فهرست مطالب
Toggleآزمایش تصفیه آب یکی از تمرینهای ساده و کاربردی علوم در پایه دوم است و به طور معمول پدر و مادر به دنبال یک توضیح روشن و قابل اجرا هستند تا بتوانند این مفهوم را به شکل درست و قابل فهم برای کودک هشت ساله توضیح بدهند. در این محتوا روند کامل اجرای آزمایش با ابزارهای بسیار ابتدایی را توضیح میدهیم و شما میتوانید با کمک آن مراحل تمیز شدن آب، اهمیت این کار و نتیجهای که کودک باید مشاهده کند را به شکلی واضح و بدون اصطلاحات پیچیده برایش بیان کنید و یک فعالیت علمی جذاب و آموزنده بسازید.
این مطلب مراحل آزمایش را برای شما مشخص میکند. هدف آن ارائه یک راهنمای کاملاً عملی است که بتوانید در کمترین زمان آماده شوید و آزمایش را در خانه یا کلاس اجرا کنید و به کودک یاد بدهید آب کدر چطور در چند مرحله شفاف میشود، چرا این موضوع در زندگی روزمره اهمیت دارد و چطور میشود با همین تجربه کوتاه، یک درس مهم درباره سلامت و بهداشت آب را منتقل کرد. با این مطلب آموزشی از مجموعه مدارس سلام، همراه ما باشید.
چرا باید آب را تصفیه کنیم؟

وقتی قرار است این آزمایش را برای کودک توضیح بدهید، بهتر است اول به زبان خیلی ساده بگویید تصفیه آب یعنی تمیز کردن آب کثیف تا بتوانیم از آن بدون نگرانی استفاده کنیم. همین مفهوم کوچک میتواند برای یک کودک پایه دوم آموزنده باشد. دلایل دقیقتری که دلیل و اهمیت انجام آزمایش تصفیه آب کلاس دوم را برای کودکان و دانشآموزان شرح میدهد، به این شرح هستند:
- آب ممکن است خاک، گل یا ذرات ریز داشته باشد و تصفیه کمک میکند این چیزها جدا شود تا آب شفاف شود.
- آب آلوده گاهی میکروب وجود دارد و تمیز کردن آب باعث میشود بدن سالم بماند و با آب آلوده، مریض نشود!
در مجموع وقتی کودک میبیند آب مرحله به مرحله تمیز میشود بهتر متوجه میشود هر بخش این فرآیند چه کاری انجام میدهد. از جهتی آشنا شدن با تصفیه آب باعث میشود کودک درک بهتری نسبت به ارزش آب سالم پیدا کند و در مصرف آن دقت بیشتری داشته باشد.
نکته مهم: استفاده از این آزمایش تصفیه آب کلاس دوم بهترین زمان برای توضیح اهمیت و حیاتی بودن آب برای زندگی است. از این آزمایش و فرصت استفاده کنید تا به کودک ارزش آب را یاد بدهید تا از سن کم، مصرف صحیح و صرفهجویی را در زندگی خود دنبال کند!
پیشنهاد مطالعه: چرخه آب چیست؟
اولین نفری باشید که از اخبار و اطلاعیههای مرتبط با پایه تحصیلیتان باخبر میشود!
آزمایش تصفیه آب کلاس دوم

در این روش از یک بطری پلاستیکی به عنوان دستگاه کوچک فیلتر استفاده میکنیم و جریان آب باید از چند لایه متفاوت عبور کند تا ذرات بزرگ و کوچک در مسیر متوقف شوند. سرعت عبور آب از این لایهها کم است و معمولاً ۱۰ تا ۱۵ دقیقه زمان میبرد تا اولین قطرهها از پایین بطری خارج شوند، در نتیجه توضیح این نکته به کودک ضروری است تا بداند نتیجه فوری دیده نمیشود.
مهمترین نکته در این روش، یادگیری است، نه اینکه آب کاملاً شفاف و قابل استفاده شود. هدف این است که کودک ببیند هر لایه چه نقشی در تمیزتر شدن آب دارد و چرا تغییر ضخامت هر لایه یا تغییر جنس مواد میتواند نتیجه نهایی را عوض کند. در ادامه وسایل موردنیاز و مراحل را به طور کامل برای شما شرح خواهیم داد.
وسایل مورد نیاز تصفیه آب
- یک بطری نوشابه یا آب معدنی
- ماسه ریز
- ماسه درشت
- سنگریزه یا شن
- چند گلوله پنبه
- مقداری زغال
- چاقوی کوچک یا کاتر برای بریدن بطری
- سه چوب بستنی برای نگه داشتن بطری (میتوانید از یک لیوان بلند هم استفاده کنید.)
- چسب نواری
- یک لیوان یا شیشه برای قرار دادن بطری (در صورت نیاز)

