برای موفقیت در مسئولیت‌ها و وظایف مختلف، باید مهارتهای خاصی را در خود پرورش دهیم. به‌عنوان مثال، برای موفقیت در موقعیت‌های شغلی مختلف، ابتدا باید مهارتهای مربوط به آن شغل را کسب کنیم. به فرآیند آماده سازی و پرورش استعدادها برای دستیابی به یک هدف خاص، «مهارتهای توسعه فردی» گفته می‌شود. بهبود و توسعه فردی دانش آموزان نیز برای دستیابی به موفقیت تحصیلی و شخصی اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل، این مقاله را به آموزش‌هایی برای رشد شما دانش آموزان اختصاص داده‌ایم.
چک لیست توسعه فردی دانش آموزان
هنگام بررسی مهارتهای توسعه فردی اولین سوال این است که مهارتهای توسعه فردی شامل چه مواردی است؟ دانش آموزان برای رشد و بهبود توسعه فردی به مهارتهای زیر نیاز دارند.
مهارت تصمیم گیری
4 سبک تصمیم‌گیری غالب وجود دارد که افراد معمولا یکی یا ترکیبی از آنها را در زندگی مورد استفاده قرار می‌دهند. دانشآموزان باید روش‌های تصمیم‌گیری و معایب و مزایای هر کدام را یاد بگیرند و در نهایت، آنها را به‌صورت عملی در زندگی روزانه به کار گیرند. 4 سبک تصمیم‌گیری عبارت‌اند از:
- سبک تحلیلی: این افراد از بررسی گزینه‌های مختلف لذت می‌برند و به دنبال یافتن بهترین و کامل‌ترین راه‌حل ممکن هستند. اگرچه در بررسی ایده‌ها توانایی تحمل ابهام و سبک‌سنگین کردن گزینه‌های مختلف را دارند، اما انتخاب‌ها را تا زمان اطمینان کامل به تأخیر می‌اندازند.
- سبک ساختاری: آنها طبق ساختار عمل می‌کنند و افرادی نتیجه‌گرا هستند. به همین دلیل، علاقه‌ای به سر و کله زدن با احتمالات مختلف ندارند و سریع تصمیم‌گیری می‌کنند. پیروی از دستورالعمل‌ها و نتایج تجربیات فردی و اجتماعی، نقش زیادی در انتخابهای این افراد دارد.
- سبک مفهومی: با ابهام (چه در عمل و چه در نظر) و انتخابهای پایان‌باز، میانه خوبی دارند. در شناسایی عوامل زیربنایی یک مسئله تبحر خاصی دارند و معمولا در تصمیم‌گیری، به همه جوانب موضوع دقت می‌کنند. آنها قدرت تخیل قوی‌ای دارند و در صورت لزوم، ایده‌های خلاقانه‌ای ارائه می‌دهند.
- سبک رفتاری: ساختار و ثبات را ترجیح می‌دهند و نظام‌مند بودن به آنها انگیزه می‌دهد. روابط برای‌شان اهمیت زیادی دارد و نیازها و باورهای خانواده، دوستان و همکاران را به نیازهای خودشان ترجیح می‌دهند.
پیشنهاد می‌کنیم درباره قانون ۱۰ ۱۰ ۱۰ که به تصمیم‌گیری کمک می‌کند نیز مطالعه کنید.
مهارت ارتباطی و ارائه های کلاسی
مهارتهای ارتباطی، شامل مواردی مانند گوش‌دادن فعال، استفاده مناسب از زبان بدن و استفاده به‌جا از کلمات می‌شود. بررسی علل و راهکارهای مقابله با دعوای بچه ها نشان می‌دهد که مهارتهای ارتباطی در این زمینه تأثیر زیادی دارد. همچنین، دانشآموزان باید با روش درست ارائه‌های کلاسی آشنا شوند و مهارتهای افزایش اعتماد به نفس (هنگام صحبت در جمع) را یاد بگیرند. برای داشتن ارائه خوب، آنها باید درباره چینش درست مطالب، تفاوت بین زمینه و محتوای ارائه، لحن سازی مناسب و به حداقل رساندن حواس‌پرتی و سر و صدا مهارت داشته باشند.
