آموزش و یادگیری ریاضی برای کودکان همواره یک چالش اساسی برای والدین و معلمان بوده است. از طرفی نحوه آموزش و تقویت مهارتهای ریاضیاتی اهمیت زیادی دارد که اغلب به آن بی توجهی می‌شود. در نتیجه می‌بینیم که بسیاری از دانش‌آموزان از ریاضی متنفر هستند یا تصور می‌کنند هیچ استعدادی در ریاضی ندارند. اما اگر آموزش مفاهیم تئوری، انتزاعی و خشکی مانند ریاضیات را با بازی و چالش و تفریح ترکیب کنیم چه می‌شود؟ می‌دانیم که هر آموزشی در قالب بازی و تفریح اثربخشی بالاتری دارد. از طرفی کودکان عاشق موبایل و تبلت هستند پس چرا از این ابزارها به نفع اموزش بهره نگیریم؟
در این مقاله، به بررسی نقش نرم افزارهای آموزشی در یادگیری ریاضی کودکان می‌پردازیم و به اهمیت آموزش ریاضی با استفاده از اپلیکیشنهای هوشمند می‌پردازیم. همچنین ۱۲ نرم افزار برتر آموزش ریاضی برای دانش آموزان معرفی کرده‌ایم که به صورت تعاملی و بسیار سرگرم‌کننده، به یادگیری ریاضی کمک می‌کنند. این ابزارها به فرزند شما کمک می‌کنند تا در عین سپری کردن اوقاتی خوب و در دست داشتن موبایل و تبلت، پایه قوی در ریاضیات بسازد.
بهترین اپلیکیشن های آموزش ریاضی به کودکان
در ادامه تعدادی از بهترین برنامه‌های داخلی و خارجی را معرفی کرده‌ایم. توضیحات مربوط به هر برنامه در انتخاب بهترین نرم افزار آموزش ریاضی برای کودکان به شما کمک می‌کند. پیش از این در مقاله دیگری توضیح داده‌ایم که چگونه ریاضی را با بازی برای کودک جذاب کنیم.
برنامه SplashLearn
SplashLearn یک برنامه آموزش ریاضی به کودکان ابتدایی بر مبنای بازی است. بیش از ۶۵۰۰ فعالیت منطبق بر برنامه درسی دبستان در این اپلیکیشن وجود دارد که مهارتهای اساسی ریاضی را برای کودکان سنین مهدکودک تا کلاس پنجم دبستان آموزش می‌دهد. SplashLearn مهارت‌هایی مانند جمع، تفریق، ضرب و تقسیم را از طریق فعالیت‌ها و چالش‌های جذاب پوشش می‌دهد.
این برنامه برای دستگاه‌های iOS و Android، مرورگرهای دسکتاپ ارائه شده است و می‌توانید بین دستگاه‌های مختلف همگام‌سازی کنید. با این برنامه کودکان علاقه به کشف کردن را در خود پیدا می‌کند و امکان تجربه‌های بصری لذت‌بخش به دست می‌آورد. به دلیل فناوری تطبیقی در طراحی این برنامه، هر کودک با سرعت خودش پیشرفت می‌کند و تحت فشار قرار نمی‌گیرد. از طرفی والدین یا معلم میتوانند از طریق داشبوردهای اختصاصی بازی، پیشرفت و عملکرد کودک را بررسی کنند.
