برای بیشتر کودکان، به‌خصوص آن‌هایی که تجربه‌ی مهد کودک نداشته‌اند، مدرسه، پل ورود به جامعه است؛ فضایی که اولین تصور کودک را از دنیای خارج از خانه شکل می‌دهد. کودک بعد از خانه، بیشترین وقتش را در مدرسه سپری می‌کند، در این فضا مهارت‌های اجتماعی را یاد می‌گیرد و با جهان خارج از خانه روبه‌رو میشود. مدرسهی مناسب می‌تواند دستیار پدر و مادر در رشد سالم کودک باشد و بالعکس، مدرسهی نامناسب، می‌تواند مانعی بزرگ سر راه سلامت روانی کودک باشد و باعث پیدا شدن سروکله‌ی انواع اختلال‌ها شود.
صبر کنید، اهمیت این فضا در دوران ابتدایی خلاصه نمی‌شود، در مقاطع بالاتر هم این فضا تاثیر زیادی در روحیه‌ی کودک و نوجوان و جهت‌دهی به افکارش دارد. بنابراین انتخاب مدرسه در هر مقطعی، به‌نوعی انتخاب خانواده‌ی دوم برای کودک است؛ اگر بخواهید برای فرزندتان یک خانواده‌ی دوم انتخاب کنید به چه معیارهایی توجه می‌کنید؟ خوب می‌گردید تا بهترین خانواده را انتخاب کنید یا او را به نزدیک‌ترین و دم‌دست‌ترین خانواده تحویلش می‌دهید؟
اما شاید برای شما هم سوال شده باشد که از بین طومار مدرسه‌های اطرافمان، کدامشان خانواده‌ی بهتری است؟ چگونه مدرسه مناسب را انتخاب کنیم؟ در این مقاله از سلام، زیر و بم مدرسه مناسب و معیارهای مدرسهی خوب را با هم مرور می‌کنیم.
این مقالات را نیز مطالعه کنید: شناخت بهترین مدارس تهران و معیارهای انتخاب بهترین دبستان مشهد و انتخاب بهترین دبستان تهران
مدرسهی مناسب چه جور مدرسه‌ای است؟
در قدم اول باید بدانیم معیارهای مدرسهی مناسب چیست؟ کادر آموزشی خوب؟ مسیر نزدیک به خانه؟ فضای فیزیکی؟ تجهیزات و امکانات؟ بله، البته تمام این معیارها هر کدام برای خودشان کسی هستند و اهمیت زیادی دارند، اما با این‌حال باید به اولویت‌های خودتان، روحیه‌ی فرزندتان و مهم‌تر از همه، مقطع تحصیلی او دقت کنید. مدرسه، در تمام سن‌ها یکی از مهم‌ترین بخش‌های زندگی فرزندتان است، اما معیارهای مدرسه برتر ، در سنین مختلف متفاوت هستند و هر کدام از معیارها در هر مقطع تحصیلی، مهم هستند و اهمیت زیادی دارند. مثلاً برای یک کودک هفت یا هشت ساله، داشتن فضای فیزیکی شاد و کادر مهربان و خوش‌اخلاق اهمیت زیادی دارد، در حالی که برای یک نوجوان چهارده ساله، سطح علمی مدرسه و محیط اجتماعی آن مهم‌تر است. مدرسهی خوب، مدرسه‌ای است که به مجموعه‌ی نیازهای کودک با توجه به سن و توانایی‌هایش پاسخ بدهد. پس باید بدانیم در هر مقطعی به کدام نکات توجه بیشتری داشته باشیم.
در هر مقطع تحصیلی برای انتخاب مدرسهی مناسب سراغ کدام ویژگی‌ها برویم؟
اولین نفری باشید که از اخبار و اطلاعیه‌های مرتبط با پایه تحصیلیتان باخبر میشود!
