آموزش حواس پنجگانه به کودکان بخش مهمی از آموزش اولیه آنها است. درک این حواس به کودکان کمک میکند تا دنیای اطراف خود را درک کنند و رشد شناختی و حسی آنها را افزایش میدهد. در این مطلب راجع به اینکه حواس پنجگانه چه هستند؟ چه ارتباطی با فعالیت‌های ذهنی و رشدی کودکان دارند؟ از چه زمانی می‌توان به کودکان حواس ۵ گانه را آموزش داد و در نهایت درباره نحوه آموزش حواس پنجگانه به کودکان راهنمایی جامع آورده‌ایم.
معرفی انواع حس های پنجگانه برای کودکان
حواس پنجگانه توانایی‌های حسی اصلی هستند که انسان برای درک و تعامل با دنیای اطراف خود از آنها استفاده میکند. این حواس پنجگانه همگام با یکدیگر و در کنار تاثیری که بر واکنش‌های مغزی و سیستم عصبی می‌گذارند، درک جامعی از دنیای اطراف به ما ارائه می‌دهند. در نتیجه جمع‌آوری اطلاعات محیطی با این حواس، قادر به تصمیم‌گیری هستیم. هر حس نقش منحصر به فردی در زندگی روزمره ما دارد و به درک و تعامل بهتر ما با جامعه کمک میکند. حواس ۵ گانه عبارتند از:
- بینایی: بینایی به ما این امکان را میدهد که جهان را از طریق چشمان خود درک و تفسیر کنیم. ما را قادر می‌سازد تا رنگ‌ها، اشکال، اندازه‌ها، فضاها، فاصله‌ها و اشیا را ببینیم و تشخیص دهیم (در مورد هوش فضایی و روش های تقویت آن بیشتر بخوانید).
- شنوایی: شنوایی به ما امکان میدهد صداهای محیط خود را شناسایی و تفسیر کنیم. ما را قادر می‌سازد اصوات، کشش‌ها، لحن‌ها، موسیقی و سایر محرک‌های شنیداری مختلف را درک کنیم.
- چشایی: مزه شامل احساس طعم‌ها است. از طریق چشایی، می‌توانیم طعم‌های شیرینی، ترشی، شوری و تلخی را با استفاده از جوانه‌های چشایی روی زبان درک کرده و بین مزهها تمایز قائل می‌شویم.
- بویایی: روایح مختلف به ما این امکان را می‌دهند که اشیا، آدم‌ها و حتی طعم‌ها را شناسایی کنیم. بویایی توسط گیرنده‌های موجود در مجرای بینی عمل میکند.
- لامسه یا بساوایی: لامسه ما را قادر می‌سازد تا احساسات مربوط به بافت، فشار، کشش، دما و درد را از طریق پوست و سایر گیرنده‌های حسی در سراسر بدن، احساس و درک کنیم.
سن آموزش حواس پنجگانه به کودکان
آموزش حواس پنجگانه به کودکان می‌تواند از سنین بسیار پایین حتی در دوران نوزادی آغاز شود. با این حال، عمق و پیچیدگی مفاهیم معرفی شده باید متناسب با مرحله رشد کودک باشد. در اینجا یک دستورالعمل کلی برای زمان و نحوه آموزش حواس پنجگانه به کودکان آورده‌ایم:
آموزش حواس در دوران نوزادی
تا ۱ سالگی با ایجاد تحریک حسی از طریق فعالیت‌های روزمره شروع کنید. با کودک خود صحبت کنید، تماس چشمی برقرار کنید و او را با بافت‌ها، صداها و رایحه‌های مختلف آشنا کنید. از اسباب‌بازی‌های حسی ساده مانند اسباب بازیهای مخملی نرم، وجغجغه‌های رنگارنگ استفاده کنید تا حواس لامسه، شنوایی و بینایی آنها را درگیر کنید.
آموزش حواس در دوران نوپایی
از ۱ تا ۳ سالگی و با شروع تحرک و کنجکاوی کودکان، میتوانید به طور فعال مفهوم حواس پنجگانه را معرفی کنید. هنگام تعامل با آنها از کلمات توصیفی استفاده کنید. مثلاً بگویید: «این پرتقال شیرین و آبدار است» تا طعم و مزه را با حس چشایی پیوند دهید. بازی های حسی مانند نقاشی با انگشت، آب بازی یا بازی با مواد مختلف را انجام دهید.
