الفبا مجموعه‌ای از حروف است که از چینش آن‌ها در کنار یکدیگر کلمه‌ها ساخته می‌شوند. الفبای فارسی ۳۲ حرف دارد که آموزش آن‌ها از «الف تا ی» با نظم و ترتیب خاصی به کودکان صورت می‌گیرد. آموختن ترتیب حروف الفبا برای کودکان بسیار مهم است، زیرا در اکثر موقعیت‌های روزمره و حتی اداری، اطلاعات را براساس ترتیب حروف تنظیم می‌کنند. ما در این مقاله ازروش‌های جذابی مانند شعر و جدول کمک می‌گیریم تا کودکان به‌راحتی بتوانند ترتیب حروف الفبا را یاد بگیرند و به حافظه بلندمدت بسپارند.
جدول حروف الفبای فارسی
| آ-ا (الف) | ب – ب | پ – پ | ت – ت | ث – ث | ج – ج (جیم) | چ – چ | ح – ح |
| خ – خ | د (دال) | ذ (ذال) | ر | ز | ژ | س – س (سین) | ش – ش (شین) |
| ص – ص (صاد) | ض – ض (ضاد) | ط (طا) | ظ (ظا) | ع – ع – ﻌ – ﻊ (عین) | غ – غ – ﻎ – ﻐ (غین) | ف | ق (قاف) |
| ک (کاف) | گ (گاف) | ل (لام) | م (میم) | ن (نون) | و (واو) | ه (ها) | ی (یا) |
اولین نفری باشید که از اخبار و اطلاعیه‌های مرتبط با پایه تحصیلیتان باخبر می‌شود!
حروف الفبا فارسی به ترتیب
حروف الفبای فارسی به ترتیب با صدا و تلفظ به این صورت هستند:
- آ-ا که الف هم به آن‌ها می‌گویند و به‌صورت «آ» تلفظ می‌شود.
- ب
- پ
- ت
- ث
- ج یا جیم
- چ
- ح
- خ
- د یا دال
- ذ یا ذال
- ر
- ز
- ژ
- س یا سین
- ش یا شین
- ص یا صاد (ص، ث و س، در زبان فارسی تلفظ یا آوای یکسانی دارند).
- ض یا ضاد
- ط یا طا (ط و ت، در زبان فارسی تلفظ یا آوای یکسانی دارند).
- ظ یا ظا (ز، ذ، ض و ظ، در زبان فارسی تلفظ یا صدای یکسانی دارند).
- ع یا عین
- غ یا غین
- ف
- ق یا قاف (غ و ق، در زبان فارسی صدای یکسانی دارند).
- ک یا کاف
- گ یا گاف
- ل یا لام
- م یا میم
- ن یا نون
- و یا واو
- ه یا ها (ح و ه در زبان فارسی تلفظ یکسانی دارند).
- ی یا یا
شعر برای یادگیری حروف الفبای فارسی به ترتیب
بچه‌ها عاشق یادگیری با شعر هستند و برای همین آموزش شعر به کودکان در آموزش مفاهیم و مهارت‌های مختلف کمک زیادی به آن‌ها می‌کند. ما هم در اینجا ۲ شعر جذاب و ساده برای آموزش حروف الفبای فارسی به کودکان بیان می‌کنیم.
