والدین همواره دغدغه رشد و افزایش مهارت در فرزندان خود را دارند و سعی می‌کنند با آموزش مهارتهای مهم به فرزندانشان، علاوه‌بر رشد توانایی‌های ذهنی، آنها را برای موفقیت‌های بعدی نیز آماده کنند. یکی از مهارت‌هایی که یادگیری آن برای کودکان مفید است و قدرت تمرکز و حافظه آنها را افزایش می‌دهد، استفاده از چرتکه است.
چرتکه یک ابزار محاسباتی قدیمی که از گذشته مورد استفاده قرار می‌گرفته و اکنون نیز طرفداران خاص خود را دارد، یک راه سرگرم‌کننده و جذاب برای تقویت مهارتهای محاسباتی و توانایی حل مسئله در کودکان به‌شمار میرود.
اگر به‌دنبال آموزش چرتکه برای کودکان خود هستید و می‌خواهید این مهارت را در آنها تقویت کنید، این مقاله راهنمای مناسبی برایتان خواهد بود. در این مقاله ضمن آشنایی با چرتکه و فواید آموزش آن به کودکان، نحوه استفاده از آن را نیز فرامی‌گیرید.
چرتکه چیست؟
چرتکه یک ابزار ریاضی بهشکل یک قاب است که از تعدادی میله عمودی و مهره تشکیل شده است. هر میله ارزش مکانی متفاوتی را نشان می‌دهد-یکان، دهگان، صدگان و غیره. مهره‌ها نیز که با انگشت اشاره جابهجا میشوند، معمولاً نشان‌دهنده اعداد ۱ تا ۵ هستند.
علاوه‌بر میلههای عمودی، یک میله افقی نیز وجود دارد که چرتکه را به دو بخش بالا و پایین تقسیم می‌کند. در قسمت بالا هر ستون ۱ یا ۲ مهره و در قسمت پایین هر ستون ۴ مهره دارد. مهره‌های بالا عدد ۵ و مهره‌های پایین هر کدام عدد ۱ را نشان می‌دهند. برای درک بهتر اجزای سازنده چرتکه، تصویر زیر را مشاهده کنید.
اولین نفری باشید که از اخبار و اطلاعیه‌های مرتبط با پایه تحصیلیتان باخبر می‌شود!
چگونه کودک را با چرتکه آشنا کنیم؟
ابزار چرتکه را میتوان به روشی ساده و جذاب به کودک معرفی کرد، طوری که درک آن برای او آسان شود.
- با جواب به سوال چرتکه چیست شروع کنید: به کودک توضیح دهید که چرتکه چیست. مثلاً به او بگویید چرتکه ابزاری است که برای شمارش و انجام محاسبات ریاضی استفاده می‌شود و از یک قاب با تعدادی میله و مهره تشکیل شده است. مهره‌ها را میتوان در امتداد میله‌ها حرکت داد.
- شمارش کردن با چرتکه را به کودک نشان دهید: برای آموزش شمارش با چرتکه، می‌توانید مهره‌ها را حرکت دهید. هر مهره نشان‌دهنده یک عدد مشخص است. برای مثال، مهره‌های ستون اول، یکان، ستون دوم، دهگان و ستون سوم، صدگان را نشان می‌دهند.
- نحوه محاسبات ریاضی پایه با استفاده از چرتکه را توضیح دهید: با حرکت دادن مهره‌ها برای جمع یا تفریق کردن اعداد، کودک را با نحوه انجام محاسبات پایه با استفاده از چرتکه، آشنا کنید. به‌عنوان مثال، برای جمع کردن ۵ و ۳ باید مهره ۵ را در قسمت بالا و ۳ مهره دیگر را در قسمت پایین چرتکه حرکت دهید. مقدار کل مهره‌ها نشان‌دهنده پاسخ خواهد بود که برابر با ۸ است.
- از وسایل کمک‌آموزشی بصری استفاده کنید: استفاده از عکس یا فیلم می‌تواند کودک را در درک بهتر چرتکه کمک کند. شما می‌توانید تصاویری از چرتکه یا فیلم‌هایی از افرادی که از چرتکه برای انجام مسائل ریاضی استفاده می‌کنند به کودک نشان دهید.