نکات مهم آمادهسازی وسایل را در نظر بگیرید:
- اگر ماسه آماده دارید بهتر است آن را یک بار از یک صافی آشپزخانه رد کنید تا ماسه ریز و ماسه درشت جدا شوند.
- برای زغال میتوانید از ذغال مخصوص باربیکیو استفاده کنید به شرطی که مواد آتشزا به آن اضافه نشده باشد.
- اگر بطری بزرگتر انتخاب شود، عمق هر لایه باید بیشتر باشد تا نتیجه قابل مشاهده بماند.
مراحل تصفیه آب به زبان ساده برای کودکان
- برای تصفیه آب، آب گلآلود را داخل بطری مشابه آنچه گفته شد، وارونه بریزید و صبر کنید تا از لایههای مختلف عبور کند.
- هر لایه کار خودش را انجام میدهد: سنگ و ماسه ذرات بزرگ و کوچک را جدا میکنند، زغال ناخالصیها را جذب میکند و پنبه ذرات ریز باقیمانده را میگیرد.
- بعد از چند دقیقه، آب پایین بطری نسبت به قبل روشنتر و تمیزتر دیده میشود و کودک میتواند تغییر را با چشم ببیند.
در ادامه مراحل تصفیه آب کلاس دوم را با جزییات بیشتر و کاملتر توضیح خواهیمداد.
۱. آمادهسازی بطری:
- حدود ۳ تا ۴ سانتیمتر از انتهای بطری را ببرید.
- بطری را برعکس قرار دهید طوری که دهانه بطری رو به پایین باشد.
- با استفاده از چوب بستنی و چسب، بطری را به بخش بریدهشده متصل کنید.
- اگر بطری ثابت نماند میتوانید آن را داخل یک لیوان بگذارید تا کاملاً ایستاده بماند.

۲. ایجاد لایههای تصفیه:
کودک باید بداند که هر لایه در آزمایش تصفیه آب مدرسه وظیفهای دارد و با همین توضیح ساده، دلیل تمیزتر شدن آب برایش قابل فهم خواهد شد. پس از نکاتی که در ادامه ارائه میکنیم، برای توضیح این آزمایش و ترتیبها کمک بگیرید.
ترتیب لایهها از پایین بطری به بالا به این شرح هستند و میتوانید به تصویر هم دقت کنید:
- پنبه: کوچکترین ذرات در این بخش گیر میکنند و نقش مرحله نهایی تصفیه را دارد.
- زغال خردشده: به جذب ناخالصیها کمک میکند و باعث کاهش بوی بد آب میشود.
- ماسه ریز: ذرات کوچکتر در این لایه متوقف میشوند.
- ماسه درشت: ذرات بزرگتری که از ماسه ریز عبور کردهاند متوقف میشوند.
- سنگ ریزه: بزرگترین ذرات را نگه میدارد و اولین سد مسیر آب است.

۳.آغاز فرآیند تصفیه آب:
- مقداری آب گلآلود در بطری بریزید و میتوانید خودتان آب را با کمی خاک آلوده کنید.
- توضیح بدهید که عبور جریان آب از همه این لایهها زمانبر است و باید چند دقیقه صبر کرد.

- اولین آبی که از پایین بطری خارج میشود، به طور معمول هنوز شفاف نیست اما کودک میبیند نسبت به آب اولیه تمیزتر شده است.

- اگر آب تصفیهشده را دوباره از همان فیلتر عبور دهید نتیجه بهتر میشود و تغییر قبل و بعد برای کودک کاملاً قابل مشاهده است.
- تکرار بیش از دو بار معمولاً تفاوت بیشتری ایجاد نمیکند و باید در نظر داشته باشید که با این آزمایش خانگی، تا این اندازه میتوان آب را تصفیه کرد.