بازی SpeedyMind Academy
SpeedyMind Academy یک بازی سرگرم‌کننده و هیجان‌انگیز برای تمرین اصول ریاضی (جمع، تفریق، ضرب، تقسیم)، منطق و توجه برای دانش‌آموزان کلاس اول تا چهارم دبستان است. طراحی این بازی برای بهبود حافظه و توجه بسیار مناسب است. یک تکشاخ بامزه کودک را دعوت می‌کند تا به یک سفر هیجان انگیز در دنیای ریاضیات و منطق برود. در این بازی می‌توان سطح دشواری عملیات ریاضی و معماهای منطقی را انتخاب کرد که برای کلاس اول تا چهارمی‌ها طراحی شده‌اند:
- برای مهدکودک: بازی‌های ساده منطق و توجه، جمع و تفریق تا ۱۰
- کلاس اول و دوم: توسعه تفکر منطقی، تمرین جمع و تفریق، آموزش جدول ضرب به کودکان، آموزش قواعد تقسیم
- کلاس سوم و چهارم: آموزش مهارتهای منطقی، ریاضیات ذهنی
بچه‌ها طی بازی پاداش‌های انگیزشی دریافت می‌کنند که روند حل مشکلات را جالب‌تر و سرگرم‌کننده‌تر می‌کند. طراحی منحصر به فرد، شخصیت‌های خنده دار و کارهای خلاقانه قطعا بچه‌ها را خوشحال و ترغیب به ادامه می‌کند. این بازی شامل بیش از ۵۰۰ وظیفه در ۳ بخش است:
- بازی‌های ریاضی: جمع، تفریق، ضرب، تقسیم
- بازی‌های منطقی: توالی‌ها، قیاس‌ها، مقیاس‌ها و …
- بازی‌های توجه و تمرکز: پیدا کردن تفاوت‌ها و شباهت‌ها و …
بازی Prodigy
Prodigy ریاضیات را با هیجان یک بازی نقش آفرینی ترکیب می‌کند و بیش از یک میلیون معلم و ۵۰ میلیون دانش‌آموز در تمام دنیا، از کاربران این بازی هستند. طراحی کودکانه و استفاده از کارکترهای انیمیشنی بازی Prodigy، جذابیت بصری خوبی برای کودکان دارد. در این برنامه ۹۰۰ مهارت ریاضی مختلف پوشش داده شده‌اند که با سطح دانش کودک سازگار میشوند و یک تجربه یادگیری شخصی ایجاد می‌کند. همانطور که کودکان با این برنامه مسائل ریاضی را حل می کنند، در بازی پیشرفت می‌کنند و فرایند یادگیری عملا به یک ماجراجویی تبدیل می‌شود.
Khan Academy Kids
Khan Academy Kids دروس تعاملی مخصوص کودکان را در موضوعات مختلف از جمله ریاضی، ارائه می‌دهد. با شخصیت‌های سرگرم‌کننده و فعالیت‌های جذاب، مفاهیم ریاضی را به روشی قابل دسترس معرفی می‌کند. هزاران کتاب و آموزش ریاضی در این برنامه وجود دارند. راهنمای گام به گام این برنامه به کودکان کمک می‌کند که هر موضوع را به طور کامل درک کنند.
بازیNumbers by DragonBox Kahoot
DragonBox از یک رویکرد منحصر به فرد برای آموزش حس اعداد و مهارت های ریاضی اولیه به کودکان ۶ تا ۹ ساله استفاده می‌کند. کودکان بدون اینکه متوجه شوند از طریق پازل و بازی، در حال یادگیری ریاضیات هستند. در این بازی اعداد به صورت شخصیت‌های رنگارنگ درآمده‌اند. این برنامه شامل ۳ نوع بازی است که هرکدام به روشی کودک را با مفاهیم ریاضی سرگرم می‌کنند. آیتم‌هایی به نام noom در بازی هستند که با برش و روی هم گذاشتن آن‌ها با انگشت، می‌توان انواع عملیات ریاضی و تفاوت اعداد را تمرین کرد. این کار به تصویرسازی و درک بهتر مفاهیم محاسباتی و عددی کمک می‌کند.
برنامه Todo Math
Todo Math طیف وسیعی از مفاهیم ریاضی، از شمارش و تشخیص اعداد تا موضوعات پیشرفته‌تر را برای کودکان پیش‌دبستانی تا پایه دوم دبستان پوشش می‌دهد. این برنامه انواع مینی بازی‌ها و فعالیت‌هایی را ارائه می دهد که با سطوح مهارتی هر کودک سازگاری داشته باشد. در برنامه امکان آزمون تعیین سطح هم وجود دارد. با پرداخت مبلغی هزینه سالانه می‌توان از تمام امکانات این برنامه استفاده کرد.