- کودک را به تمرین کردن تشویق کنید: بهترین راه برای یادگیری نحوه استفاده از چرتکه توسط کودک تمرین است. کودک را تشویق کنید تا از چرتکه برای شمارش استفاده کند و به‌تنهایی مسائل ساده ریاضی را انجام دهد.
آموزش استفاده از انگشتان دست و نمایش ارقام با چرتکه به کودکان
در این بخش، با آموزش گام به گام چرتکه، نحوه آموزش کار با چرتکه برای کودکان را توضیح می‌دهیم.
نحوه استفاده از انگشتان دست هنگام کار با چرتکه
از آنجا که حرکت دادن مهره‌های چرتکه با انگشتان دست انجام می‌شود، آشنایی با طرز استفاده از هر کدام از انگشتان در سرعت عمل کار با چرتکه مؤثر خواهد بود. بنابراین، بهتر است از همان ابتدا به کودکان خود بیاموزید که هر کدام از مهره‌ها را با کدام یک از انگشتان خود جابهجا کنند.
همان‌طور که در تصویر زیر هم مشاهده می‌کنید، به‌طور کلی، هنگام کار با چرتکه از سه انگشت شست، اشاره و میانی استفاده می‌کنیم:
- انگشت شست برای بالا بردن مهره‌های پایینی.
- انگشت اشاره برای پایین آوردن مهره‌های پایینی.
- انگشت میانی برای بالا و پایین آوردن مهره‌های بالایی یعنی مهره‌های ۵.
نحوه نمایش ارقام با چرتکه
نمایش ارقام ۰ تا ۴ با چرتکه
برای شروع کار با چرتکه و انجام محاسبات ریاضی با آن، قبل از هر چیز باید چرتکه را صفر کنیم و آن را مطابق تصویر زیر جلوی خود قرار دهیم. برای صفر کردن چرتکه کافی‌ست مانند شکل زیر تمام مهره‌های بالا را به‌سمت بالا و تمام مهره‌های پایین را به‌سمت پایین حرکت دهید.
نمایش رقم ۱، ۲، ۳ و ۴: همان‌طور که گفتیم، هر کدام از مهره‌های پایین نشان‌دهنده عدد ۱ هستند. پس برای نمایش ارقام ۱ تا ۴ باید مانند تصویر زیر مهره‌های پایین را به تعداد عدد خواسته‌شده به‌سمت بالا جابهجا کنیم. بنابراین، برای نمایش عدد ۱ یک مهره، عدد ۲ دو مهره، عدد ۳ سه مهره و عدد ۴ چهار مهره را با انگشت شست به‌سمت بالا حرکت می‌دهیم.
توجه داشته باشید که میله عمودی سمت راست را به این دلیل انتخاب کردیم که معادل ارزش مکانی یکان است.
نمایش ارقام ۵ تا ۹ با چرتکه
- نمایش رقم ۵: با توجه به اینکه مهره‌های بالایی رقم ۵ را نشان می‌دهند. برای نمایش عدد ۵ کافی‌ست مهره بالایی یعنی مهره ۵ را با انگشت میانی به‌سمت پایین یعنی به‌سمت میله افقی حرکت دهیم.
- نمایش رقم ۶: عدد ۶ برابر با مجموع عدد ۵ و ۱ است. پس برای نشان دادن عدد ۶ روی چرتکه، مانند تصویر زیر به‌صورت هم‌زمان با انگشت شست یکی از مهره‌های پایینی را که نشان‌دهنده عدد ۱ است به‌طرف بالا و مهره بالایی (مهره ۵) را با انگشت میانی به‌طرف پایین جابهجا می‌کنیم.
- نمایش رقم ۷: عدد ۷ مساوی است با مجموع ۵ و ۲. مشابه مراحل نمایش رقم ۶، برای نشان دادن رقم ۷ کافی‌ست با انگشت شست ۲ تا از مهره‌های پایینی را به‌سمت بالا و با انگشت میانی مهره بالایی را به‌سمت پایین حرکت دهیم.
