شورای عالی انقلاب فرهنگی از سال ۱۳۶۷ به مسئله سنجش و پذیرش (کنکور) ورود کرده و نیز ضوابط و مقرراتی هم در این زمینه مصوب کرده است و نهایتا در جلسه ۸۵۵ شورای عالی انقلاب فرهنگی تغییرات کنکور ۱۴۰۲ در راستای کاهش اثر آزمون سراسری را تصویب کرد. مدت‌ها صحبت از آن بود که روش پذیرش دانشجو باید کیفیت بیشتری پیدا کند تا سرنوشت دانش‌آموزان فقط بر اساس یک آزمون تعیین نشود. جزییات و آیین‌نامه اجرایی برخی از مفاد این تغییرات توسط شورای سنجش و پذیرش اعلام خواهند شد. در ادامه این مطلب مهمترین تغییرات کنکور که در سال‌های ۱۴۰۲، ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ به طور قطعی اجرا می‌شوند را توضیح داده‌ایم.
تغییرات کنکور ۱۴۰۳ برای میزان تاثیر معدل
سال‌ها است که از حذف کنکور صحبت میشود اما طبق گفته مسئولین این کار قابلیت اجرایی چندانی ندارد. بنابراین سعی بر این است که قوانین به سمت کاهش اثر کنکور بر قبولی دانشگاه تغییر کنند. در همین راستا، مهمترین تغییر کنکور ۱۴۰۳ نسبت به سال پیش، افزایش تاثیر معدل است. میزان این افزایش باتوجه به گروه آزمایشی یا همان رشتهی دبیرستانی دانش‌آموزان متفاوت است. در ادامه تغییرات تاثیر معدل در گروه‌های آزمایشی مختلف را جداگانه بررسی می‌کنیم:
تاثیر قطعی معدل در گروه های آزمایشی پرتقاضا
معدل یا همان سابقه تحصیلی، تاثیری ۵۰درصدی بر رتبه قبولی دانش‌آموزان داوزدهمی در رشتههای ریاضی، انسانی، تجربی، فنیوحرفهای و کاردانش دارد. امتحانات پایه‌دوازدهمی‌ها از سال قبل به‌صورت نهایی برگزار میشود و براساس نمرات دانش‌آموزان دوازدهمی در این آزمون‌ها، یک نمره کل سابقه تحصیلی برایشان محاسبه میشود. این نمره تاثیری ۵۰درصدی در سرنوشت آن‌ها برای قبولی دانشگاه در سال ۱۴۰۳ دارد.
برای داوطلبان کنکوری نظام سالی-واحدی، معدل دیپلم ۳۷/۵درصد و معدل پیش‌دانشگاهی ۱۲/۵ درصد (درمجموع ۵۰درصد) در رتبه قبولی برای انتخاب رشته دانشگاه تاثیر دارد.
تاثیر ۲۸درصدی و قطعی معدل در رشتهی هنر و زبانهای خارجی
برای گروه‌های آزمایشی هنر و زبانهای خارجی، تاثیر معدل در کنکور ۱۴۰۳، ۲۸درصد است.
- برای پایه‌دوازدهمی‌های امسال، این تاثیر از طریق نمره امتحانات نهایی محاسبه میشود.
- برای داوطلبان نظام سالی-واحدی، معدل دیپلم ۲۱درصد و معدل پیش‌دانشگاهی ۷درصد (درمجموع ۲۸درصد)، تاثیر دارد.
در این ۲گروه آزمایشی، نمرات درسهای تخصصی سهمی در در نمرهی کل سابقه‌ی تحصیلی ندارند و نمرهی کل سابقه‌ی تحصیلی آن‌ها فقط براساس درسهای عمومی محاسبه میشود. در این گروه‌‌ها، سهم آزمون کنکور ۷۲درصد است.
افزایش تاثیر دروس عمومی در کنکور
یکی از مهمترین تغییرات کنکور ۱۴۰۲ و بعد از آن، حذف دروس عمومی از سوالات کنکور است. البته این تغییر به‌معنای بی‌اهمیت‌بودن این دروس نیست چرا که با اجرای این قانون، دروس عمومی از طریق تأثیر بر معدل، حتی بیش از گذشته در رتبه نهایی داوطلب نقش دارند. اما چطور؟
تا قبل از حذف دروس عمومی از کنکور، تاثیر این دروس در رتبه‌ی قبولی پشت‌کنکوری‌ها ۱۷درصد بود؛ اما این تاثیر در کنکور ۱۴۰۳ تاثیر ضریب درسهای عمومی در نمرهی کل سابقه‌ی تحصیلی، به ۲۸درصد افزایش پیدا می‌کند. دقت داشته باشید که:
- در درسهای عمومی بیشترین ضریب تاثیر به‌ترتیب به فارسی، تعلیمات دینی و زبان خارجی اختصاص دارد.