مقطع دبستان
دبستان، در واقع نقش همان خشت اول را در ضرب‌المثل معروف دارد؛ پس اگر می‌خواهید دیوار زندگی کودکتان تا خود ثریا و حتی مراحل بعد از ثریا، صاف و درست برود، به انتخاب دبستان دقت کنید. دبستان، مقطع خروج اول از آغوش خانواده و روبه‌رو شدن با دنیای بیرون است. این مقطع، دوره‌ی آموزش مهارت‌های اجتماعی است و کودک برای اولین بار، بدون حضور پدر و مادر در صحنه‌ي جامعه حاضر میشود. انتخاب مدرسه ابتدایی مناسب، آن‌قدر تاثیر گذار است که اثراتش تا پایان عمر همراه فرزندتان می‌روند. در این دوره، فضای مدرسه و داشتن محیط صمیمی، اولویت بیشتری نسبت به سایر معیارها دارد. برای انتخاب مدرسه ابتدایی مناسب به نکات زیر توجه کنید:
کادر آموزشی خلاق، باحوصله و ماهر:
معلم و ناظم ابتدایی، اولین نماینده‌های دنیای بیرون برای کودک هستند؛ رفتار آنها ذهنیت کودک را از فضای مدرسه شکل می‌دهد، بنابراین، برای انتخاب مدرسه، یکی از مهم‌ترین معیارها، توجه به کادر مدرسه است. برای تصمیم در مورد کادر مدرسه، بهترین راه، پرس‌وجو از والدین دانش‌آموزان آن مدرسه است. در تحقیق در مورد کادر مدرسه، به خوش‌اخلاقی، باحوصله بودن و میزان آگاهی از جدیدترین متدهای آموزشی ابتدایی توجه کنید. همچنین حضور یک مشاور و روانشناس کودک، در کادر مدرسه، می‌تواند از ویژگی‌های مدرسه مناسب باشد.
فضای فیزیکی مدرسه
مقطع دبستان، مقطع جنبوجوش و تفریح است. در این دوره آموزش و تفریح بار هم وزن هستند و هر دو باید در کنار هم قدم بردارند. پس در انتخاب مدرسه، به داشتن فضای بازی، حیاط زیبا و ترجیحاً سرسبز، داشتن سالن نمایش، تمیز بودن کلاس‌ها و صندلی‌ها و سرویس بهداشتی و… دقت کنید. بهتر است در این دوران کودکان مدرسه‌ای غول‌پیکر را تجربه کنند تا با بازی و جنبوجوش، احساس خوبی به مدرسه پیدا کنند. مسئله‌ی مهم دیگر برای انتخاب مدرسه در مقطع دبستان، امنیت است. کودکان در مقطع دبستان پرجنب‌وجوش هستند و احتیاط کمتری دارند، فضای فیزیکی مدرسه، باید ایمنی زیادی برای کودک فراهم کند.
فاصله‌ی مدرسه تا خانه
در این مقطع، کودک تازه با بحران ترسناک زود بیدار شدن مواجه میشود و همین باعث میشود مدرسه در ذهنش یک امتیاز منفی بگیرد؛ حالا اگر مسیر مدرسه از خانه خیلی دور هم باشد، دیگر ممکن است مدرسه به کل برای کودک تبدیل به یک جای ترسناک شود. پس بهتر است ضمن حفظ معیارهای مهم‌تر، به مسیر هم نیم‌نگاهی داشته باشید و تا حد امکان نزدیک‌ترین مسیر را انتخاب کنید.
تجهیزات و امکانات
بهترین مدارس لزوماً مدارسی نیستند که بیشتر جیب والدین را خالی کنند. در مقطع دبستان نیازی نیست شهریه‌های هنگفت پرداخت کنید؛ با این حال مدرسه مناسب باید حداقلی از امکانات جانبی مثل صندلی مناسب، نور و تهویه کافی و کتاب‌خانه و سالن نمایش داشته باشد تا کودک احساس خوبی به مدرسه داشته باشد و مهارت‌های مختلفی یاد بگیرد.
فعالیت‌های جانبی
مدرسه، تنها آموزشگاه نیست؛ نقش مدرسه در پرورش مهارت‌های مختلف، دست کمی بر نقش آن در آموزش ندارد. مهارت دوستی، مهارت حل مسئله، قدرت بیان، مهارت تصمیم‌گیری، مهارت کار گروهی و… بنابراین بهتر است قبل از ثبت‌نام از فعالیت‌های جانبی مدرسه و برنامه‌هایش برای آموزش مهارت‌های زندگی به کودکان باخبر شوید.