آموزش حواس به کودکان پیش دبستانی
از ۳ تا ۵ سالگی زمان ایده آلی برای تقویت حواس پنجگانه کودکان است. کودکان در این سنین توانایی بیشتری در درک و بحث درباره این مفاهیم دارند. از کتاب‌ها، فیلم‌ها، موزیک‌ها و بازیهای تعاملی مناسب سن کودک استفاده کنید که حواس پنجگانه را توضیح می‌دهند. کودکان را تشویق کنید تا در تجربیات روزانه خود درباره چیزهایی که می‌بینند، می‌شنوند، می‌چشند، بو و لمس می‌کنند، سؤال بپرسند.
تقویت حواس در دوره ابتدایی
در سنین ۶ تا ۸ سالگی و اوایل دبستان، کودکان می‌توانند مفاهیم پیچیده‌تری را در ارتباط با حواس پنجگانه درک و توصیف کنند. آزمایش‌ها و فعالیت‌های ساده‌ای انجام دهید تا به آنها کمک کنید هر حس را عمیق‌تر کشف کنند. به عنوان مثال، میتوانید جوانه‌های چشایی یا مکانیک شنوایی را برایشان توضیح دهید. آنها را تشویق کنید تا تجربیات حسی خود را با جزئیات توصیف کنند.
توسعه ادراک حواس در ابتدای نوجوانی
کودکان ۹ تا ۱۲ سال، می‌توانند با بیولوژی و فیزیولوژی حواس آشنا شوند. موضوعات پیشرفته‌تری مانند نحوه پردازش اطلاعات حسی توسط مغز را معرفی کنید. در مورد اهمیت محافظت و مراقبت از حواس مانند استفاده از کرم ضد آفتاب برای محافظت از پوست در برابر اشعه UV توضیح دهید. تفکر انتقادی در مورد حواس را با توصیف نقاشی، طبیعت و موسیقی تمرین کنید.
اهمیت آموزش حواس ۵ گانه به کودک
حواس پنجگانه جنبه‌های اساسی ادراک هستند و آموزش حواس پنجگانه به کودکان بسیار مهم است زیرا به طرق مختلف منجر به شکل‌گیری شخصیت منحصر به فرد و سلامت روانی آنها در آینده می‌شود. در ادامه دلایل اثرگذاری و نقش تقویت و رشد این حواس در زندگی کودکان را بررسی کرده‌ایم.
درک دنیا از دریچه حواس
حواس پنجگانه دروازه‌ای برای درک محیط شامل اشیا و موجودات و هر آنچه در دنیا وجود دارد، هستند. از طریق بینایی، کودکان رنگ‌ها، اشکال، اشیا، چهره والدین، غریبه‌ها، زیبایی، زشتی، خطر، فواصل، اندازه‌ها و بسیاری دیگر از ویژگی‌های بصری را تشخیص می‌دهند. آنها از طریق شنیدن صداهای غریبه و آشنا، هشدارها، لحن‌ها و پیام‌های کلامی دیگران را از طریق بیان و آهنگ، درک می‌کنند. طعم و بو به آنها کمک میکند تا بین مواد مختلف تفاوت قائل شوند. پیام‌های لمسی نیز با انتقال به مغز، فرمان دفاع، لذت، ترس و تشخیص را صادر می‌کنند. با آموزش این حواس به کودکان، آنها را قادر می‌سازیم تا با جهان در سطح عمیق‌تری ارتباط برقرار کنند.
بهبود یادگیری با حواس ۵ گانه
تجربیات حسی برای فرآیند یادگیری ضروری هستند. کودکان زمانی بهتر یاد می‌گیرند که بتوانند حواس خود را درگیر کنند. حواس باعث می‌شوند اطلاعات معنای پیدا کنند، به یاد ماندنی‌تر و معنادارتر شوند. آموزش حواس پنجگانه به کودکان کمک میکند تا دانش را به طور موثرتری دریافت کرده و به خاطر بسپارند. به عنوان مثال، احساس بافت یک برگ در حین یادگیری نام گیاهان، این مفهوم را ملموس‌تر و به یاد ماندنی‌تر میکند.