ضرورت هم‌خوانی سابقه‌ی تحصیلی با گروه آزمایشی در کنکور
یعنی نمی‌توان در رشتهی تحصیلی خاصی دیپلم گرفت و سپس در کنکور رشتهی دیگری شرکت کرد. مثلا نمی‌شود ریاضی خواند و در کنکور انسانی شرکت کرد. اگر داوطلب کنکوری در درس یا درس‌هایی از گروه آزمایشی موردنظرش سابقه‌ی تحصیلی نداشته باشد، نمرات آن درس‌ها برایش صفر در نظر گرفته میشود و نمرهی ترازش را به‌شدت پایین می‌آورد. براین‌اساس، داوطلبان با شرایط زیر باید برای آزمون ترمیم معدل اقدام کنند:
- کسانی که نمرهی خود را قبل از سال ۱۳۸۴ دریافت کرده‌اند.
- آن‌هایی که از مدارس بین‌الملل فارغ‌التحصیل شده‌اند.
- افرادی که گواهینامه‌ی معادل دوره‌ی متوسطه و پیش‌دانشگاهی دارند.
- داوطلبانی که در سال‌های حضور پیش‌دانشگاهی فارغ‌التحصیل شده‌اند و زمان فارغ‌التحصیلی‌شان به قبل از سال ۱۳۹۱ برمی گردد.
عدم امکان انتخاب رشته از بین ۲ یا چند گروه آزمایشی اصلی
داوطلبان از بین گروه‌های آزمایشی اصلی (ریاضی، تجربی، انسانی، فنیوحرفهای و کاردانش)، فقط می‌توانند در یکی از آن‌ها انتخاب رشته کنند.
پیشنهاد مطالعه: مشاوره انتخاب رشته کنکور سراسری برای تمام رشته‌ها
امکان شرکت تنها در یکی از گروه‌های آزمایشی زبان خارجی و هنر
درکنار گروه‌های آزمایشی اصلی (ریاضی، تجربی، انسانی، فنیوحرفهای و کاردانش)، تنها می‌توان در یکی از رشتههای زبان خارجی و هنر شرکت کرد. علاوه‌بر‌این، داوطلبان از بین گروه‌های آزمایشی زبان خارجی و هنر، فقط اجازه‌ی ثبت‌نام در یکی را دارند. کنکور این دو گروه به‌صورت همزمان برگزار میشود.
اعتبار دوساله نمره کنکور
در کنکور سراسری ۱۴۰۲، اگر داوطلب در ۲دوره‌ی آزمون شرکت می‌کرد، ۲نمره آزمون اختصاصی داشت. حالا و باتوجه به تغییرات کنکور ۱۴۰۳، او می‌تواند از فرصت ۴دوره‌ی آزمون استفاده کند. یعنی اعتبار نمره‌های آزمون کنکور در سال ۱۴۰۲ پابرجاست و ۲نوبت هم در اردیبهشت و تیر ۱۴۰۳ می‌تواند در کنکور شرکت کند. ۳نکته‌ی مهم:
- از سال ۱۴۰۳ به بعد، نمرات آزمون تا ۲سال اعتبار دارند.
- بالاترین نمرهی کل در کنکور، ملاک سنجش و پذیرش برای قبولی در دانشگاه قرار میگیرد.
- برای انتخاب‌رشته با تراز و نتیجه‌ی آزمون ۱۴۰۲ در سال ۱۴۰۳، حتما باید در کنکور سراسری ۱۴۰۳ ثبت‌نام کرد، اما نیازی به شرکت در آزمون نیست.
کسانی که می‌خواهند از نمرهی آزمون کنکور ۱۴۰۲ خودشان برای انتخاب رشتهی ۱۴۰۳ استفاده کنند، به این نکته دقت کنند:
- با توجه به تغییر ضرایب و میزان تاثیر سوابق تحصیلی در سال ۱۴۰۳ نمرهی کل نهایی داوطلبان حاضر در جلسه آزمون سراسری سال ۱۴۰۲، برای سنجش و پذیرش در سال ۱۴۰۳ تغییر می‌کند.
ترمیم معدل دیپلم فقط در خرداد
برای داوطلبانی که می‌خواهند نمرهی سوابق تحصیلی خود و به‌تبع آن شانس قبولی خود در رشتهی موردعلاقه‌‌شان را افزایش دهند، شرایط فراهم شده است. آن‌ها می‌توانند با شرکت در امتحانات نهایی، معدل کل سوابق تحصیلی خود را افزایش دهند. فقط یک نکته:
- امکان ترمیم معدل برای کنکور فقط از طریق شرکت در امتحانات نهایی خردادماه امکان پذیر است؛ یعنی نمرات کسب‌شده در امتحانات دی و شهریور به‌عنوان سابقه‌ی تحصیلی در نظر گرفته نمی‌شوند.