این مقاله را نیز مطالعه کنید: نکاتی در رابطه با تغذیه دانش آموزان ابتدایی و ویژگی بهترین دبستان‌های منطقه یک
مقطع متوسطه اول
مقطع متوسطه‌ی اول یا همان راهنمایی سابق، دوره‌ی گذار فرزندتان، از کودکی به نوجوانی است. در این دوران نیاز به مهارت‌های اجتماعی پررنگ میشود و مدرسه به‌عنوان یک اجتماع مهم، اهمیت زیادی دارد. در این دوره، فرزند شما در سن تاثیرپذیری است و تمایل دارد شبیه هم‌سالانش باشد. انتخاب مدرسه متوسطه اول مناسب، باعث میشود کودکتان پل بین دبستان و متوسطه دوم را با سلامت پشت سر بگذارد و بتواند برای دانشگاه آماده شود. معیارهای انتخاب مدرسه مناسب برای مقطع متوسطه اول به صورت زیر است:
محیط اجتماعی
سنین ۱۳ تا ۱۵ سالگی، سنین تاثیرپذیری و شکل‌گیری مهارت‌های اجتماعی است. در این دوران کم‌کم وابستگی فرزندتان به شما کم میشود و بیشتر از دوستانش تاثیر می‌پذیرد و تلاش می‌کند شبیه آنها شود. بنابراین، برای انتخاب مدرسه برتر در مقطع متوسطه اول، از مهم‌ترین معیارها محیط اجتماعی است. البته توجه به این معیار کار آسانی نیست، چون نمی‌توانید تک‌تک دانش‌آموزان مدرسه را بررسی کنید؛ اما پرس‌وجوی محلی از والدین و توجه به میزان نظارت کادر مدرسه بر دانش آموزان و میزان صمیمیتشان با آنها، می‌تواند تصویر کلی‌ای از فضای حاکم بر مدرسه برایتان ترسیم کند.
کادر آموزشی و انضباطی
هرچه کادر آموزشی مدرسه متوسطه، ماهرتر باشند، می‌توانند ارتباط صمیمانه‌تری با دانش‌آموزان برقرار کنند. کادر مدرسه، باید درک خوبی از دوران بلوغ و ویژگی‌های آن داشته باشند و به دانش‌آموزان کمک کنند مهارت‌های اجتماعی‌شان را افزایش بدهند. همچنین در این دوران، آموزش نقش پررنگ‌تری نسبت به دوران دبستان دارد. مباحث این دوران پایه‌گذار متوسطه دوم و کنکور هستند و دانش‌آموز، بعد از پشت سر گذاشتن دوران توصیفی دبستان، وارد فضای نمره و رقابت میشود. بنابراین مهارت و سابقه‌ی معلم‌ها و آشنایی‌شان با متد روز، اهمیت زیادی در این دوران دارد. با بررسی موفقیت‌ها و بازده سال‌های گذشته، می‌توانید آشنایی کلی‌ای با عملکرد مدرسه پیدا کنید.
تجهیزات و امکانات
مباحث این دوره نیازمند تجهیزات و امکاناتی مانند آزمایشگاه، سالن مطالعه و… هستند تا با تدریس عملی، دانش‌آموز را به مباحث علاقه‌مند کنند. بنابراین در انتخاب مدرسه، به این نکته نگاهی داشته باشید.
فعالیت‌های جانبی
همان‌طور که گفتیم، این سن، سن آموزش مهارت‌های اجتماعی‌ست. همچنین در این دوران نوجوانان کم‌کم علایقشان را کشف می‌کنند و دوست دارند کارهای مختلفی را تجربه کنند. مدرسهی متوسطه‌ی اول، باید علاوه بر مدرسه، محیطی برای تجربه باشد. اردوهای تفریحی، برنامه‌های هنری مانند نمایش، بازدیدهای علمی و کلاس‌های تقویتی را هم زیر ذره‌بینتان ببرید.
این مقاله را نیز مطالعه کنید: بهترین مدارس متوسطه اول تهران ، بهترین مدارس متوسطه اول مشهد و بهترین مدارس متوسطه اول تبریز
مقطع متوسطه دوم
این مقطع که در زمان‌های نه‌چندان دور دبیرستان نام داشت، هم در اهمیت دست‌کمی از دو همکار قبلی‌اش ندارد. این مقطع، می‌تواند تاثیر زیادی در آینده‌ی فرزندتان داشته باشد. مقطعی که دانش‌آموزان وارد رشته‌ی تخصصی می‌شوند و کنکور را پیش رو دارند. برای انتخاب مدرسه مناسب متوسطه دوم، معیارهای زیر را مدنظر داشته باشید.
کادر آموزشی
کادر آموزشی از مهم‌ترین معیارهای متوسطه‌ی دوم است. کنکور آزمونی هزار چهره است که هزاران ترفند و میان‌بر دارد. یک کادر آموزشی مجرب، به جدیدترین روش‌های آموزشی مجهز است و سعی می‌کند در فضایی آرام و به‌دور از استرس، دانش آموزان را برای این آزمون آماده کند. حواستان باشد که کلاس‌های تقویتی و کنکور، نمی‌توانند جای آموزش مناسب مدرسه را بگیرند، بنابراین با بررسی سوابق مدرسه و کادر آموزشی، مدرسه مناسب را انتخاب کنید.