مهارت تفکر، کار و زندگی چند بعدی
دانشآموزان باید در مورد تنوع نقطه‌نظرات و نگاه به یک موضوع از ابعاد مختلف، آگاهی داشته باشند. ارتباط برقرار کردن بین نظریه‌های مختلف و جهان واقعی برای آنها سخت است و به همین دلیل، گاهی درگیر تعصبات غیرواقع‌بینانه می‌شوند. به دلیل تنوعات فرهنگی، تضاد عقاید و پدیده جهانی‌شدن، آنها باید مهارت تفکر چندبعدی را در خود پرورش دهند.
مهارت حل مسئله
ما در زندگی روزمره با مشکلات و چالش‌های زیادی رو به رو می‌شویم. شناسایی و حل این چالشها و مشکلات، به مهارت حل مسئله نیاز دارد. علاوه بر این، دانشآموزان برای یادگیری مطالب درسی به مهارتهای حل مسئله نیاز دارند. آنها باید تفاوت اصل مشکل با علائم و علل آن را به‌درستی درک کنند تا با شناسایی هر کدام از این موارد، به دیدی جامع برای حل مسئله برسند.
مهارت افزایش تمرکز
گسترش دنیای فناوری و شبکه‌های اجتماعی باعث افزایش حواس‌پرتی و کاهش ذهن‌آگاهی شده است. این موضوع، باعث اختصاص بخشی از توجه ما به اخبار و ارتباط‌های مجازی شده و قدرت تصمیم گیری و قضاوت‌مان را تا حدودی مختل کرده است. دانشآموزان باید تا حد امکان از این بمباران اطلاعاتی فاصله بگیرند و بر بهبود و توسعه فردی توانایی‌های‌شان تمرکز کنند. مهارت افزایش تمرکز همچنین در آماده‌سازی کودک برای یادگیری تکنیک های خودمدیریتی در دانش آموزان شروع خوبی است.
هوش هیجانی
بسیاری از روان‌شناسان، ارزش هوش هیجانی در توسعه فردی را بیش از ضریب هوشی می‌دانند. هوش هیجانی در مدیریت روابط و تحمل شرایط پراسترس امتحانات و تکالیف مدرسه موثر است و احتمال ترک تحصیل دانش آموزان را کاهش می‌دهد. بر اساس تحقیقات، دانشآموزان دارای هوش هیجانی بالاتر، اعتماد به نفس بیشتری در مدیریت چالشها و مشکلات تحصیلی دارند.
مهارت کار گروهی
توانایی انجام کارها و وظایف به‌صورت گروهی، یکی از مهمترین مهارت‌ها برای زندگی در دنیای امروز است. دانشآموزان در حین انجام کارهای گروهی، درک و شناخت بهتری از نقاط ضعف و قوت خودشان به دست می‌آورند. علاوه بر این، انجام کارها به‌صورت گروهی باعث افزایش اعتماد به نفس و بهبود مهارتهای اجتماعی می‌شود.
سبک های یادگیری
هر کدام از ما استعدادهای خاصی داریم و به شیوه منحصربه‌فردی یاد می‌گیریم. دانشآموزان باید با سبک های مختلف یادگیری، مانند فعال، نظری، تأملی، عملی و آموزش معکوس آشنا شوند و الگوی یادگیری متناسب با تواناییهای خود را پیدا کنند. آگاهی از سبک های یادگیری مختلف، به آنها در تعامل با دیگر همکلاسی‌ها و درک الگوی فکری آنها کمک می‌کند.
مدیریت زمان
دانشآموزان باید برای شرایط و موقعیت‌های مختلف آمادگی و برنامه ریزی داشته باشند تا نهایت استفاده را از زمان ببرند. این مهارت، باعث کارآمدی و مدیریت بهتر وظایف روزانه می‌شود و در در تبدیل‌شدن شما به یک نوجوان موفق بسیار موثر است. شما برای برنامه ریزی مناسب امتحانات، انجام تکالیف درسی، برنامه‌های روزانه و مدیریت اتفاقات غیرقابل پیش‌بینی به این مهارت نیاز دارید.
