکنند و وقتی در تابستان از انجام آن باز میمانند، سرخورده میشوند. باید بدانید که مطالعه در تابستان هم قوانین خاص خودش را دارد. - رتبه های برتر در تابستان چگونه درس خواندند؟
شیوه و ساعت مطالعه رتبه های برتر در تابستان با یکدیگر متفاوت است چون هریک سطح تحصیلی و برنامه‌ریزی متفاوتی دارند بنابراین نمی‌توان به این سوال پاسخ قطعی داد و لازم است هر فرد با توجه به اهداف و شرایط خودش برنامه‌ریزی کند. - شرایط درس خواندن در تابستان چیست؟
درس خواندن در تابستان با توجه به گرمی هوا و میل به تفریح و سرگرمی شاید کمی سخت باشد اما با تکنیکهای که در این مطلب گفتیم میتوانید مطالعه در تابستان را به صورت اصولی پیش برده و در عین حال از تابستان خود لذت هم ببرید.