خودآگاهی و خودمراقبتی
آموزش حواس به کودکان به آنها کمک میکند تا خودآگاهتر شوند و نسبت به خطرات آگاهی پیدا کنند. وقتی چیزی داغ است، بوی غیرعادی میدهد، لحن تهدید کننده یا طعم عجیبی دارد، احساس خطر در آنها فعال می‌شود و با ایجاد واکنش دفاعی، آنها را از خطرات احتمالی محافظت میکند.
پرورش حس کنجکاوی
آموزش حواس پنجگانه کودکان را تشویق میکند تا سوال بپرسند، جستجو کرده و محیط اطراف خود را فعالانه کشف کنند. به طور کلی کنجکاوی طبیعی آنها را در مورد جهان تحریک میکند. کودکان به ناظرانی مشتاق تبدیل می‌شوند که دائما به دنبال درک و توضیح تجربیات حسی هستند. فرآیندی که اساس تحقیقات و اکتشافات علمی است.
توسعه مهارت های زبان با اموزش حواس ۵ گانه
یادگیری حواس ۵ گانه فرصتی برای تشکیل و توسعه زبان کودکان فراهم میکند. چگونه؟! وقتی کودک بخواهد آنچه را که می‌بینند، می‌شنود، می‌چشد، بو و لمس میکند به دیگران انتقال بدهد، ناچار است دایره لغات و کلام خود را گسترش داده و سایر مهارت‌های ارتباطی مانند زبان بدن را نیز توسعه دهد. این موضوع پایه و اساس بیان موثر افکار، احساسات و ایده‌ها را در طول زندگی کودکان فراهم میکند.
ابراز احساسات و همدلی
درک حواس پنجگانه به بیان عاطفی و همدلی کمک میکند. بچه‌هایی که حواس پنجگانه را بهتر بشناسند، بهتر می‌توانند احساس خود را توصیف کنند، چه چیزی را دوست دارند یا دوست ندارند و چرا برخی تجربیات آنها را خوشحال، غمگین یا مضطرب میکند. این درک آنها را قادر می‌سازد تا با تجربیات حسی و احساسات دیگران ارتباط برقرار کنند و همدلی و تعاملات اجتماعی بهتر و در نتیجه واکنش‌های پخته‌تری داشته باشند.
انعطاف پذیری در مقابل تنوع
آموزش حواس به کودکان به آنها می‌آموزد که افراد مختلف می‌توانند جهان را متفاوت تجربه کنند. به عنوان مثال، فردی که بینایی ضعیفی دارد، بیشتر به حواس دیگر خود متکی است و بر منحصر به فرد بودن ادراک هر فرد تأکید میکند. این امر پذیرش و احترام به تنوع و شیوه‌های مختلف تجربه جهان را تقویت میکند.
ایجاد عادت های سالم با کمک حواس
با تقویت حواس و پرورش حس‌ها در جهت یک زندگی سالم از دوره کودکی، میتوانید انتخاب‌های سالم کودک را در اینده تضمین کنید. وقتی برای کودکان از طعم و مزه‌های خاطره می‌سازید، میتوانید به آسانی آنها را به خوردن غذاهای سالم، رعایت پاکیزگی و محافظت از خودشان سوق دهید.
تحریک خلاقیت
درک حواس الهام بخش خلاقیت و بروز احساسات به شکل هنر است. هنرمندان برای خلق موسیقی، نقاشی، مجسمه و ادبیات به حواس خود متکی هستند. با پرورش آگاهی حسی، کودکان ممکن است استعدادهای خود را کشف کرده و خود را از طرق مختلف ابراز کنند.
پرورش تفکر انتقادی
یادگیری در مورد حواس و ایجاد شهود، مهارت‌های تفکر انتقادی را نیز پرورش میدهد. کودکان می‌توانند روابط علت و معلولی را با بررسی اینکه چگونه اطلاعات حسی، بر ادراکات و واکنش‌های آنها تأثیر می‌گذارد، بررسی کنند. تفکر انتقادی با افزایش سن، زمینه را برای حل مسئله و نگاه علمی به دنیا فراهم میکند.
آگاهی زیست محیطی
درک حواس پنجگانه در کودکی باعث ایجاد ارتباط عمیق‌تری با طبیعت می‌شود. کودکان زیبایی غروب خورشید، خش خش برگ‌ها و عطر شکوفه‌ها را با کمک حواس خود درک می‌کنند. این ارتباط با دنیای طبیعی، آگاهی زیست محیطی و تمایل به حفاظت از محل زیستمان را در آنها تقویت میکند.
