تنها بازی کردن کودک فواید زیادی برای او دارد؛ مثلا خلاقیتش را افزایش می‌دهد و به مستقل‌شدنش کمک می‌کند. اما باید حواسمان باشد که بازی تک نفره برای کودکان را با بازی با گوشی اشتباه نگیریم، زیرا بازی با گوشی مضرات زیادی برای کودکان دارد. مهم‌ترین نکته در پیداکردن بازی یک نفره برای کودکان، شناخت علایق و استعدادهای آن‌هاست. اگر بازیهای تک نفره را براساس علایق و استعدادهای کودک انتخاب کنیم، او ساعت‌ها غرق بازی می‌شود و حتی لحظاتی ماندگارتر از بازیهای گروهی را تجربه می‌کند. ما در این مقاله بازیهای تک نفره جذابی به شما معرفی می‌کنیم که تقریبا همه بچه‌ها دوستشان دارند.
۱۳ بازی یک نفره خاطره‌انگیز و بدون گوشی برای کودکان
بهترین راه برای فهم اینکه کودکان از چه بازیهایی لذت می‌برند، تصورکردن خودمان در سن کنونی فرزندمان است. شاید سلیقه‌های بچه‌های امروزی با زمان ما متفاوت باشد، اما الگوها معمولا ثابت‌اند. مثلا اگر بپربپرکردن ما را سر ذوق می‌آورد، پس احتمالا کودکان امروزی هم از بپربپرکردن خوششان می‌آید. آنچه شاید تفاوت کرده باشد، مصداق‌هاست؛ مثلا:
- ما از پریدن روی تشک و پشتی لذت می‌بردیم، اما بچه‌های امروزی به بالا و پایین پریدن روی ترامپولین علاقه دارند.
پس خودتان را صرفا به ایدههای موجود در مقاله محدود نکنید و هر کدام از انواع بازی ها را متناسب با تفاوت‌های فردی فرزندتان عملی سازید.
بازی های تک نفره جفت کردنی
دسته‌بندی و طبقهبندی وسایل برای کودکان جذاب است. فرقی نمی‌کند چه چیزی جلویشان بگذارید؛ هر چیزی که قابلیت طبقهبندی داشته باشد، می‌تواند کودکان را ساعت‌ها سرگرم خود کند. به‌عنوان‌مثال:
- قاشق‌ها و چنگال‌ها را درون یک ظرف بریزید و از کودک بخواهید آنها را از همدیگر جدا کند و در ۲ ظرف جداگانه بریزد.
- تعدادی مهره و دکمه رنگی در یک سینی بریزید و از کودک بخواهید آنها را براساس شکل و رنگشان از هم جدا کند.
پریدن روی اشیاء نرم
ترامپولین یکی از بازیهای تک‌نفره جذاب و مهیج برای کودکان است، اما اگر به هر دلیلی قصد خرید ترامپولین ندارید، می‌توانید آن را شبیه‌سازی کند:
- بالش‌ها، تشک‌ها و هر چیز نرم و ضخیمی را که به دستتان می‌رسد، روی هم بریزید و سطحی نرم درست کنید.
- چهارپایه یا سطلی کوچک تهیه کنید و زیر پای کودک بگذارید.
- از کودک بخواهید روی سطح نرم و لطیف بپربپر کند.
نکته: وسط سطحی که کودک روی آن می‌پرد باید کمی تورفته و گود باشد تا او بعد از پریدن روی آن، به این‌طرف و آن‌طرف پرت نشود و آسیب نبیند.
بازی تک نفره راه رفتن با کیسه
پاهای کودک را در کیسه قرار دهید و به او بگویید مسیر خاصی را با سرعت تمام طی کند. زمان‌سنج را بردارید و مدت‌زمان شروع تا پایان مسیر را اندازه بگیرید. اگر می‌خواهید کمی بازی را حساس‌تر کنید، سر راه کودک چند توپ هم قرار دهید که در حین حرکت به سمت خط پایان، آنها را بردارد و در کیسه بیندازد.
بازی یک نفره ماهی گیری
- با خمیر بازی یا کاغذ مقوایی، موجودات دریایی متنوعی مانند ماهی، صدف و ستاره دریایی درست کنید.
- بعد از آنکه خمیرها خودشان را گرفتند و کمی سفت شدند، آنها را در تشت آب بیندازید.