نکته بسیار مهم: این آزمایش تنها یک تصفیه مختصر برای انجام در خانه انجام میدهد و این آب اصلاً قابل نوشیدن نیست!
نکات تکمیلی آزمایش تصفیه آب
- فیلتر خانگی ویروس و باکتری را حذف نمیکند و این آب قابل نوشیدن نیست.
- اگر آب خیلی تیره باشد ممکن است حتی با بهترین چیدمان لایهها هم شفافیت کامل به دست نیاید.
- نوع ماسه میتواند نتیجه را تغییر دهد، چون برخی ماسهها خودشان به آب رنگ میدهند.
- اگر میخواهید آزمایش را به شکل علمیتر انجام دهید میتوانید یک متغیر را تغییر بدهید.
- عبور آب از بطری و وارد شدن آن به لیوان به دلیل نیروی گرانش اتفاق میافتد.
چند متغیر مناسب که میتوانید برای تجربه و آزمایش کردن بیشتر امتحان کنید، به این ترتیب هستند:
- میزان کثیفی آب اولیه
- ضخامت لایهها
- جایگزین کردن پنبه با اسفنج یا فیلتر قهوه
- ساخت دو فیلتر متفاوت و مقایسه سرعت عبور آب در هر کدام
نتیجه گیری آزمایش تصفیه آب کلاس دوم
در مجموع این آزمایش نشان میدهد عبور آب از میان لایههای مختلف چگونه میتواند مقدار زیادی از ذرات و آلودگیها را کاهش بدهد و کودک بهصورت ملموس میبیند هر لایه چه نقشی در تمیزتر شدن آب دارد. پدر و مادر هم با یک روند ساده و کاملاً قابل اجرا آشنا میشوند و در پایان میتوانند اهمیت آب سالم و دلیل نیاز به تصفیه را خیلی واضح برای کودک توضیح بدهند.
ساخت دستگاه تصفیه اب کلاس دوم
همانطور که اشاره کردیم، برای ساخت دستگاه تصفیه آب کلاس دوم، ابتدا حدود ۳ تا ۴ سانتیمتر از انتهای یک بطری پلاستیکی بریده میشود و بطری به شکل وارونه قرار میگیرد.
سپس با چند چوب بستنی و چسب نواری میتوان آن را روی همان بخش بریدهشده یا داخل یک لیوان ثابت کرد تا جریان آب از پایین به راحتی خارج شود. داخل بطری لایههای پنبه، زغال خردشده، ماسه ریز، ماسه درشت و سنگریزه به ترتیب چیده میشوند تا ذرات بزرگ و کوچک در مسیر آب گیر کنند و کودک بتواند مراحل تصفیه را دیداری دنبال کند.

تحقیق در مورد تصفیه آب کلاس سوم
آب سالم برای زندگی انسان خیلی مهم است. وقتی آب کثیف یا آلوده باشد، میتواند باعث بیماری شود و نوشیدن آن خطرناک است. به همین دلیل، تصفیه آب انجام میشود تا آب تمیز و قابل استفاده شود. در تصفیهخانهها چند مرحله ساده و مشخص وجود دارد که هر کدام کاری خاص انجام میدهند و آب را از حالت آلوده به آب سالم تبدیل میکنند. مراحل تصفیه آب به این ترتیب است:
- افزودن ذرات و مواد مخصوص: در این مرحله، مواد مخصوصی به آب اضافه میشوند تا ذرات کوچک و گل و لای به هم بچسبند و بزرگتر شوند. سپس آب به آرامی هم زده میشود تا ذرات بزرگتر و سنگینتر شکل بگیرند.
- تهنشینی: ذرات سنگین مرحله قبلی، به ته آب میروند و آب رویی شفافتر میشود.
- فیلتر کردن: آب شفاف از لایههای فیلتر مثل شن، ماسه و زغال عبور میکند تا ذرات کوچک و میکروبها گرفته شوند و آب تمیزتر شود. فیلترهای خیلی ریز حتی ذرات کوچکتر و نمکها را جدا میکنند. فیلترهای پیشرفته برای آب شور یا آب بازیافتی هم استفاده میشوند.
- گندزدایی: در آخر، مواد ضدعفونیکننده مثل کلر یا نور UV به آب اضافه میشوند تا میکروبهای باقیمانده از بین بروند و آب کاملاً سالم شود.
نکات مهم:
- هر مرحله نقش خاص خودش را دارد و باعث میشود آب سالم و بدون خطر باشد.
- آب خروجی از تصفیهخانه معمولاً کمی ماده ضدعفونی دارد تا در مسیر لولهها هم سالم باقی بماند.
نقاشی مراحل تصفیه آب کلاس سوم
اگر باید برای درس علوم سوم نقاشی مراحل تصفیه آب را بکشید، میتوانید از تصاویر زیر ایده بگیرید.
تصویر از آزمایش تصفیه آب:

تصویر از مراحل تصفیه آب:

سخن پایانی
در پایان، تصفیه آب مرحلهای، با تجهیزات خاص و منظم انجام میشود تا آب سالم و پاک برای استفاده ما آماده شود. هر مرحله اهمیت داشته و با انجام همه مراحل، آب به اندازه کافی تمیز و ایمن میشود. این فرآیند و آزمایش تصفیه آب کلاس دوم کمک میکند کودکان اهمیت آب سالم و نقش هر مرحله در تصفیه آن را بهتر درک کنند.
سؤالات متداول
- آب آشامیدنی چگونه تهیه میشود کلاس دوم؟
آب ابتدا از ذرات بزرگ و کوچک پاک میشود، سپس از فیلترهای مختلف عبور میکند و در آخر گندزدایی میشود تا سالم و قابل نوشیدن شود. - ساخت ماکت تصفیه آب کلاس دوم به چه صورت است؟
یک بطری پلاستیکی را برعکس میگذاریم و داخل آن لایههای پنبه، زغال، ماسه و سنگ ریزه قرار میدهیم تا آب از هر لایه عبور کند و ذرات کثیف جدا شوند.