عربی یکی از دروس اختصاصی و مهم رشته انسانی است که شاید برای برخی از دانش‌آموزان درس خشک و خسته‌کننده‌ای به نظر برسد. اما با توجه به ضریب ۵ درس عربی برای کنکور و نقش مهمی که در تعیین رتبه دارد، باید از روش مطالعه عربی از صفر و به صورت اصولی پیش بروید. اکثر دانش‌آموزان به دنبال این هستند که رمز موفقیت رتبه‌های برتر کنکور در کسب درصد بالای عربی چه بوده است؟ اصلا چطور باید پایه درس عربی را برای کنکور تقویت کرد؟ چه زمان و چگونه باید تست زنی عربی کنکور را انجام داد؟ جزوه‌نویسی و یادداشت‌برداری این درس چه قواعدی دارد؟ پاسخ به این سوالات نکات ریز و مهمی دارد که بدون دانستن آن‌ها ممکن است در مطالعه این درس، فقط زمان خود را تلف کنید بدون اینکه نتیجه دلخواه ا بگیرید. در ادامه این مطلب هرآنچه درباره روش مطالعه عربی برای کنکور نیاز دارید را توضیح داده‌ایم.
روش صحیح مطالعه عربی چیست؟
انتخاب بهترین روش برای مطالعه عربی به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد:
- پایه عربی شما چقدر ضعیف است؟
- مباحث عربی سال قبل را چقدر به یاد دارید؟
- رشته تحصیلی شما انسانی است یا خیر؟
- در کدامیک از مهارت‌های درس عربی ضعف دارید؟
همانطور که می‌دانید در کنکور رشته‌های غیر از علوم انسانی از درس عربی سوالی طراحی نمیشود اما همچنان به دلیل تاثیر معدل بر کنکور، باید در امتحان این درس نمره بالا کسب کنید. بنابراین تفاوت در نکات مهم برا مطالعه کنکوری و امتحانی و برنامه‌ریزی برای یادگیری این درس است. در ادامه مراحل کلی برای انتخاب روش مطالعه عربی ذکر کرده‌ایم که علاوه بر کمک به یادگیری مفهومی و عمیق عربی، کمک می‌کنند پایه قوی‌تری در این درس بسازید.
خواندن متون عربی
ابتدا متن درس شامل قواعد، لغات و نکات ترجمه را را به دقت از روی کتاب و جزوه کلاسی خود بخوانید و کلمات ناآشنا را با استفاده از فرهنگ لغت یا دیکشنری معنی کرده و قبل از عبور از هر مبحث مفاهیم آن‌ها را به درستی درک کنید. می‌توانید قواعد و نکته‌های ترجمه، لغت یا قواعد مانند فعل‌های معتل، نوع فعل معتل و نوع اعلالی را روی قرآن تمرین کنید.
یادداشت برداری و خلاصه نویسی عربی
سعی کنید مفاهیمی که درس را به شما آموزش می‌دهد را با استفاده از جملات و پاراگراف‌های خودتان بنویسید. این روش خواندن عربی به شما کمک می‌کند:
- مفاهیم را بهتر درک کنید.
- نحوه نوشتن عربی را بهتر بیاموزید.
دفترچه خلاصهنویسی خود را همیشه همراه داشته باشید و در زمان‌های مرده نکات مهم را مرور کنید. بهترین تکنیک های خلاصه برداری برای کنکور را هم مطالعه کنید.
تکرار و تمرین مداوم
لغات و قواعد را به طور مرتب تکرار کنید. برای این کار می‌توانید روشهای متنوعی را به کار بگیرید که هم خسته‌کننده نباشند و هم بازدهی شما را افزایش دهند. از روش‌هایی مانند نوشتن، تلفظ کردن، تمرین‌هایی مانند ساخت جملات، جعبه لایتنر یا سایر ابزارهای فیزیکی و اپلیکیشنها استفاده کنید. برای تقویت مهارت‌های عربی از تمرین‌های مختلف مانند تمرین ترجمه، حل تمرین‌های دستوری، تمرین در تفسیر استفاده کنید.