بازی ریاضی دایناسوریDinosaur Math
Yateland تولیدکننده بازی، مجموعه‌ای از بازی‌های آموزشی را برای آموزش و تمرین موضوعاتی مانند برنامه‌نویسی، ریاضی و تفکر منطقی طراحی کرده است. در بازی ریاضی دایناسوری، ۳۰ اصل بنیادی یادگیری ریاضی در کنار داستان‌ها و مراحل تعاملی آموزش داده میشوند. حسن این برنامه این است که بدون نیاز به اینترنت و آنلاین هم کار می‌کند. کودکان با انجام هر مرحله آیتم‌هایی برای تزیین دنیای درون بازی دریافت می‌کند. آیتم‌هایی مانند مجسمه، درخت و قلعه‌های زیبا که احساس دریافت پاداش و تشویق به انجام مرحله بعدی بازی ریاضی را تقویت می‌کنند.
بازی Moose Math by Duck Duck Moose
این بازی به کودکان ۳ تا ۷ سال کمک می‌کند تا مفهوم شمارش، جمع، تفریق، مرتب‌سازی، هندسه و سایر موضوعات پایه‌ای ریاضی را در خلال ۵ فعالیت در بازی درک کنند. بچه‌ها در این بازی درگیر یک ماجراجویی برای ساخت شهر و فروشگاه میشوند و اجزای آن را با استفاده از پاسخ دادن به سوالات و جلو رفتن در مراحل به دست بیاورند. بنابراین به نوعی سواد مالی و برنامه‌ریزی کودکان را هم تقویت می‌کند. این بازی یک بخش گزارش‌دهی هم دارد که والدین و معلم‌ها میتوانند پیشرفت کودک را پیگیری کنند.
بازی GeoGebra
GeoGebra یک نرم افزار آموزش ریاضی به روش تعاملی است که دانش‌آموزان دبیرستانی را قادر می‌سازد تا هندسه، جبر، حساب دیفرانسیل و انتگرال و غیره را کشف و درک کنند. این اپلیکیشن بستری را برای ایجاد تجسم‌ها، شبیه‌سازی‌ها و نمودارهای پویا فراهم می‌کند و به دانش‌آموزان اجازه می‌دهد تا مفاهیم ریاضی را به شیوه‌ای عملی آزمایش کنند. چه ترسیم توابع، کاوش اشکال هندسی یا حل معادلات، GeoGebra ابزاری همه کاره برای تجسم و درک مفاهیم پیشرفته ریاضی است.
برنامه Photomath
Photomath ابزار قدرتمندی است که به دانش آموزان دبیرستانی کمک می کند تا با مسائل پیچیده سر و کله بزنند. دانش‌آموزان با استفاده از دوربین گوشی‌های هوشمند یا تبلت‌های خود میتوانند معادلات ریاضی دست‌نویس یا چاپی را ثبت کنند. سپس این اپلیکیشن راه‌حل‌ها، توضیحات و نمودارهای گام به گام ارائه می‌کند و دانش‌آموزان را قادر می‌سازد تا فرآیند حل معادلات و یادگیری از اشتباهات خود را درک کنند. این برنامه منبع عالی برای تقویت جبر، حساب دیفرانسیل و انتگرال و سایر موضوعات پیشرفته ریاضی است.
بازی Math vs Zombies
در این بازی استراتژیک، دانش‌آموزان از حل مسائل ریاضی، برای شکست دادن زامبی‌ها استفاده می‌کنند. این روشی برای جذاب‌تر کردن یادگیری ریاضی و تعامل بیشتر برای کودکان است. این بازی معمولاً چالش‌های ریاضی مختلفی مانند جمع، تفریق، ضرب و تقسیم را در اختیار بازیکنان قرار می‌دهد. با حل کردن مسائل ریاضی، در بازی پیشروی می‌کنید و زامبی‌ها را از بین می‌برید. دشواری بازی معمولاً با پیشرفت بازیکنان افزایش می‌یابد. این بازی را می‌توان برای سیستم عامل‌های مختلف نصب کرد.