شعر یادگیری حروف الفبای فارسی | کوتاه و کاربردی
«الف» و «ب» و «پ» و «ت» / رفتن خونه خانم «ث»
دیدن که دام دارام دی دیم / داره می‌آد آقای «جیم»
پشت سرش چه خوش‌حال / «چ» و «ح» و «خ» و «دال»
«ذال» با یه کیک خوش‌مزه / که روش نشستن «ر» و «ز»
«ژ» گفت در رو نبندین / پشت درن «سین» و «شین»
«صاد» و «ضاد» و «طا» و «ظا» / دارن می‌آن به اینجا
«عین» و «غین» و «ف» و «قاف» / دنبالشون «کاف» و «گاف»
«لام» و «میم»، «نون» خریدن / گشتن «واو» رو ندیدن
گفتن اینجا خالیه / جای حرف «ه» و «ی»
شعر یادگیری حروف الفبای فارسی | بلند و آموزنده
همگی بیایین سوار شین / سوار این قطار شین
الفبای قطاره / ۳۲ تا کوپه داره
اولِ آبه، «آی با کلاه»، «آی بی‌کلاه»/ اینا «الف‌ان»
الف سرِ الفباس / اولِ تموم حرفاس
آی با کلاه / مثل «آلبالو»
ترش و دو شاخه / سرخ و کوچولو
کوپه دوم / «ب» مثل بچه
ب مثل بازی / بچه نازم به‌پا نبازی
ب مثل بابا / بابای خوبم نشسته اینجا
تکیه داده، آروم خوابیده / پدربزرگم تو کوپه سه
«پ» و پ و پ، پنجره بازه / پ و پ و پ، پرده چه نازه
نقطه‌های «ت»، به شکل توپ / ت مثل توپه، اینم دو تا توپ
«ث» سه‌نقطه، مثل ثریا / تو کوپه پنج، نشسته تنها
«جیم» مثل جوجه، جوجه کوچک / اینجا نشسته پیش جیرجیرک
جیک‌جیک و جیرجیر با هم می‌خندن / درها رو به روی غصه می‌بندن
«چ» مثل چایی، به‌پا نسوزی / روی لباست چایی نریزی
«ح» مثل حوله، حوله رو بردار / تنت رو خشک کن تا نشی بیمار
«خ» مثل خرس و خروس و خرگوش / سه تا رفیقِ خوشگل و باهوش
«دال» مثل دسته، دستام تمیزه / مامان خوبم دستام رو شسته
«ذال» مثل ذرت، زرد و طلایی / مثل پف فیل، چاق و طلایی
«ر» مثل روباه که حقه‌بازه / چشاش قشنگه، دُمش درازه
ویز و ویز و ویز، «ز» مثل زنبور / نیش می‌زنه، می‌سوزه بدجور
«ژ» مثل ژاکت، چه گرم و نرمه / تو فصل سرما، لباس گرمه
«سین» مثل ساعت، ساعت و دیوار / صبح شده تیک‌تاک، بیدار شو بیدار
شانه می‌کشم، «شین» مثل شانه / صاف می‌شه موهام دانه به دانه
یه ضربدر زدم رو نقطه «ضاد» / «صاد» مثل صابون، لیز خورد و افتاد
«طا» مثل طبله، نقطه نداره / «ظا» مثل ظرفه، یه نقطه داره
«عین» مثل عینک، برای دیدن / چشمش ضعیفه برادر من
«غین» مثل غازه، یه غاز خوشگل / چقدر تمیزه، نپره تو گِل
«ف» مثل فیله، یه نقطه داره / «قاف» مثل قوری، دو نقطه داره
«کاف» مثل چیه، مثل یه کلاغ / که دلش می‌خواد بپره تو باغ
«گاف» مثل گردو، گردوی تازه / گرد و خوشگل و ترد و خوش‌مزه
«لام» مثل لک‌لک با پرهای باز / پاهای بلند، گردن دراز
«میم» مثل مامان، مامانی جونم / من دوسِت دارم، پیشت می‌مونم
بوی نان می‌آد، «نون» شبیه نان / برکت خداست، بخور نوش جان
«واو» مثل وزغ، شکل قورباغه / چشاش درشته، هیکلش چاقه
«ه» مثل هویچ، مثل هلو / میوه دوست داره تینا کوچولو
کوپه آخر، «ی» مثل یویو / یه بازی خوب، کوچولو بدو
آموزش الفبای فارسی
آموزش الفبای فارسی به کودکان نیاز به تخصص و آگاهی از اصول اولیه تدریس حروف الفبا دارد. امروزه این آموزش‌ها با توجه به اصول و قواعد خاصی مانند معرفی آوا، نشانه‌ها و هجی‌کردن صورت می‌گیرند که باید توسط معلمان آموزش‌دیده انجام شود. معلمان و مربیان برای آموزش اصولی حروف الفبا از برخی روش‌های متداول آموزشی مانند موارد زیر نیز استفاده کنند:
- استفاده از ترانه و شعرهای آموزش حروف الفبا
- آموزش به کمک روش‌های نوین تدریس ابتدایی مانند یادگیری مشارکتی
- داستانخوانی و قصه‌گویی برای آشنایی کودکان با حروف الفبا
- بهره‌گیری از فلش‌کارت‌ها و ابزارهای تصویری برای بهبود فرآیند یادگیری
برای مطالعه بیشتر این روش‌ها، مقاله آموزش الفبا به کودکان را مطالعه کنید.