یادگیری مادام العمر
آموزش حواس پنجگانه به کودکان پایه‌ای محکم برای یادگیری پیوسته و عطش به علم‌آموزی است. این درس‌های اولیه، کنجکاوی او در مورد علم، طبیعت و تجربیات انسانی را برانگیخته می‌کنند. کودکی که یاد می‌گیرد از شگفتی‌های حواس خود قدردانی کند، احتمالا تمایل بیشتری به دنبال کردن مشاغل در زمینه‌هایی مانند پزشکی، روانشناسی یا هنر پیدا کند.
تقویت پیوندهای انسانی
آموزش حواس پنجگانه می‌تواند پیوند بین کودک و والدین، مراقبان و مربیان باشد. شرکت در فعالیت‌های حسی، مانند پختن کلوچه یا رفتن به طبیعت، این روابط را تقویت و فرصتی برای تعاملات معنادار و خاطرات مشترک ایجاد میکند.
ارتباط بین حواس پنجگانه گانه و فعالیت های مغزی کودکان
ارتباط بین حواس پنجگانه و مغز و همچنین فعالیت‌های عصبی، بخش جذاب و پیچیده‌ای از رشد انسان، به ویژه در کودکان است. ارتباط بین حواس و مغز در کودکان یک فرآیند پویا و مداوم طی مراحل رشدی شامل تشخیص محرک‌های حسی توسط گیرنده‌های اختصاصی، انتقال سیگنال‌های عصبی، پردازش اطلاعات در مغز و اصلاح مداوم ارتباطات عصبی از طریق تجربه کردن است.
شناخت این ارتباط برای درک چگونگی تعامل کودکان با محیط، یادگیری با حواس پنجگانه در کودکان و رشد پاسخ‌های شناختی و عاطفی آنها ضرورت دارد. در ادامه نحوه ارتباط این حواس با مغز و فعالیت عصبی در کودکان آورده‌ایم که درک اهمیت آموزش و تقویت این حواس را در کودکی، برایتان روشن‌تر میکند.
گیرنده های حسی
هریک از حواس پنجگانه شامل گیرنده‌های حسی تخصصی است که در سراسر بدن قرار دارند. این گیرنده‌ها مسئول تشخیص محرک‌های خارجی و تبدیل آنها به سیگنال‌های عصبی قابل پردازش توسط مغز هستند. به عنوان مثال، چشم‌ها حاوی سلول‌های گیرنده نوری هستند که نور را تشخیص داده و اطلاعات بصری را به مغز منتقل می‌کنند. گوش‌ها نیز دارای سلول‌های مویی هستند که امواج صوتی را تشخیص می‌دهند. همچنین جوانه‌های چشایی در زبان، به ازای هر ماده شیمیایی سیگنال‌هایی را به مغز می‌فرستند.
مسیرهای عصبی حواس ۵ گانه
مسیرهای عصبی، مسیرهایی هستند که از طریق آن اطلاعات حسی از اندام‌های حسی به مغز می‌رسند. در کودکان، این مسیرها هنوز در حال توسعه و تکامل هستند. به مرور محرک‌های حسی توسط گیرنده‌ها شناسایی می‌شوند و سیگنال‌های الکتریکی تولید می‌کنند که در طول مسیرهای عصبی به مناطق خاصی از مغز که مسئول پردازش آن نوع اطلاعات حسی هستند، منتقل می‌شوند. این مسیرهای عصبی در آینده خاطرات و احساسات تکراری کودکان به یک صدا، تصویر، طعم یا بوی تکراری را تشکیل می‌دهند. احساساتی که نقشی تعیین کننده در هیجانات و تصمیمات آنها ایفا خواهند کرد.
پردازش مغز از حواس
مناطق مختلف مغز به پردازش اطلاعات هر یک از حواس پنجگانه اختصاص داده شده است. این مناطق عبارتند از: قشر بینایی: مسئول پردازش اطلاعات بصری از چشم است.
- قشر شنوایی: اطلاعات شنوایی از گوش را پردازش میکند.
- قشر چشایی: با درک چشایی سروکار دارد.
- پیاز بویایی: پردازش بو را کنترل میکند.
- قشر آهیانه‌ای: حس لامسه را از قسمت‌های مختلف بدن پردازش میکند.