عکس ۴
بازی Math Master
این بازی آموزش ریاضی برای کودکان و هم دانش‌آموزان دبیرستانی تا بزرگسالان مناسب است. رابط کاربری و گرافیک ساده‌ای هم دارد که می‌توان سریع از آن سر درآورد. در این بازی با حل کردن انواع معماهای ریاضی (توان، ریشه‌گیری، لگاریتم، جمع، تفریق، ضرب، تقسیم، فاکتوریل و معادله)، استعداد عمومی و استدلال منطقی را تمرین می‌کنید. از طرفی یاد می‌گیرید که چگونه در مدت زمان کوتاه‌تری به سوالات پاسخ دهید. با پیش رفتن سوالات سخت‌تر میشوند. امکان رقابت با سایر کاربران بازی و مشاهده رتبه نیز وجود دارد که انگیزه را بیشتر می‌کند.
بازی Math vs Zombies
در این بازی استراتژیک، دانش‌آموزان از حل مسائل ریاضی، برای شکست دادن زامبی‌ها استفاده می‌کنند. این روشی برای جذاب‌تر کردن یادگیری ریاضی و تعامل بیشتر برای کودکان است. این بازی معمولاً چالش‌های ریاضی مختلفی مانند جمع، تفریق، ضرب و تقسیم را در اختیار بازیکنان قرار می‌دهد. با حل کردن مسائل ریاضی، در بازی پیشروی می‌کنید و زامبی‌ها را از بین می‌برید. دشواری بازی معمولاً با پیشرفت بازیکنان افزایش می‌یابد. این بازی را می‌توان برای سیستم عامل‌های مختلف نصب کرد.
بازی Math Master
این بازی برای آموزش ریاضی هم برای کودکان و هم دانش‌آموزان دبیرستانی تا بزرگسالان مناسب است. رابط کاربری و گرافیک ساده‌ای هم دارد که می‌توان سریع از آن سر درآورد. در این بازی با حل کردن انواع معماهای ریاضی (توان، ریشه‌گیری، لگاریتم، جمع، تفریق، ضرب، تقسیم، فاکتوریل و معادله)، استعداد عمومی و استدلال منطقی را تمرین می‌کنید. از طرفی یاد می‌گیرید که چگونه در مدت زمان کوتاه‌تری به سوالات پاسخ دهید. با پیش رفتن سوالات سخت‌تر میشوند. امکان رقابت با سایر کاربران بازی و مشاهده رتبه نیز وجود دارد که انگیزه را بیشتر می‌کند.
نقش نرم افزارهای آموزشی در یادگیری ریاضی
آموزش ریاضی به کودکان به دلیل مفاهیم انتزاعی، پیچیده و مبهم آن، ممکن است کمی چالش‌برانگیز باشد. کودکان در مقابل مفاهیم جدید گاهی عدم تمرکز، عدم تمایل و استرس را تجربه می‌کنند. اپلیکیشنهای آموزشی با ارائه محتوای تعاملی و جذاب، میتوانند روشی موثر برای آموزش ریاضی به کودکان ایجاد کنند. از طرفی می‌توان با کمک آموزش‌های ابتدایی ریاضی با بازی، برای آماده کردن کودک برای پیش دبستانی هم قدم برداشت. در این نرم‌افزارها از انیمیشن‌ها، بازی‌ها و چالش‌های تعاملی برای جلب توجه کودکان استفاده می‌شود و مزایای متعددی دارند:
تسهیل درک مفاهیم ریاضی
نرم افزارهای آموزش ریاضی با ارائه تصاویر تعاملی و توضیحات واضح، به کودکان کمک می‌کنند تا مفاهیم پیچیده را بهتر درک کنند. این تصاویر و نمودارها کمک می‌کنند تا مفهوم‌سازی بهتری ایجاد شود.
یادگیری مستقل
اپلیکیشنهای آموزشی به کودکان امکان یادگیری مستقل را می‌دهند. کودکان میتوانند به تنهایی و در هر زمانی که می‌خواهند با این نرم‌افزارها تمرین کنند بدون اینکه تحت اجبار یا فشار والدین و معلم باشند.
ایجاد انگیزه و ترغیب به یادگیری
اپلیکیشنهای آموزشی با مکانیزم‌های جذابیت مانند پاداش و امتیاز به شکل آیتم‌های مورد علاقه کودکان، آن‌ها را ترغیب به یادگیری می‌کنند. این انگیزه‌ها باعث می‌شود کودک با شور و شوق بیشتری به ریاضی نگاه کند و آن را صرفا یک مفهوم سخت و غیرجذاب نبیند.
