واژه «عمل» به معنای کار است؛ کاری که کسی انجام می‌دهد. با توجه به معنی این کلمه و نحوه نوشتن آن، می‌توان کلماتی را که هم خانواده عمل هستند، تعیین کرد. در این آموزش، کلمات هم خانواده عمل را معرفی کرده و ویژگی‌های آنها را بیان می‌کنیم.
ویژگی کلمات هم خانواده
در زبان فارسی، کلمات هم خانواده به کلماتی گفته می‌شود که در ویژگی‌های زیر با هم مشترک باشند:
- از یک ریشه باشند و دست‌کم سه حرف آنها مشترک باشد.
- ترتیب حروف مشترک در این کلمات یکسان باشد.
- ارتباط معنایی نزدیکی داشته باشند.
هم خانواده عمل
با توجه به آنچه گفته شد، کلماتی که ویژگی‌های زیر را داشته باشند، می‌توانند هم خانواده عمل باشند:
- از ریشه «عمل» باشند؛ یعنی سه حرف «ع م ل» بین آنها مشترک باشد.
- ترتیب حروف «ع م ل» در آنها یکسان باشد.
- با عمل و مفهوم کار کردن یا عمل کردن رابطه معنایی داشته باشند.
کلمات هم خانواده عمل
طبق ویژگی‌هایی که بیان شد،کلمات هم خانواده عمل عبارت‌اند از
عملیات، عامل، عمال، عوامل، معمول، اعمال، معامله، تعامل
در ادامه هر یک از کلمات هم خانواده عمل را بررسی کرده و مشخص می‌کنیم که آیا واقعاً این کلمات، هم خانواده عمل هستند یا خیر.
همه کلماتی که در بالا نام برده شده‌اند، ریشه مشترکشان «عمل» است و ترتیب حروف «ع م ل» در تمام آنها رعایت شده است. پس تا اینجا همه کلمات نام‌برده دو ویژگی از سه ویژگی گفته‌شده را دارند. حالا نوبت ویژگی سوم یعنی ارتباط معنایی آنها با واژه عمل است. باید ببینیم آیا معنای این کلمات با معنای واژه عمل ارتباط نزدیک دارند یا خیر. به معنای کلمات در زیر توجه کنید.
- عملیات: مجموعه کارهایی که با هدف خاصی انجام می‌شود.
- عامل: عمل‌کننده، کارگزار
- عمال: جمع عامل
- عوامل: دست‌اندرکاران، جمع عامل
- معمول: کارشده، عمل‌شده، رایج، عادی
- اعمال: جمع عمل، کارها
- معامله: با هم کار کردن، دادوستد
- تعامل: با یکدیگر دادوستد کردن، ارتباط متقابل داشتن
همان‌طور که مشاهده می‌کنید، تمام این کلمات با عمل کردن یا کاری انجام دادن ارتباط معنایی نزدیکی دارند. بنابراین، تمام کلماتی که نام بردیم، هم خانواده عمل به شمار می‌آیند. برای یادگیری بهتر و عمیق‌تر هم‌خانواده‌ها، پیشنهاد می‌کنیم به مقاله‌های کلمات هم خانواده درس، هم خانواده موضوع و هم خانواده تصمیم هم نگاهی بیندازید.
سخن پایانی
کلماتی هم خانواده عمل هستند که ریشه مشترکشان «عمل» باشد و ترتیب حروف مشترک یعنی «ع م ل» در آنها یکسان باشد. همچنین، کلمات نام‌برده باید ارتباط معنایی نزدیکی با عمل کردن داشته باشند. این کلمات عبارت‌اند از عملیات، عامل، عمال، عوامل، معمول، اعمال، معامله و تعامل.
سؤالات متداول
- هم خانواده عمل چیست؟
هم خانواده عمل یعنی کلماتی که سه حرف «ع م ل» بین آنها مشترک باشد، با عمل رابطه معنایی داشته باشند و ترتیب حروف «ع م ل» در آنها رعایت شده باشد. - کلمه هم خانواده عمل را چگونه تشخیص دهیم؟
برای تشخیص کلمه هم خانواده عمل، ابتدا باید ببینیم آیا ریشه آن کلمه «عمل» است و آیا ترتیب حروف «ع م ل» در آنها رعایت شده است. سپس، باید تعیین کنیم آیا آن کلمه با عمل کردن رابطه معنایی دارد یا خیر. اگر پاسخ مثبت باشد، آن کلمه هم خانواده عمل خواهد بود.
