کلمه «موضوع» یعنی وضع‌شده، نهاده‌شده، یعنی مطلبی که درمورد آن بحث شود. با توجه به املا و معنی این کلمه می‌توان کلمات هم‌خانواده این واژه را تفکیک کرد. در این مطلب، ضمن معرفی کلمات هم خانواده موضوع، هر کدام از آنها را به‌صورت جداگانه از نظر معنایی مورد بررسی قرار می‌دهیم.
کلمات هم خانواده
در زبان فارسی، به کلماتی کلمات هم خانواده می‌گوییم که در داشتن ویژگی‌های زیر با هم مشترکاند. این ویژگی‌ها عبارت‌اند از
- از یک ریشه هستند و دست‌کم سه حرف آنها مشترک است.
- ترتیب حروف مشترک در این کلمات رعایت شده است.
- از نظر معنایی به هم نزدیک‌اند.
هم خانواده موضوع
با توجه به ویژگی‌های کلمات هم‌خانواده، کلماتی هم خانواده موضوع هستند که سه ویژگی زیر را داشته باشند:
- از ریشه «وضع» باشند؛ سه حرف «و ض ع» بین آنها مشترک باشد.
- ترتیب حروف «و ض ع» در آنها یکسان باشد.
- با موضوع، ارتباط معنایی نزدیکی داشته باشند.
کلمات هم خانواده موضوع
براساس ویژگی‌هایی که بیان شد، کلمات هم خانواده موضوع شامل موارد زیر است:
وضع، اوضاع، وضعیت، موضوعات، موضع، مواضع، تواضع، متواضع
حالا باید مشخص کنیم آیا این کلمات همه ویژگی‌هایی که گفته شد را دارند یا خیر. با توجه به شکل نوشتاری کلمات، می‌توان گفت ریشه مشترک تمام آنها «وضع» است و حروف «و ض ع» در تمام آنها به‌ترتیب آمده است. پس تا اینجا کلمات نام‌برده دو ویژگی اول را دارند. حالا ویژگی آخر که ارتباط معنایی با موضوع است را باید برای هر یک از آنها بررسی کنیم. معنای این کلمات به‌صورت زیر است:
- وضع: گذاردن، نهادن
- اوضاع: جمع وضع
- وضعیت: نحوه قرارگیری، موقعیت
- موضوعات: جمع موضوع
- موضع: جایگاه، جای گذاردن، جای نهادن
- مواضع: جمع موضع
- تواضع: فروتنی، خود را فرو نهادن
- متواضع: فروتن
ازآنجا که تمام این کلمات با موضوع ارتباط معنایی نزدیکی دارند، می‌توان گفت همگی هم خانواده موضوع هستند. برای یادگیری بهتر و عمیق‌تر هم‌خانواده‌ها، پیشنهاد می‌کنیم به مقاله‌های کلمات هم خانواده درس، هم خانواده تصمیم و هم خانواده عمل نیز نگاهی بیندازید.
سخن پایانی
کلمات هم خانواده موضوع، کلماتی هستند که ریشه مشترک آنها «وضع» باشد، ترتیب حروف مشترک یعنی «و ض ع» در آنها یکسان باشد و ارتباط معنایی نزدیکی با موضوع داشته باشند. این کلمات عبارت‌اند از وضع، اوضاع، وضعیت، موضوعات، موضع، مواضع، تواضع، متواضع.
سؤالات متداول
- هم خانواده موضوع چیست؟
هم خانواده موضوع یعنی کلماتی که در سه حرف «و ض ع» با هم مشترکاند، با موضوع رابطه معنایی دارند و ترتیب حروف «و ض ع» در آنها یکسان است. - کلمه هم خانواده موضوع را چگونه تشخیص دهیم؟
ابتدا باید ببینیم آیا ریشه آن کلمه «وضع» است و آیا ترتیب حروف «و ض ع» در آن رعایت شده است یا نه. پس از آن، باید بررسی کرد آیا کلمه موردنظر با موضوع رابطه معنایی دارد یا خیر.