- گیره‌ای شبیه به قلاب ماهیگیری درست کنید یا چیزی نوک‌تیز به کودک بدهید و از او بخواهید که موجودات دریایی را از آب خارج کند.
اگر نگران خیس‌شدن محیط هستید، بازی را در جایی مثل حمام انجام دهید یا روش بدون آب آن را امتحان کنید:
- چند ماهی روی کاغذ نقاشی کنید و آنها را با قیچی ببرید.
- به هر کدام از ماهی‌ها یک گیره فلزی ببندید و سپس آنها را درون ظرفی پلاستیکی بیندازید.
- آهن‌ربایی کوچک را به یک میله یا چوب ببندید و از کودک بخواهید به‌کمک آهنربا ماهی‌ها را صید کند.
این بازی قابلیت تبدیل به بازی آموزشی را دارد؛ مثلا اگر فرزندتان تازه حروف الفبا را یاد گرفته است، از او بخواهید حروف کلمه‌ای مانند رضا را بیرون بیاورد.
بازی یک نفره با قیچی
بچه‌ها می‌توانند ساعت‌ها یک قیچی در دست بگیرند و وسایل اطرافشان را با آن برش بزنند. امروزه قیچی‌های خاصی به‌نام قیچی‌های سر گرد طراحی شده است که مناسب کودکان‌اند. برای کودکان پیش‌دبستانی زیادی سخت نگیرید؛ فقط قیچی و وسایل قابل برشی مانند کاغذ یا پارچه جلویشان بگذارید تا با آنها ور بروند.
به‌مرور و با افزایش تسلط کودک، شکل‌های خاصی مانند اشکال هندسی را روی کاغذ بکشید و از کودک بخواهید دورتادور آنها را با قیچی برش دهد. هرچه فرزندتان حرفه‌ای‌تر شد، شما هم شکل‌های پیچیده‌تری برایش بکشید.
بازی تک نفره با کاغذ
مچاله‌کردن و پاره‌کردن کاغذها از همان ماه‌های ابتدایی زندگی برای کودکان لذت‌بخش است. پس می‌توان از کاغذهای دورریختنی برای سرگرم‌کردن بچه‌ها استفاده کرد. به‌عنوان‌مثال:
- کاغذهای مچاله‌شده را به شکل توپ در آورید. سپس تشت یا قابلمه‌ای را در فاصله‌ای مناسب قرار دهید و از کودک بخواهید، توپ‌ها را به درون تشت پرتاب کند.
- با کاغذ شکل‌ها و طرح‌های مختلف رسم کنید. به درست‌کردن اشکال مختلف با کاغذ، اصطلاحا اوریگامی می‌گویند.
خمیر بازی تک نفره
فقط کافی‌ست یک خمیر بازی در دست کودک بگذارید و نحوه تبدیل آن به شکل‌های مختلف را یادش بدهید تا ساعت‌ها سرش گرم بازی تک‌نفره شود.
بازی با قیف
قیف یکی‌دیگر از وسایلی‌ست که بچه‌ها عاشق بازی‌کردن با آن هستند. شما فقط ۲ ظرف به کودک بدهید و به او بگویید آب یکی را با قیف به دیگری سرازیر کند و وقتی تمام شد، همین فعالیت را دوباره انجام دهد.
بازی با بادبادک
بازی با بادباک هم در دوران کودکی لذت زیادی دارد. قدیم‌ترها چسب و چوب و کاغذ را بر می‌داشتیم و به کمک بزرگسالان، بادبادک درست می‌کردیم. حالا هم اگر بتوانید به فرزندتان طریقه بادبادک درست‌کردن را بیاموزید که چه بهتر، اما اگر نشد، بادبادک آماده برایش بگیرید تا در فضایی باز با آن بازی کند و خوش بگذراند.
بازی با سرنگ
یکی دیگر از بازیهای یک‌نفره نوستالژیک، آب‌کشیدن و آب‌پاشیدن با سرنگ است. بچه‌ها پر و خالی‌کردن سرنگ را دوست دارند و با آن ساعت‌ها سرگرم می‌شوند.