تمرین نمونه سوال عربی
درس عربی به دلیل داشتن قواعد مختلف، نیازمند تمرین و تکرار است. شما نمی‌توانید این درس را تنها با حفظ کردن یاد بگیرید چون در این صورت هرگز متوجه نمی‌شوید که در کدام بخش‌ها ضعیف هستید. بنابراین حتما در طول ترم تمرینات کتابی، نمونه سوالات تألیفی و در صورت نیاز تستهای کنکوری که پاسخنامه تشریحی دارند را حل کنید.
در حل تست‌ها با هدف مطالعه برای امتحان عربی، لازم نیست زیاد بر فاکتور زمان تاکید داشته باشید. مسئله اصلی این است که نکات سوالات، اشتباهات خود و مطالب تکمیلی را شناسایی کرده و یاد بگیرید.
روش مطالعه عربی برای کنکور
قبل از هرچیز بیایید نگاهی به بودجه بندی عربی اختصاصی کنکور انسانی داشته باشیم:
- ترجمه: ۸ سوال
- قواعد: ۷ سوال
- تحلیل صرفی: ۳ سوال
- مفهوم: ۱ سوال
- اعراب گذاری: ۱ سوال
بنابراین ترجمه و قواعد در درجه اول اهمیت هستند. به غیر از نکاتی که برای روش مطالعه عربی امتحانات گفته شد، برای مطالعه درس عربی برای کنکور، نکات زیر را رعایت کنید تا به بهترین نتیجه و درصد بالا برسید. اینجا فرض ما بر این است که از قبل پایه خوبی برای درس عربی دارید.
روش مطالعه قواعد عربی
قواعد عربی تست محور است و برای تسلط بر قواعد عربی در کنکور باید حتما این مراحل را انجام دهید:
- درسنامه کتاب را کامل بخوانید.
- تمرین‌های کتاب را حل کرده و عیب‌یابی کنید.
- بلافاصله ۱۰ تا ۱۵ تست بزنید تا با مباحث تست‌خیز آشنا شوید.
- برگردید و دوباره نقاط ضعف خود را بخوانید.
- حتما از همه آنچه می‌خوانید، خلاصهنویسی قابل درکی برای خودتان داشته باشید.
- بعد از تمام کردن مباحث هر پایه، آزمون جامع بزنید.
روش مطالعه ترجمه عربی
ترجمه بیشترین سوالات درس عربی کنکور را به خود اختصاص داده و اگر به این قسمت مسلط نباشید، در جلسه آزمون زمان زیادی را از دست می‌دهید. برای اینکه به بخش ترمه مسلط شوید:
- حتما روتین روزانه برای بخش ترجمه داشته باشید.
- ترجمه تمام متون داخل کتاب و تمرین‌های کتاب را بخوانید و روزانه مرور کنید.
- روزانه ۱۰ تست ترجمه کار کنید.
- روزانه ۸ تست زماندار بزنید.
روش مطالعه عربی انسانی
بررسی روش مطالعه عربی داوطلبان انسانی نشان می‌دهد که درصد پایین این درس اغلب به دلیل عدم مطالعه مفهومی بوده است. اگر داوطلب گروه آزمایشی انسانی هستید، عربی را در تابستان پیش دانشگاهی جمعبندی کنید و تمام نکات را به خوبی یاد بگیرید. سال آخر را تنها برای یادگیری کتاب عربی پیش‌دانشگاهی، مرور نکات قبلی و تست‌زنی بگذارید.
تمرین چندباره متون کتاب
بهترین روش مطالعه عربی برای امتحان و یادگیری قواعد زبان عربی شامل موارد زیر است:
- خواندن متون متنوع و متفاوت کتاب‌های درسی
- حل نمونه سوالات کنکوری
این کار به شما کمک می‌کند تا با گستره کلمات و نحوه استفاده از آن‌ها و همچنین با گرامر و ساختار جملات آشنا شوید. بعد از یادگیری قواعد به سراغ کتاب درسی بروید و نکاتی که یاد گرفتید را در متون کتاب پیدا کنید. چهارچوب اصلی سوالات کنکور بر اساس کتاب درسی است بنابراین با دقت تمام متون کتاب را مطالعه کرده و لغات آخر کتاب را فراموش نکنید.