تغییر زمانبندی کنکور ۲مرحله‌ای
۲مرحله‌ای‌شدن کنکور از سال پیش شروع شده است، اما یکی‌دیگر از تغییرات کنکور ۱۴۰۳، تفاوت در زمانبندی برگزاری کنکور ۲مرحله‌ای است:
- زمان کنکور دی‌ماه به اردیبهشت‌ماه تغییر کرده است. یعنی از ۱۴۰۳ به بعد قرار است که یکی از نوبت‌های کنکور در اردیبهشت‌ماه برگزار شود و بعدی در تیرماه باشد.
اضافهشدن دفترچه و پاسخنامه مخصوص آزمون فرهنگیان
یکی‌دیگر از تغییرات مهم کنکور ۱۴۰۳، اضافهشدن دفترچه سوالات اختصاصی برای متقاضیان دانشگاه فرهنگیان است. اگر مایل به شرکت در آزمون دانشگاه فرهنگیان هستید، دقت کنید که برگزاری آزمون در رشتههای دانشگاه فرهنگیان فقط‌وفقط در نوبت اول کنکور سراسری (اردیبهشت‌ماه) انجام میشود.
حذف زیر گروه های آزمایشی در کنکور
اگرچه حذف زیرگروه‌های رشتههای مختلف جزو تغییرات اصلی کنکور ۱۴۰۲ است، اما تکرارش بد نیست. هنگام برنامه ریزی برای کنکور حواس‌تان باشد که ضرایب اختصاصی که تا پیش از این برای لیست رشتههای هر زیرگروه متفاوت بود، تأثیر یکسانی روی رتبه دارند.
تعیین شروط پذیرش توسط دانشگاه ها
یکی دیگر از تغییرات کنکور ۱۴۰۲ به بعد این است که هر دانشگاه می‌تواند برای پذیرش در رشتههای دانشگاهی، شرایط خاصی مثل حد نصاب نمرات یا رتبه تعریف کند. بنابراین انتخاب رشته دانشگاه در قبولی داوطلبان اهمیت دوچندانی خواهد داشت.
سخن پایانی
اگرچه اصلی‌ترین تغییرات کنکوری به مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۴۰۲ برمی‌گردد، اما در سال ۱۴۰۳ هم شاهد تغییرات کنکوری چشمگیری هستیم. در سال ۱۴۰۳، تغییرات کنکوری مهمی از جمله افزایش سهم نمرهی کل سابقه‌ی تحصیلی و ضریب تاثیر درسهای عمومی در امتحانات نهایی اتفاق افتاده است. شما داوطلبان باید این تغییرات کنکوری را بادقت مطالعه کنید و طرحی نو برای برنامه ریزی درسی در اندازید. طرحی که در برنامه‌ریزی برای خواندن همزمان امتحانات نهایی و کنکوری به شما کمک کند و شانس قبولی‌تان در انتخاب رشتهی دانشگاه را افزایش دهد.
سوالات متداول
- مهمترین تغییرات کنکور سراسری ۱۴۰۳ چه هستند؟
افزایش سهم معدل و ضریب تاثیر درسهای عمومی از مهمترین تغییرات هستند. تغییر زمانبندی کنکور، اضافهشدن دفترچهی اختصاصی برای متقاضیان دانشگاه فرهنگیان و اعتبار دوسالهی نمرهی کنکور از دیگر تغییرات مهم هستند. برای مطالعهی کامل این تغییرات، متن مقاله را بخوانید. - آیا درسهای عمومی به کنکور برمیگردند؟
خبرهایی دربارهی مصوبهی مجلس برای بازگشت کنکور به روال سابق (قبل از ۱۴۰۲)، شنیده میشود که شورای نگهبان با آن مخالفت کرده است. بههرحال، اگر تغییری هم باشد در سال آینده اعمال خواهد شد و برای کنکوریهای ۱۴۰۳، همهچیز طبق برنامهی از پیش اعلامشده انجام میشود. - تاثیر معدل در کنکور ۱۴۰۳ چقدر است؟
تاثیر معدل کنکور ۱۴۰۳ برای رشتههای پرتقاضا (ریاضی، تجربی، انسانی، فنیوحرفهای و کاردانش)، ۵۰درصد و قطعی است. برای رشتههای زبانهای خارجی و هنر، تاثیر معدل ۲۸درصد است که فقط به درسهای عمومی تعلق میگیرد.