بازی با ذرهبین
دیدن اشیاء از درون ذرهبین یا استفاده از نقطه کانونی عدسی ذرهبین برای آتش‌زدن پلاستیک و کاغذ، یکی‌دیگر از بازیهای تک‌نفره جذاب برای کودکان است:
- کاغذ را در مقابل نور خورشید و زیر ذرهبین بگیرید.
- نور خورشید از عدسی ذرهبین می‌گذرد و نقطه‌ای زردرنگ روی صفحه کاغذ می‌اندازد.
- با دور و نزدیک کردن عدسی، این نقطه زرد رنگ بزرگ و کوچک می‌شود.
- اگر این نقطه زردرنگ را در نقطه‌ای خاص از کاغذ متمرکز و ذرهبین را به‌آرامی دور و نزدیک کنید، حرارت کاغذ رفته‌رفته بیشتر می‌شود و شروع به سوختن می‌کند.
پازل
اگر درجه سختی پازل‌ها متناسب با سن کودک باشد او از حل آنها لذت زیادی می‌برد و می‌تواند ساعت‌ها بشیند و تنهایی با آنها بازی کند. برای ترکیب آموزش با بازی می‌توانید مجموعه پازل‌های حیوانات، گیاهان یا شهرهای ایران را برایش بگیرید تا در کنار بازی، اطلاعات عمومی‌اش هم تقویت شوند.
رنگ‌کردن تخم مرغ
هنگام خالی‌کردن تخممرغها در ظرف غذا، طوری به پوسته آن ضربه بزنید که کمترین آسیب را ببیند. برای این‌کار، با دسته چاقو چند ضربه آرام به ته تخم‌مرغ بزنید، سپس به‌اندازه‌ای که زرده و سفیده تخم‌مرغ بیرون بیایند، آن را سوراخ کنید. رنگ‌کردن، شکستن و بازی با پوست تخممرغها برای کودکان جذاب است. پوست تخم‌مرغ خردشده اگر رنگ شود برای چسباندن روی دست‌سازه‌ها یا کاردستی‌ها گزینه خوبی‌ست.
بازی های یک نفره فکری
بازیهای فکری یک‌نفره زیادی وجود دارد، مانند:
- پازل
- سودوکو
- ماز
- بازی کلمات یا اسکرابل
- اوریگامی
اگر یک یا چند مورد از این بازی‌ها برایتان ناشناس هستند، برای آگاهی از شیوه انجام آنها به مقاله بازی های فکری در خانه مراجعه کنید.
سخن پایانی
۱۳ ایده بازی یک نفره بدون گوشی در این مقاله معرفی کردیم که اکثر آنها با اینکه به وسیله خاصی نیاز ندارند، اما بهشدت برای کودکان جذاباند. این بازی‌ها انعطاف‌پذیرند و به شیوه‌های مختلفی می‌توان برای سرگرم‌کردن کودکان از آنها استفاده کرد. یکی‌دیگر از مزیت‌های بازیهای بیان‌شده، قابلیت انجام آنها در محیط‌های بسته‌ای مانند خانه است. خلاصه که سعی کردیم به معرفی ۱۳ بازی یک نفره در خانه بدون وسایل، بدون گوشی و البته جذاب برای کودکان بپردازیم. امیدواریم که این بازی‌ها لحظات شادی را برای شما و فرزندتان خلق کنند.
سوالات متداول
- برای بازی تک نفره بدون گوشی چه گزینههایی خوباند؟
راهرفتن با کیسه، ترامپولین یا پریدن روی اشیاء نرم، طبقهبندی وسایل و ابزارها، حل پازل، بازی با ذرهبین، سرنگبازی، بازی با کاغذ، خمیر بازی و بازی با بادبادک از بازیهای یک نفره جذاب برای کودکان هستند. - برای بازی یک نفره بدون گوشی چه بازیهایی مناسباند؟
هیچکدام از ایدههای معرفیشده در این مقاله به گوشی نیاز ندارند، اما بهشدت برای کودکان جذاباند. پس حتما آنها را امتحان کنید. - بازی یک نفره برای کودکان از کجا پیدا کنیم؟
در این مقاله ایدههای بازی تک نفره جذابی مانند بازی با قیف، جفتکردن وسایل براساس شباهتها و رنگها، ماهیگیری و بازی با قیچی و کاغذ بیان کردهایم که کودکان به آنها علاقه زیادی دارند.