فایل های صوتی و تصویری آموزش عربی
بخش زیادی از یادگیری هر زبان، حفظی است و برای به خاطر سپردن آن‌ها باید از روشهای متنوع استفاده کنید. یکی از راهکارها منابع صوتی و تصویری آموزش عربی مدرسه (در صورتی که ضبط شده هستند) یا آموزش‌های موجود در اینترنت است. گوش دادن به فایل‌های صوتی و تصویری به شما کمک می‌کند تا به تلفظ کلمات و نحوه استفاده از آن‌ها آشنا شوید و خصوصا برای افرادی که سمعی و بصری هستند بسیار مفید خواهد بود.
عدم حذف مبحث یا کتاب
مباحث عربی برای کنکور قابل حذف نیستند چون پایه شما را می‌سازند. بنابراین حتی کتاب عربی ۱ که در لیست منابع کنکور نیست را نیز بخوانید تا کتاب سالهای بعد را مفهومی‌تر یاد بگیرید. از طرفی برای پاسخ به برخی از سوالات کنکور به دانش عربی مباحثی نیاز دارید که از جزو لیست حذفی هستند.
حل تست های کنکوری عربی
حل تستهای آموزشی به شما کمک می‌کند تا با ساختار تست‌ها آشنا شوید و نکات اصلی را برای موفقیت در کنکور یاد بگیرید. بعد از اینکه مبحث مربوط به هر دسته از قواعد را مطالعه کردید، بلافاصله تست بزنید تا مفاهیم به خوبی در ذهنتان جای بگیرند. اما در مورد لغات و ترجمه بهتر است با فاصله تست بزنید چون نکته مهم درباره لغات به یاد آوردن آن‌ها است. و به یاد آوردن کلمات بلافاصله بعد از مطالعه ارزش چندانی ندارد.
مطالعه عربی با تحلیل تست های عربی کنکور
یکی از نکات مهم روش مطالعه درس عربی برای کنکور که بسیاری از دانش‌آموزان نسبت به آن بی‌توجه هستند، تحلیل کردن تستهای عربی است. اینکه ساعت‌ها صرف تست زنی کند لزوما باعث درصد بالاتر در کنکور نمیشود برخی از داوطلبان نیز سوالات و جواب‌ها را حفظ می‌کنند که باز هم تاثیری در نتیجه کنکور ندارد. بسیاری از مواقع تعدادی از سوالات کنکور دچار تغییر می‌شوند و طراحان سوال از دیدگاه متفاوتی سوال طراحی می‌کنند. بنابراین تست زدن را نه فقط برای آشنایی با سوالات، بلکه با اهداف مهمتر یعنی شناخت نقاط ضعف، کار کردن روی مشکلات، فهمیدن نکات مهم مباحث و تمرین آن‌ها است.
روش مطالعه عربی با درست کردن لغت نامه
هرچند از بخش لغات عربی مستقیما سوالی طراحی نمیشود اما خواندن لغات در درس عربی،برای پاسخ دادن به بخش ترجمه و درک مطلب بسیار مهم و ضروری است. از تمام لغاتی که در کتاب، جزوه، سوالات و تست‌ها می‌بینید یک لغتنامه تهیه کنید. هرچند بخش لغت صرفا حفظی است اما حفظ کردن کلمات در بستر مثال و سوال راحت‌تر خواهد بود. بنابراین شاید بد نباشد برای هر کلمه مثال، لغات مترادف و متضاد (در صورتی که در دروس عربی شما ذکر شده‌اند) را هم یادداشت کنید.
تهیه بهترین منبع برای مطالعه عربی کنکور
به جز تسلط بر کتاب و جزوات کلاسی، حتما به یک منبع جامع و کامل برا خواندن عربی نیاز دارید. کتابی که هر سه سطح ضعیف، متوسط و قوی را پوسش بدهد.
روش جزوه نویسی عربی کنکور
برای نوشتن جزوه عربی، پیشنهاد می‌دهیم که ابتدا قواعد زبانی و گرامر عربی سالهای قبل را به‌طور جامع مطالعه کنید. در ادامه، مراحل نوشتن جزوه عربی را توضیح می‌دهیم:
- موضوع را مشخص کنید: ابتدا باید موضوع را انتخاب کنید. این موضوع می‌تواند گرامر، واژگان، مکالمه، نوشتار، شعر و غیره باشد.