- نمایش رقم ۸: برای نمایش رقم ۸، باید به‌طور هم‌زمان با انگشت شست ۳ تا از مهره‌های پایینی به‌طرف بالا و با انگشت میانی مهره بالایی به‌طرف پایین جابهجا شود چون عدد ۸ از مجموع اعداد ۳ و ۵ به‌دست می‌آید.
- نمایش رقم ۹: نمایش عدد ۹ نیز مانند سایر اعداد کار بسیار راحتی است. از آنجا که این عدد برابر با مجموع اعداد ۴ و ۵ است، باید ۴ تا از مهره‌های پایینی رو به بالا و مهره بالایی نیز رو به پایین حرکت داده شوند.
آموزش گام به گام عملیات ریاضی با چرتکه برای کودکان
آموزش انواع عملیات ریاضی یکی از بهترین روش ها برای آموزش ریاضی به کودکان است.
جمع اعداد با چرتکه
در ادامه، مراحل جمع زدن دو عدد دورقمی را توضیح خواهیم داد. جمع کردن سایر اعداد با تعداد رقم‌های بیشتر نیز به‌همین صورت انجام می‌شود.
فرض کنید می‌خواهیم دو عدد ۱۶ و ۶۱ را با کمک چرتکه جمع کنیم. به همین منظور، ابتدا عدد نخست یعنی عدد ۱۶ و سپس، عدد دوم یعنی ۶۱ را روی چرتکه نمایش می‌دهیم.
عدد ۱۶ شامل ۶ یکی و ۱ ده‌تایی است. بنابراین، برای نمایش یکان این عدد هم‌زمان با انگشت شست یکی از مهره‌های پایینی را که در ستون یکان قرار دارد بالا می‌بریم و با انگشت میانی نیز مهره بالایی را که نشان‌دهنده رقم ۵ است پایین میآوریم. دهگان عدد یعنی رقم ۱ را نیز با کمک انگشت شست با بالا بردن مهره پایینی در ستون دهگان نشان می‌دهیم.
برای عدد ۶۱ نیز به همین صورت عمل می‌کنیم، با این تفاوت که در عدد ۶۱، ۱ یکی و ۶ ده‌تایی داریم. در آخر مهره‌های ستون یکان و دهگان را جداگانه جمع می‌زنیم تا حاصل‌جمع اعداد تعیین شود. تصویر زیر به‌خوبی این مراحل را نشان می‌دهد.
پیشنهاد مطالعه: آموزش جمع و تفریق فرایندی به زبان ساده
تفریق اعداد با چرتکه
فرایند تفریق روی چرتکه، تقریباً مشابه فرایند عمل جمع است، با این تفاوت که در تفریق، اعداد را از هم کم می‌کنیم. برای مثال، برای کم کردن عدد ۳۲ از عدد ۵۲ ابتدا عدد ۵۲ را روی چرتکه نمایش می‌دهیم؛ ۲ تا از مهره‌های پایین در ستون یکان را با انگشت شست به‌سمت بالا و مهره بالایی یعنی مهره ۵ در ستون دهگان را با انگشت میانی به‌سمت پایین جابهجا می‌کنیم.
حالا نوبت کم کردن عدد ۳۲ از ۵۲ است. باید یکان‌ها و دهگان‌ها را جداگانه از هم کم کنیم. در ستون یکان، ۲ تا از مهره‌های پایینی را که بالا برده بودیم با انگشت اشاره پایین میآوریم. در این حالت، مهره‌ها سر جای اول خود قرار می‌گیرند و ستون یکان صفر می‌شود. در ستون دهگان نیز به‌طور هم‌زمان، مهره ۵ را با انگشت میانی و ۲ تا (۵-۳=۲) از مهره‌های پایینی را با انگشت شست به‌سمت بالا حرکت می‌دهیم.
با توجه به شکل زیر، عدد حاصل برابر با ۲۰ خواهد بود.
ضرب اعداد با چرتکه
عمل ضرب نسبت به عمل جمع و تفریق فرایند تقریباً طولانی‌تری دارد. با یک مثال، مراحل ضرب یک عدد دورقمی در دورقمی را با استفاده از چرتکه توضیح می‌دهیم.