محیط صمیمی و آرام
سال‌های منتهی به کنکور، سال‌های پر استرسی هستند؛ مدرسه در این دوران باید علاوه بر آموزش قوی، به روحیه و ظرفیت دانش‌آموزان هم توجه داشته باشد و باعث دلزدگی آنها نشود و همچنان مشتاق به علم آموزی باشند. برنامه‌های تفریحی و بازدیدهای علمی می‌توانند زنگ تفریحی باشند که کمی از فشارهای درسی کم می‌کنند.
کادر مشاوره و برنامه‌ریزی
حضور مشاور تحصیلی ماهر و برنامه‌ریز درسی مجرب، می‌تواند بازدهی این سال‌ها را به شدت بالا ببرد. دانش آموزان ظرفیت و توانایی‌های یکسانی ندارند و نمی‌شود برای همه‌شان برنامه‌ی واحدی در نظر گرفت. داشتن یک برنامه‌ریزی در کنار مشاوره، می‌تواند به نتایج طلایی منتهی شود.
این مقاله را نیز مطالعه کنید: بهترین مدارس متوسطه دوم تهران و بهترین مدارس متوسطه دوم کرج
مدرسهی مناسب، همیشه برای فرزند شما خوب نیست
یکی از سوالات رایج والدین این است که آیا هر مدرسه‌ای مناسب فرزند من نیز هست؟ جواب خیر است؛ همان‌طور که گفتیم، توانایی‌ها و ویژگی‌های کودکان و نوجوانان از روی هم کپی نشده است؛ هر کودکی با توجه به ویژگی‌های خانوادگی و فردی‌اش، نیازها و ظرفیت متفاوتی دارد. پس نمی‌توانیم بگویم هر مدرسه‌ای که از نظر تعریف‌ها بهترین است، برای فرزند ما هم بهترین انتخاب به شمار می‌رود. مثلاً گاهی تحصیل در مدارس تیزهوشان و غیر انتفاعی با برنامه‌های سنگین، ممکن است کودک یا نوجوان را از فضای درسی دلزده کند. همچنین تحصیل در مدارس گران‌قیمتی که بیشتر دانش‌آموزان متمول در آن تحصیل می‌کنند و اکثرشان از نظر مالی در سطح بهتری از ما هستند، می‌تواند تاثیر مخربی روی روحیه‌ی کودک داشته باشد. بنابراین، صرف اسم و شهرت مدرسه، فرزندتان را به آن نسپارید و جوانب مختلف را در نظر بگیرید.
انتخاب مدرسهی مناسب، زیر سایه‌ی کرونا
کرونا، علاوه‌بر تمام مصائبش، مدرسه‌ها را هم بی‌نصیب نگذاشت و آنها را از کلاس‌ها و حیاط‌ها، به صفحه‌های گوشی راند. حالا تعریف مدرسه برای بسیاری از دانش‌آموزان، گوشی موبایل یا تبلت است. اما در این لباس جدید، مناسب‌ترین مدرسه کدام است؟ معیارهای مدرسه خوب در دوران کرونا و آموزش مجازی چیست؟ مهم‌ترین ویژگی آموزش مجازی خوب در این دوران، حفظ تمرکز دانش‌آموزان بر تحصیل و تشویق آنها به مطالعه است.
دانش‌آموزان مقطع دبستان، معمولاً در آموزش مجازی تمرکز کمتری دارند و نمی‌توانند مدتی طولانی پای موبایل، تبلت یا لپ‌تاپ بنشینند، بنابراین بهتر است مدت آموزش در این دوره بیشتر از ظرفیت کودک نباشد. همچنین در تمامی مقاطع، معلم می‌تواند در طول روز با دانش‌آموزان در ارتباط باشد و توجه آنها را به درس و فضای آموزش جلب کند. دادن تمرین‌های درسی مفرح و برقراری تماس‌های تصویری با دانش‌آموزان می‌تواند در این امر تاثیر گذار باشد.
این مقاله را نیز مطالعه کنید: ویژگی‌های محیط مناسب برای آموزش مجازی کودکان و اقدامات لازم برای آموزش فرزندان در خانه
در آخر اینکه
در این مقاله از سلام، از ویژگی‌های یک مدرسهی خوب گفتیم و خواندید. با این حال، خوب یک تعریف کلی است و مدرسهی خوب می‌تواند در هر سن و شرایطی، متفاوت باشد. با این حال توصیه می‌کنیم در هر سنی، برای انتخاب مدرسه زمان بگذارید و خانواده‌ای را که فرزندتان را به دستش می‌سپارید، ساده نگیرید. مدرسه پایه‌ی بسیاری از موفقیت‌های زندگی و شکل‌گیری شخصیت است.