- ساده‌نویسی: از جملات ساده و قابل فهم استفاده کنید و مفاهیم را با اصطلاحات و واژگان ساده توضیح دهید.
- افزودن مثال و تمرین: برای یادگیری بهتر و بهبود درک مفاهیم، بهتر است در جزوه مثال‌ها و تمرین‌هایی را بیاورید که با استفاده از آن‌ها مطلب را بهتر به یاد بیاورید و درک کنید.
- استفاده از روشهای بصری: از روشهای برتر در جزوه‌نویسی مانند شاخه‌سازی برای یادداشت‌برداری استفاده کنید. این روشها در کوتاه‌ترین زمان ممکن کلیت مطلب و نکات مهم را به یاد شما می‌آورند.
سخن پایانی
درس عربی به دلیل ماهیت حفظی آن برای خیلی از داوطلبان یا دانش‌آموزان رشته‌های غیر انسانی جذابیتی ندارد. اما با اجرای درست مراحل و رعایت نکاتی که در این مطلب اشاره کردیم، می‌توانید نتیجه خوبی در امتحان و کنکور کسب کنید. هرچند نحوه مطالعه عربی کنکور با مطالعه برای امتحان متفاوت است، اما در کل توصیه می‌شود که در تمام انواع روش مطالعه عربی با تمرکز بر فهم مفاهیم و قواعد زبانی و تکرار و تمرین یاد این درس را یاد بگیرید. اگر برای امتحان نهایی می‌خوانید پیشنهاد می‌کنیم به مطلب موفقیت در امتحان نهایی مراجعه کنید که ۱۴ گام مهم را در آن توضیح داده‌ایم.
سوالات متداول
- چه زمان باید تست زدن درس عربی را آغاز کرد؟
بعد از مطالعه هر مبحث از روی کتاب درسی و جزوه، یادگیری دقیق قواعد، حل کردن تمرینات کتاب و نمونه سوالات امتحانی، نوبت به حل کردن سوالات تستی میرسد. بهتر است برای تثبیت نکات ترجمه و قواعد بلافاصله پس از یادگیری تست بزنید. اما در مورد لغات تست زدن نقش چندانی ندارد و اگر هم قصد تست زدن دارید آن را به چند روز بعد از تکرار و تمرین لغات منتقل کنید. - روش مطالعه عربی کنکور و امتحان عربی متفاوت است؟
روشها برای این دو منظور چندان متفاوت نیست. اما داوطلبان گروه آزمایشی انسانی برای پاسخ به سوالات عربی در کنکور باید بیشتر از سایر رشتهها روی یادگیری مفهومی، خلاصهنویسی، مرور، جمعبندی و تکنیکهای تست زنی در عربی کار کنند. - چگونه در امتحان عربی ۲۰ بگیریم؟
متن درس را چند بار بخوانید و ترجمه کنید. در متن و با مثال معنی لغات را یاد بگیرید. لغات هم معنی، به لغات جمع و مفرد، مونث و مذکر دقت کنید. تمرینات کتاب را حتما حل کنید. خواندن برای عربی امتحانات نهایی نیازمند حل تمرین سوالات سالهای گذشته است پس این قدم مهم را هم فراموش نکنید. - نحوه مطالعه لغت عربی گونه است؟
در کنکور به طور مستقیم از بخش لغت سوالی طراحی نمیشود اما دانستن معنی لغات برای پاسخ به بخش ترجمه ضرورت دارد. بنابراین ابتدا تمام لغات کتاب درسی (داخل متون و آخر کتاب) را به خوبی حفظ کنید. لغات را ترجیحا هر روز با استفاده از اپلیکیشنها، فلش کارت یا تکنیک جعبه لایتنر تمرین کنید. بعد از چند روز تستهای ترجمه یا لغت را حل کنید. یکی از روشهای خوب برای لغت این است که یک لغتنامه برای خودتان بسازید.