می‌خواهیم حاصل‌ضرب ۵۶×۱۳ را تعیین کنیم. در عمل ضرب دقت داشته باشید که مقادیر حاصل را در ارزش مکانی مناسب قرار دهید. ابتدا عبارت « =۵۶×۱۳ » را روی چرتکه نشان می‌دهیم. برای نشان دادن این عبارت کافی‌ست از سمت چپ چرتکه شروع کرده و به‌ترتیب ۱، ۳، ×، ۵، ۶ و = را در ستون‌های مختلف مطابق تصویر زیر مشخص کنیم. علامت × و = را با ستون‌های صفر نشان می‌دهیم. ستون‌های دست‌نخورده در سمت راست را هم به حاصل‌ضرب اختصاص می‌دهیم.
پیشنهاد مطالعه: ایده‌هایی جذاب برای آموزش جدول ضرب با بازی
تعیین حاصل‌ضرب ۱۳×۵۶ به‌صورت زیر انجام می‌شود:
- ابتدا ۱ و ۵ را ضرب کرده و حاصل آن را در ستون سمت چپ پاسخ (صدگان) که ارزش مکانی بیشتری دارد تعیین می‌کنیم. برای این کار، مهره بالایی یعنی مهره ۵ را با انگشت میانی پایین میآوریم.
- حالا ۱ و ۶ را در هم ضرب کرده و حاصل آن را در ستون سمت راست یعنی ستون دهگان مشخص می‌کنیم. برای نمایش حاصل به‌دست‌آمده، هم‌زمان با انگشت میانی مهره بالایی را پایین آورده و با انگشت شست یکی از مهره‌های پایینی را به‌سمت بالا حرکت می‌دهیم.
- اکنون نوبت عدد ۳ است که در ۵ ضرب شود. حاصل این ضرب را در ستون دهگان یعنی همان ستون مرحله قبل وارد می‌کنیم. با توجه به اینکه حاصل ضرب ۳ در ۵ برابر با ۱۵ یعنی یک عدد دورقمی است و حاصل‌جمع آن با ۶ مساوی با ۲۱ است، به ستون صدگان ۲ مهره اضافه می‌کنیم (درمجموع مقدار ستون صدگان ۷ خواهد بود) و در ستون دهگان نیز مهره بالایی را به‌سمت بالا حرکت می‌دهیم تا در ستون دهگان تنها یک مهره با مقدار ۱ باقی بماند.
- در مرحله بعد، باید عدد ۳ را در ۶ ضرب کنیم و پاسخ آن را در ستون یکان وارد کنیم. حاصل‌ضرب این دو عدد، مساوی با ۱۸ است. در اینجا هم یک عدد دورقمی داریم. بنابراین، یکان عدد یعنی ۸ را در ستون یکان مشخص می‌کنیم و دهگان آن یعنی ۱ را به ستون سمت چپ یعنی ستون دهگان انتقال می‌دهیم. به همین منظور، یکی از مهره‌های پایینی ستون دهگان را به‌سمت بالا جابهجا می‌کنیم.
- در آخر، مقادیر هر کدام از ستون‌ها را محاسبه می‌کنیم. مقدار ستون یکان ۸، ستون دهگان ۲ و ستون صدگان ۷ است. بنابراین، حاصل‌ضرب برابر با ۷۲۸ خواهد بود.
تقسیم اعداد با چرتکه
برای انجام عمل تقسیم با استفاده از چرتکه قبل از هر چیز ابتدا جای مقسوم، مقسوم‌علیه و خارج‌قسمت را تعیین می‌کنیم. مقسوم‌علیه را در ستون اول سمت چپ چرتکه، خارج‌قسمت را در دو ستون سمت راست آن و مقسوم را نیز سمت راست خارج‌قسمت نشان می‌دهیم. چون هنوز تقسیم را انجام نداده‌ایم، ستون‌های مربوط به خارج‌قسمت صفر هستند.
به‌عنوان مثال، اگر بخواهیم عدد ۴۸ را بر ۳ تقسیم کنیم، نخست مقسوم‌علیه یعنی ۳ را در ستون سمت چپ با بالا آوردن سه مهره مشخص می‌کنیم. سپس، دو ستون برای جواب تقسیم یعنی همان خارج‌قسمت اختصاص می‌دهیم و در دو ستون بعدی نیز مقسوم یعنی عدد ۴۸ را تعیین می‌کنیم.