ورودی های حسی و انعطاف پذیری عصبی
انعطاف‌پذیری عصبی به توانایی مغز برای سازگاری و سازماندهی مجدد خود در پاسخ به تجربیات و ورودی‌های حسی اشاره دارد. در کودکان، به دلیل تداوم رشد مغزی و عصبی، انعطاف‌پذیری عصبی بسیار قابل توجه است. تجربیات حسی در دوران کودکی نقش مهمی در شکل دادن به ارتباطات عصبی و مسیرهای مرتبط با هر حس ایفا می‌کنند. قرار گرفتن مکرر در معرض محرک‌های حسی به تقویت این ارتباطات کمک خواهند کرد.
یادگیری حواس پنجگانه و نقاط عطف رشدی
کودکان در فرایند رشد سنی، مراحل مختلف رشد مربوط به حواس خود را نیز پشت سر می‌گذارند. به عنوان مثال، نوزادان معمولا بلافاصله پس از تولد شروع به پاسخ دادن به محرک‌های بینایی می‌کنند و توانایی آنها برای ردیابی اشیا با چشم، با گذشت زمان بهبود می‌یابد. همچنین، توانایی کودک برای تمایز بین طعم‌ها و بافت‌های مختلف با آشنا شدن با غذاهای مختلف در دوران نوزادی و اوایل کودکی رشد میکند.
یادگیری حواس و واکنش های رفتاری
ورودی‌های حواس پنجگانه کودکان، ارتباط نزدیکی با یادگیری و رفتار آنها دارد. مغز اطلاعات حسی را پردازش میکند تا اساس درک کودک از جهان را تشکیل دهد. به عنوان مثال، دیدن یک سیب قرمز، شنیدن نام آن، احساس بافت آن و چشیدن طعم آن، همگی به درک مفهوم «سیب چیست» کمک می‌کنند. از طرفی، دریافت‌های حواس ۵ گانه، بر پاسخ‌های عاطفی و رفتاری کودک تأثیر می‌گذارند. تجربیات حسی ناخوشایند می‌تواند منجر به ناراحتی کودک در آینده شود، در حالی که تجربیات حسی مثبت می‌تواند شادی و کنجکاوی را به دنبال داشته باشد.
تقویت و پرورش حواس پنجگانه برای کودکان
هر کودکی منحصر به فرد است و آمادگی آنها برای یادگیری حواس پنجگانه ممکن است متفاوت باشد. رویکرد آموزشی خود را با سطح رشد و علایق کودک خود تنظیم کنید و یادگیری در مورد حواس را به تجربه‌ای سرگرم‌کننده و تعاملی تبدیل کنید. نکته کلیدی این است که کنجکاوی و درک آنها را به تدریج و با رشد و تکامل آنها تقویت کنید. در ادامه ساده‌ترین گام‌ها برای آموزش حواس به کودک را توضیح داده‌ایم.
تقویت حس بینایی
بازیهای «من جاسوس» را انجام دهید که در آن یک شی را با استفاده از رنگ‌ها و شکل‌ها توصیف می‌کنید و فرزندتان سعی میکند حدس بزند که چیست. طبیعت را کاوش کنید. آنها را تشویق کنید تا چیزهایی را که می‌بینند با جزئیات مشاهده و توصیف کنند. کتاب‌هایی با تصاویر رنگارنگ بخوانید و در مورد تصاویر بحث کنید. با استفاده از آب و نور خورشید، یک رنگین کمان ایجاد کنید. از ذره بین برای کشف اشیای کوچک و حشرات از نزدیک استفاده کنید.
تقویت حس شنوایی
به انواع مختلف موسیقی گوش دهید و درباره سازهای مورد استفاده صحبت کنید. کارت‌هایی تهیه کنید که روی هرکدام تصویری به نمایندگی از یک صدا (مانند پارس سگ، زنگ در، بوق ماشین) کشیده شده، کودک باید با کشیدن هر کارت صدای تصویر را تولید کند. یا یک نفر صدای روی کارت را دربیاورد و بازیکن دیگر تصویر را حدس بزند. به طبیعت بروید و صداهایی که می‌شنوید را برای کودک توصیف کنید و از او هم بخواهید آنچه می‌شنود را توصیف کند. از یک چنگال برای نشان دادن چگونگی ایجاد امواج صوتی و ارتعاش استفاده کنید. با اجسام مختلف آزمایش کنید تا ببینید چگونه با ضربه زدن صداهای متفاوتی تولید می‌کنند.