مهارتهای مالی
فهم اصول زیربنایی مدیریت مالی، شامل چرایی و چگونگی بودجه بندی، یکی از مهارتهای ضروری برای موفقیت در زندگی بزرگسالی است. دانشآموزان باید با مسائل مالی مختلف، مانند پس‌انداز شخصی، شیوه خرج پول، اولویت‌بندی هزینه‌ها و محدودیت بودجه، آشنایی داشته باشند.
ادراک افکار منفی و سوگیری‌ها
دانشآموزان باید در مورد سوگیری‌ها و تأثیرشان بر قضاوت و تصمیم‌گیری‌های شخصی آگاهی داشته باشند. البته افکار منفی همیشه مضر نیستند و با راه‌اندازی اضطراب، ما را در راه رسیدن به اهداف کمک می‌کنند. به‌عنوان مثال، ترسِ رد شدن در امتحان، باعث تلاش بیشتر ما برای موفقیت و قبولی می‌شود. دانشآموزان باید با تأثیرات مثبت و منفی این افکار آشنایی داشته باشند. همچنین، آنها باید از تکنیک‌های مدیریت استرس برای کاهش اضطراب و افزایش تمرکز استفاده کنند.
خود انگیزشی و اعتماد به نفس
خود انگیزشی، از طریق تفکر مثبت و سازنده، همیشه ما را نسبت به تجسم اهداف و حرکت در مسیر آنها، استوار نگه می‌دارد و باعث شکل گیری اعتماد به نفس در کودکان می‌شود . دانشآموزان برای دستیابی به موفقیت تحصیلی، راه دور و درازی را در پیش دارند؛ آنها باید انرژی خود را برای هدف‌های بالاتر و سخت‌تر ذخیره کنند و به همین دلیل، خود انگیزشی در موفقیت‌شان تأثیر زیادی دارد.
آشنایی با فناوری دیجیتال
دنیای فناوریهای دیجیتال، روز به روز در حال گسترش است و زندگی در دنیای کنونی بدون آن امکان پذیر نیست. دانشآموزان باید از آخرین پیشرفت‌های فناوری دیجیتال مانند هوش مصنوعی و واقعیت مجازی آگاهی داشته باشند. همچنین، آنها باید از خطرات فضای دیجیتال نیز آگاهی داشته باشند. به‌عنوان مثال، هکرهای دیجیتال با دسترسی به اطلاعات شخصی افراد، به‌راحتی از آنها کلاهبرداری می‌کنند. یا مواردی مانند دوستی‌ها و روابط مجازی، باعث آسیب‌های روحی و روانی در دانش آموزان می‌شود.
سخن پایانی
یادگیری مهارتهای توسعه فردی برای دانش آموزان،باعث افزایش موفقیت تحصیلی، فردی و اجتماعی آنها می‌شود. این مهارت‌ها دامنه گسترده‌ای دارند و مواردی مانند مهارتهای تصمیم گیری، حل مسئله، مدیریت مالی، هوش هیجانی، مدیریت زمان، مدیریت روابط و آشنایی با فناوریهای دیجیتال را شامل می‌شود.
سوالات متداول
- مهارتهای توسعه فردی دانش آموزان شامل چه مواردی است؟
مواردی مانند هوش هیجانی، مدیریت زمان، روابط بین فردی، حل مسئله، تصمیم گیری، سبک های یادگیری، مهارت کار گروهی و آشنایی با فناوریهای دیجیتال از مهمترین مهارتهای توسعه فردی دانشآموزان هستند. - هوش هیجانی چه تأثیری بر بهبود و توسعه فردی دانش آموزان دارد؟
بر اساس تحقیقات، دانشآموزان دارای هوش هیجانی بالاتر، اعتماد به نفس بیشتری در مدیریت چالشها و مشکلات تحصیلی دارند. - آیا استفاده از سبک های یادگیری بر توسعه مهارتهای فردی دانش آموزان تأثیرگذار است؟
بله، دانشآموزان باید با سبک های یادگیری مختلف، مانند فعال، نظری، تأملی و عملی آشنا شوند و الگوی یادگیری متناسب با تواناییهای خود را پیدا کنند.