اکنون عمل تقسیم کردن را آغاز می‌کنیم. ابتدا باید اولین رقم مقسوم یعنی ۴ را بر ۳ تقسیم کنیم و جواب آن را در ستون اول خارج‌قسمت قرار دهیم. می‌دانیم که در عدد ۴ یک ۳ وجود دارد. بنابراین، مانند تصویر زیر در ستون اول خارج‌قسمت یک مهره را به‌طرف بالا جابهجا می‌کنیم. خارج‌قسمت (۱) را در مقسوم‌علیه (۳) ضرب می‌کنیم که حاصل آن برابر با ۳ خواهد بود.
حالا باید این مقدار یعنی ۳ را از ستون اول مقسوم یعنی از ۴ کم کنیم. یعنی باید 3 تا از مهره‌ها را پایین بیاوریم که درنهایت یک مهره باقی خواهد ماند. بنابراین، مقسوم برابر با ۱۸ خواهد شد.
اکنون نوبت ۱۸ است که بر ۳ تقسیم شود. حاصل این تقسیم مساوی با ۶ و باقی‌مانده آن صفر است. ازاینرو، در ستون دوم خارج‌قسمت مقدار ۶ را نمایش می‌دهیم. همان‌طور که می‌بینید، خارج‌قسمت برابر با 16 است.
پیشنهاد مطالعه: چگونه ریاضی را با بازی برای کودک جذاب کنیم؟
۱۵ فایده آموزش چرتکه به کودکان
یادگیری نحوه استفاده از چرتکه، علاوه‌بر تقویت مهارتهای محاسباتی در کودکان، اثرات جانبی و فواید دیگری نیز برای آنها به‌دنبال خواهد داشت. در ادامه، به چند نمونه از فواید آموزش چرتکه برای کودکان اشاره می‌کنیم.
- توسعه مهارتهای پایه ریاضی: کودکان با جابهجا کردن مهره‌های چرتکه، با اصول ریاضی ازجمله ارزش مکانی، جمع، تفریق و ضرب و تقسیم آشنا میشوند. به همین دلیل، این ابزار پایه‌ای قوی برای کودکان ایجاد می‌کند تا مهارتهای ریاضی‌شان براساس آن ساخته شود.
- بهبود تمرکز: هنگام کار با چرتکه، کودک باید تمرکز کند و به مهره‌های جابه‌جا‌شده و محاسبات صورت‌گرفته توجه داشته باشد. بنابراین، با گذشت زمان استفاده از چرتکه می‌تواند به بهبود توانایی کودک در تمرکز روی کارها کمک کند و استفاده از چرتکه یکی از تکنیک های افزایش تمرکز است.
- افزایش توانایی حل مسئله: برای کودکان مسائل ریاضی می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، اما چرتکه قادر است حل آنها را آسان‌تر کند. کودکان با کمک چرتکه یاد می‌گیرند مسائل پیچیده را به بخش‌های کوچک‌تر و قابل‌کنترل تقسیم کنند. این کار سبب توسعه مهارتهای حل مسئله در آنها خواهد شد و در سایر زمینه‌های زندگی می‌توانند از آن بهره گیرند.
- تقویت حافظه: هنگام کار با چرتکه لازم است کودکان محل قرارگیری مهره‌ها و محاسباتی که انجام می‌دهند را به‌خاطر بسپارند. ازاینرو، کار کردن با چرتکه می‌تواند رفته‌رفته به بهبود و تقویت حافظه کودک کمک کند.
- بهبود مهارتهای فضایی-بصری: با توجه به اینکه چرتکه یک ابزار بصری است و کودکان با کمک آن می‌توانند رابطه بین اعداد و نمایش عینی آنها روی چرتکه را درک کنند، میتوان گفت چرتکه مهارتهای بصری-فضایی کودکان را بهبود می‌بخشد.
- کمک به انجام محاسبات ذهنی: چرتکه باعث می‌شود کودکان محاسبات را تجسم کنند و یاد بگیرند ریاضیات ذهنی را راحت‌تر و سریع‌تر انجام دهند.