آموزش نوشتن الفبای فارسی به کودکان
در آموزش نوشتن الفبای فارسی به کودکان، توجه و یادآوری چند نکته به آن‌ها اهمیت زیادی دارد:
- در زبان فارسی، حروف و کلمات را از راست به چپ می‌نویسیم و می‌خوانیم.
- حروف الفبای فارسی دارای نقطه هستند که معمولا در پایان نوشتن هر حرف یا کلمه، آن‌ها را در جای خود می‌گذاریم.
- حروف فارسی روی خط نوشته می‌شوند، پس حتما از دفترهای خط‌دار برای آموزش حروف الفبا به کودکان استفاده کنید.
- بعضی از حروف الفبای فارسی مانند «ب-ب»، دو حالت بلند و بریده دارند. حتما هر دو حالت را با کودک تمرین کنید.
پیشنهاد مطالعه: بازی آموزشی کلاس اول ابتدایی
سخن پایانی
زبان فارسی دارای ۳۲ حرف است که علاوه‌بر یادگیری خود آن‌ها، آموختن ترتیبشان هم اهمیت زیادی دارد. حروف الفبای فارسی با آ-ا (الف) شروع و با ی (یا) تمام می‌شوند. بهترین روش برای حفظ و به‌خاطرسپاری آن‌ها از قدیم تاکنون استفاده از شعرهای آموزشی بوده است. علاوه‌براین، از روش‌های جالب و جذاب دیگری مانند فلش‌کارت‌ها و داستانخوانی نیز برای آموزش الفبا به کودکان استفاده می‌کنند. امیدواریم که این مقاله در یادگیری ترتیب حروف الفبای فارسی با صدا و تلفظ برای شما مفید بوده باشد.
سوالات متداول
- ترتیب حروف الفبای فارسی چگونه است؟
ترتیب حروف الفبای فارسی به این صورت است: «آ-ا، ب، پ، ت، ث، ج، چ، ح، خ، د، ذ، ر، ز، ژ، س، ش، ص، ض، ط، ظ، ع، غ، ف، ق، ک، گ، ل، م، ن، و، ه، ی». - اسم و صدای حروف الفبای فارسی چه هستند؟
اسم و صدای حروف الفبای فارسی به ترتیب: «آ-ا (الف)، ب، پ، ت، ث، ج (جیم)، چ، ح، خ، د (دال)، ذ (ذال)، ر، ز، ژ، س (سین)، ش (شین)، ص (صاد)، ض (ضاد)، ط (طا)، ظ (ظا)، ع (عین)، غ (غین)، ف، ق (قاف)، ک (کاف)، گ (گاف)، ل (لام)، م (میم)، ن (نون)، و (واو)، ه (ها)، ی (یا)». - صداهای الفبای فارسی چه هستند؟
صدای الفبای فارسی به این شکل و ترتیب است: «الف، بِ، پِ، تِ، ثِ، جیم، چِ، حِ، خِ، دال، ذال، رِ، زِ، ژِ، سین، شین، صاد، ضاد، طا، ظا، عین، غین، فِ، قاف، کاف، گاف، لام، میم، نون، واو، هِ، یِ». - الفبای فارسی چند حرف دارد؟
الفبای فارسی دارای ۳۲ حرف است.