تقویت حس بویایی
در طبیعت یا پارک، کودک را تشویق کنید بوهای مختلف را شناسایی و توصیف کند. البته حواستان به گرده‌ها، حشرات یا مواد حساسیت‌زا برای کودک باشد. از نشانگرهای معطر، برچسب‌ها یا خمیر بازی برای کشف رایحه‌های مختلف استفاده کنید. ادویه‌ها و گیاهان مختلف را بو کنید و هر کدام را شرح دهید. چشمان کودک را ببندید و عطرهای مختلف (مانند عصاره وانیل، دارچین، لیمو) را زیر بینی او قرار دهید تا تشخیص دهد.
تقویت حس چشایی
در چند ظرف، کمی از خوراکی‌ها با طعم‌های مختلف قرار دهید و از کودک بخواهید با چشم بسته غذا یا خوراکی را تشخیص بدهد. در مورد تفاوت طعم‌ها با هم صحبت کنید. دستورهای ساده غذایی را با همراهی کودک تهیه کنید و از کودک بخواهید نظرش را درباره اینکه چه ماده‌ای به غذا اضافه یا کم کنید نظر بدهد. برای تقویت جوانه‌های چشایی از کودک بخواهید چیزی شیرین و سپس چیزی شور را بچشد تا ببینید چشایی آنها چه تغییری میکند.
تقویت حس لامسه
با لمس اشیایی مانند کاغذ سنباده، پارچه‌های مختلف، پر و میوه‌ها، بافت‌های مختلف را کاوش کنید. اشیایی را پیدا کنید که صاف، خشن، نرم یا ناهموار هستند. در تعدادی لیوان آب با دماهای مختلف بریزید و در مورد احساس سرد و گرم صحبت کنید. با پارچه خشک و خیس، تفاوت احساس این دو را به کودک یاد بدهید. چشمان کودک خود را ببندید و از او بخواهید اشیای مختلف را لمس کند و آنها را بر اساس بافت تشخیص دهد. میتوانید از تکه‌های یخ و آب گرم استفاده کنید تا نشان دهید پوست ما چگونه می‌تواند تغییرات دما را حس کند.
سخن پایانی
آموزش حواس پنجگانه به کودکان صرفاً برای انتقال دانش نیست. بلکه تجهیز آنها به مهارت‌های اساسی زندگی و آشنایی عمیق‌تر از دنیایی است که در آن زندگی می‌کنند. کنجکاوی طبیعی آنها را پرورش میدهد، ایمنی و خودآگاهی را ارتقا می‌بخشد، رشد شناختی آنها را افزایش میدهد و زمینه را برای یک عمر یادگیری و درک بهت مسائل فراهم میکند. با تقویت ارتباط کودکان با حواسشان، آنها را برای کشف و شکوفایی در دنیایی پیچیده و جذاب، توانمند می‌سازیم.
مطالعه بیشتر: بازی فکری در خانه
سوالات متداول
- آموزش حواس ۵ گانه به کودکان چه اهمیتی دارد؟
آموزش و تقویت حواس پنجگانه به کودکان کمک میکند تا بتوانند دنیای اطراف خود را درک کنند و نسبت به آنها واکنش صحیح داشته باشند. از این طریق کنجکاوی، خلاقیت، اعتماد به نفس و خودمراقبتی کودکان افزایش پیدا میکند. - از چه سنی باید آموزش حواس پنجگانه به کودکان را آغاز کرد؟
از وقتی که کودک نوزاد است تا نوجوانی، میتوانید بسته به سن و درک کودک، حواس مختلف را به او معرفی کرده و حس کنجکاوی او برای تجربه و تواناییاش را برای توصیف هر حس تقویت کنید. - آموزش حواس پنجگانه به کودکان پیش دبستانی چگونه است؟
کودک را در معرض انواع تصویرها، صداها، بوها، مزهها و حسهای متفاوت قرار بدهید. ابتدا برایا و شرح بدهید که نام هر حس چیست. وقتی کودک توانست بر هر حسی که تجربه میکند یک اسم اختصاص بدهد، وقت آن رسیده که بازیهای حسی که در مطلب گفتیم را انجام دهید و حواس ۵ گانه کودک را تقویت کنید.