- ایجاد خلاقیت: چرتکه ابزاری است که میتوان از آن به روش‌های مختلف استفاده کرد. این ویژگی کودکان را تشویق می‌کند تا درمورد نحوه استفاده از چرتکه برای حل مسائل و انجام محاسبات خلاقانه فکر کنند.
- ایجاد اعتمادبه‌نفس: از آنجا که یادگیری ریاضی برای کودکان چالش‌برانگیز است، ارائه ابزاری مانند چرتکه که به آنها در درک مفاهیم ریاضی کمک کند، سبب خواهد شد که آنها نسبت به توانایی‌های خود اطمینان بیشتری پیدا کنند.
- لذت‌بخش کردن یادگیری ریاضی: استفاده از چرتکه می‌تواند یادگیری ریاضی را برای کودکان سرگرم‌کننده‌تر کند. مهره‌های رنگارنگ و قابلیت لمس کردن این ابزار می‌تواند سبب شود ریاضی جذاب‌تر و کمتر ترسناک به نظر برسد.
- رشد مهارت انگشتان دست: هنگام کار با چرتکه لازم است کودکان مهره‌های کوچک را با انگشتان خود جابهجا کنند. این کار به بهبود مهارت انگشتان آنها برای انجام فعالیت‌های دیگر مانند نوشتن کمک خواهد کرد و یکی از تکنیک های آموزش دست ورزی برای کودکان است.
- بهبود هماهنگی دست و چشم: کودکان زمانی که از چرتکه استفاده می‌کنند، باید حرکات دست خود را با ادراک بصری‌شان هماهنگ کنند. هماهنگی دست و چشم برای انجام فعالیت‌هایی همچون ورزش و برخی از بازی‌ها حائز اهمیت است که این ابزار محاسباتی آن را بهبود خواهد داد.
- تقویت نیم‌کره چپ مغز: کار با چرتکه به رشد سمت چپ مغز که مسئول تفکر منطقی و تحلیلی است کمک می‌کند و مهارتهای تفکر انتقادی را در کودکان توسعه می‌دهد.
- پرورش مهارت صبر: استفاده کردن از چرتکه فرایندی تدریجی و حساب‌شده است. با توجه به اینکه کودکان باید وقت خود را صرف حرکت دادن مهره‌ها و انجام محاسبات کنند، میتوان گفت این ابزار مهارت صبر را در آنها رشد خواهد داد.
- کمک به کودکان دارای اختلال یادگیری ریاضی: دیسکلکولیا (Dyscalculia) یا اختلال ریاضی نوعی اختلال یادگیری است که بر توانایی کودک در انجام محاسبات ریاضی تأثیر می‌گذارد. چرتکه به‌عنوان یک ابزار لمسی و بصری برای درک مفاهیم ریاضی، می‌تواند به کودکان مبتلا به دیسکلکولیا کمک کند.
- پرورش کار تیمی: استفاده از چرتکه می‌تواند به‌صورت یک فعالیت مشترک انجام شود. کودکان با همکاری و با به اشتراک گذاشتن دانش خود برای حل مسائل ریاضی، به کار تیمی که یکی از مهارتهای مهم اجتماعی است، تشویق میشوند.
بهترین زمان برای شروع یادگیری چرتکه چه سنی است؟
بهترین سن برای شروع یادگیری چرتکه بسته به رشد کودک و آمادگی فردی او می‌تواند متفاوت باشد. با این‌وجود، توصیه می‌شود کودکان از سن ۴ تا ۶ سالگی یادگیری چرتکه را آغاز کنند. در این سن، کودکان مهارتهای حرکتی موردنیاز برای جابهجا کردن مهره‌ها را فراگرفته‌اند و میتوان یادگیری مفاهیم پایه ریاضی مانند شمارش و محاسبات ساده را در آنها توسعه داد.
شروع یادگیری چرتکه برای کودکان در سنین پایین می‌تواند به قوی شدن پایه آنها در ریاضیات کمک کند و تمرکز، حافظه و توانایی‌های حل مسئله را در آنها بهبود بخشد. همچنین، می‌تواند در ایجاد اعتمادبه‌نفس و اشتیاق برای یادگیری به آنها کمک کند.