نکته مهم در استفاده از نرم افزار آموزش ریاضی
استفاده از اپلیکیشن آموزش ریاضی نیازمند کنترل محتوا و زمان مصرفی است. والدین و معلمان باید به دقت انتخاب کنند که کودکان چه محتوایی را مصرف کنند و چه مقدار زمان را صرف این فعالیت‌ها کنند. از طرفی هرچند اپلیکیشن های آموزش ریاضی به کودکان، امکان یادگیری مستقل را ایجاد می‌کنند، اما نیاز به تعامل انسانی در دوره کودکی، همچنان حائز اهمیت است. بحث و گفتگو با والدین یا معلمان می‌تواند به کودکان کمک کند تا مفاهیم را بهتر درک کنند و به خاطر بسپارند. سوال بپرسند، تفکر نقادانه را به کار بگیرند، تحلیل کرده و اشکالات خودشان را در خلال گفتگوها، برطرف کنند.
اگر کودک در درک اعداد و مفاهیم ریاضی نسبت به سن خود توانمندی کمی دارد و طی آموزش بهبودی حاصل نشده، پیشنهاد می‌کنیم درباره علائم و چگونگی اختلال ریاضی یا دیسکلکولیا مطالعه کنید.
سخن پایانی
ریاضیات یک مهارت حیاتی برای رشد توانمندی‌های شناختی کودک است. اما اغلب کودکان ریاضی را خشک و بی روح می‌بینند و بنابراین ذوق چندانی برای یادگیری آن نشان نمی‌دهند. برخی هم تصور می‌کنند مسائل تئوری ریاضی هیچ فایده‌ای در زندگی ندارند. قبل از هرچیز اگر شما هم جزو این دسته هستید، پیشنهاد می‌کنیم در مقاله چرا باید ریاضی بخوانیم درباره اثرات ریاضی بر زندگی مطالعه کنید. اما با پیشرفت فناوری و ظهور نرم‌افزارهای آموزشی، فرصت‌های جدیدی برای یادگیری موثر فراهم شده است. برای لذت‌بخش و مؤثر کردن فرآیند یادگیری ریاضی، برنامه‌ها و نرم‌افزارهای متعددی طراحی شده تا با استفاده مطلوب از علاقه طبیعی انسان به سرگرمی و تفریح، ذهن کودکان را درگیر مهارتهای ریاضی کنیم.
این ابزارها آموزش را با سرگرمی ترکیب و به کودکان کمک می‌کنند مفاهیم ریاضی را به صورت غیرمستقیم درک کنند. استفاده از نرم افزارهای آموزش ریاضی به کودکان امکانات جدیدی را برای آموزش مؤثر فراهم می‌کند. این اپلیکیشنها با ایجاد تجربه‌های تعاملی و جذاب، کودکان را به سمت یادگیری می‌کشانند و به والدین و معلمان کمک می‌کنند تا فرآیند آموزش را کمی ساده‌تر کنند.
سوالات متداول
- آیا استفاده از اپلیکیشن های آموزش ریاضی به کودکان آسیب میزند؟
خیر، استفاده معقول و تحت نظارت از نرم افزارهای آموزش ریاضی به کودکان آسیب نمیزند. والدین صرفا باید محتوا و مدت زمان استفاده از وسایل الکترونیکی را با دقت کنترل کنند. - آیا نیاز به تعامل انسانی در فرآیند آموزش ریاضی با اپلیکیشن وجود دارد؟
بله، تعامل انسانی همچنان حائز اهمیت است. بحث و گفتگو با والدین یا معلمان می‌تواند به بهبود درک مفاهیم کمک کند. - آیا نرم افزارهای آموزش ریاضی فقط برای کودکان با استعداد خاص مناسب هستند؟
خیر، اپلیکیشنهای آموزشی برای کودکان با هر سطح توانایی مناسب هستند و میتوانند به تقویت مهارتهای ریاضی همگان کمک کنند. - آیا اپلیکیشنها جایگزین معلمان میشوند؟
خیر، این اپلیکیشنها تنها به عنوان یک ابزار کمکی برای آموزش استفاده میشوند و نیاز به حضور معلمان در فرآیند آموزش همچنان وجود دارد.