با این‌حال، باید به این نکته توجه کنیم که هر کودک با سرعت خاص خود رشد می‌کند و برخی از کودکان ممکن است زودتر یا دیرتر از هم‌نوعان خود برای یادگیری چرتکه آماده باشند. برای تعیین آمادگی کودک و ارائه دستورالعمل‌های مناسب برای رفع نیازهای او، کمک گرفتن از یک مربی واجدشرایط می‌تواند راه‌حل مناسبی باشد.
یادگیری چرتکه چقدر طول می کشد؟
مدتزمان لازم برای یادگیری چرتکه به سن یادگیرنده، میزان علاقه و مدت و دفعات تمرین او بستگی دارد و از فردی به فرد دیگر متفاوت است. اما به‌طور کلی، مهارت یافتن در کار با چرتکه ممکن است از چند هفته تا چند ماه طول بکشد.
برای کودکان خردسالی که به‌تازگی یادگیری ریاضی را شروع کردهاند، ممکن است توسعه مهارتهای حرکتی لازم و مفاهیم پایه‌ای ریاضی موردنیاز برای استفاده مؤثر از چرتکه بیشتر طول بکشد. از طرفی، بزرگسالان یا کودکانی که خردسالی را پشت سر گذاشته‌اند و از قبل با مفاهیم ریاضی آشنایی دارند، ممکن است بتوانند چرتکه را سریع‌تر یاد بگیرند.
در نظر داشته باشید که تمرین منظم کلید مهارت در کار با چرتکه است. برای همین توصیه می‌شود مبتدیان جلسات تمرین روزانه ۱۵ تا ۳۰ دقیقه‌ای داشته باشند.
سخن پایانی
در این مقاله، با ابزار چرتکه و نحوه انجام محاسبات ریاضی با کمک آن آشنا شدیم و سعی کردیم با مثال‌های ساده روش کار کردن با این وسیله محاسباتی را آموزش دهیم تا این مهارت را به فرزندان خود بیاموزید. همچنین به فواید آموزش چرتکه کودکان اشاره کردیم و گفتیم که این ابزار مهارتهای بصری و حرکتی و قدرت حافظه و تمرکز کودکان را بهبود می‌بخشد.
اگر می‌خواهید خودتان به کودک دلبندتان چرتکه را آموزش دهید، بهتر است از مفاهیم ساده‌تر مانند معرفی چرتکه و نحوه استفاده از انگشتان دست هنگام حرکت مهره‌ها آغاز کنید و سپس، به آموزش اعداد تک‌رقمی و چندرقمی و عمل جمع، تفریق، ضرب و تقسیم بپردازید.
سوالات متداوال
- چرتکه چیست؟
چرتکه ابزاری قدیمی بهشکل یک قاب مستطیلی است که از میلههای عمودی و مهرههایی که بهراحتی جابهجا میشوند تشکیل شده است. این ابزار برای انجام محاسبات ریاضی مانند جمع، تفریق، ضرب و تقسیم بهکار میرود. - آیا آموزش چرتکه برای کودکان مفید است؟
با توجه به اینکه چرتکه یک ابزار محاسباتی بصری و لمسی است، مهارتهای حرکت انگشتان دست و مهارتهای دیداری و ذهنی را در کودکان ارتقا خواهد داد و از این نظر، برای آنها بسیار مفید خواهد بود. - آموزش چرتکه به کودکان را از چه سنی میتوان آغاز کرد؟
کودکان در سن ۴ تا ۶ سالگی مهارتهای حرکتی موردنیاز برای استفاده از چرتکه را یاد گرفتهاند و آماده یادگیری مفاهیم پایه ریاضی هستند. از این رو، این بازه سنی برای آموزش چرتکه مناسب خواهد بود. البته، در سنین بالاتر نیز میتوان کودکان را با چرتکه آشنا کرد. - مدتزمان یادگیری چرتکه چقدر است؟
مدتزمان یادگیری چرتکه به عوامل گوناگونی بستگی دارد و در افراد مختلف متفاوت خواهد بود. طبیعتاً برای کودکانی که یادگیری ریاضی را تازه آغاز کردهاند نسبت به افرادی که مفاهیم ریاضی را از قبل آموختهاند، این مدتزمان بیشتر طول خواهد کشید.
