مهمترین مزیت بازی در خانه بدون وسایل تقویت خلاقیت است. اکثر بازیهای با وسیله راهورسم و سبکوسیاق خاصی دارند، اما بازیهای جسمانی و فکری بدون وسیله عاری از قاعدههای دستوپاگیرند و جنبه تخیلی آنها برجستهتر است. گذشته از این، برخلاف بازیهای با وسیله یا اسباببازی که بعد از مدتی دل کودک را میزنند، انعطافپذیری بازیهای خانگی بدون وسیله از تکراریشدن آنها جلوگیری میکند.
اسباببازیها کهنه میشوند، اما بازیهای بدون وسیله خاطره میسازند؛ مثل همه ما که با بازیهایی مثل یهقلدوقل و بالابلندی و لیلی خاطرهها داریم. در این مقاله چند بازی فکری و جسمانی خانگی بدون وسیله جذاب و خاطرهساز برایتان آوردهایم.
بازی های خانگی دو نفره بدون وسیله
بازیهای خانگی دونفره بدون وسیله بازیهای سادهای هستند که بدون نیاز به وسیله خاصی کودک شما را سرگرم میکنند. در ادامه چندین بازی ساده و جذاب که نیاز به هیچگونه وسیلهای ندارند را برایتان آوردهایم.
گرگم به هوا
شاید جهانیترین و محبوبترین بازی در خانه تمام دوران برای کودکان، بازی گرگم به هوا باشد. این بازی را با ۲ نفر به بالا میتوان انجام داد. در بازی «گرگم به هوا» بازیکنان باید از دست بازیکنی که در نقش «گرگ» است، فرار کنند. در این بازی:
- یک نفر بهعنوان گرگ انتخاب میشود.
- بازیکنها باید از دست گرگ فرار کنند تا او با دستش آنها را لمس کند.
- اگر دست گرگ بازیکنی را لمس کند، آن فرد تبدیل به گرگ میشود و دوباره بازی ادامه مییابد.
گرگم به هوا نسخههای دیگری مثل «فریز (یخزده)» هم دارد. در نسخه فریز، وقتی دست گرگ به کسی برسد او باید سر جایش بدون حرکت بایستد تا کسی از یارانش او را نجات دهد یا اینکه گرگ بتواند همه بازیکنها را لمس کند.
سنگ کاغذ قیچی
این بازی دونفره را همه میشناسیم و تقریبا نیازی به معرفی ندارد اما برای آنها که شاید یادشان رفته باشد، توضیح مختصری میدهیم. هر ۲ بازیکن باید بهطور همزمان یکی از سه نماد سنگ، کاغذ یا قیچی را با دست خود نشان دهند:
- مشت بسته نماد سنگ است.
- کف دست نشاندهنده کاغذ است.
- قیچی بهصورت عدد ۷ و با انگشت اشاره و میانه نشان داده میشود.
سنگ بر قیچی، قیچی بر کاغذ و کاغذ بر سنگ غلبه دارد.
بازی ناخدا اومد
بازی ناخدا اومد یک بازی در خانه کاملا نمادین و خیالیست و به خلاقیت و نقشآفرینی قوی نیاز دارد. یکی از بازیکنها نقش ناخدا را دارد و دیگر بازیکنان در نقش خدمه کشتی هستند. خدمه باید دستورات ناخدا را با سرعت و دقت لازم انجام دهند. موقعیتهای زیر از رایجترین نقشها در بازی ناخدا هستند:
- آمدن ناخدا: در این موقعیت خدمه باید به حالت احترام بایستند و تا زمانی که ناخدا فرمان دیگری ندهد در همان حالت بمانند.
- تمیزکردن عرشه: بازیکنها باید وانمود به تمیزکردن زمین و دیوارها کنند.
- غریق نجات: خدمه باید بهسرعت وارد عمل شوند و فردی را که در حال غرقشدن است، نجات دهند.
- کشیدن بادبانها: همه باید بهسرعت به سمت طنابها حرکت کنند و با دقت بادبانها را بکشند.
- پارو زدن: بازیکنها باید هر چه سریعتر دستها را به حالت پارو زدن بالا و پایین ببرند.
به تشخیص ناخدا، بازیکنی که دستورات را اشتباه و/یا آرام انجام دهد، از بازی کنار گذاشته میشود و آخرین نفر، بهعنوان برنده انتخاب میشود.
حدس کلمه از روی حروف
حدس کلمه یک بازی فکری در خانه بدون وسیله جذاب است که میتواند بچهها را ساعتها سرگرم خود کند. قوانین این بازی دونفره و گروهی به این صورت است:
- بازیکنی یک کلمه در ذهنش انتخاب میکند و به تعداد حروف آن کلمه روی کاغذ خطتیره میگذارد.
- بازیکن یا بازیکنهای دیگر شروع به حدسزدن حروف آن کلمه میکنند.
- اگر حرف درست باشد، بازیکن اول آن را روی خط تیرهها در جای مناسب قرار میدهد.
- بازیکن دوم باید مثلا بعد از حدس ۸ حرف و پرشدن تقریبی جاهای خالی، کلمه را حدس بزند.
- اگر حدس بازیکن دوم درست از آب در بیاید، میبرد و در غیر این صورت بازیکن اول برنده است.
نجوای درِ گوشی
در بازی در خانه نجوای در گوشی هر چه تعداد نفرات بیشتر باشد، بازی جذابتر میشود.
- همه در یک ردیف میایستند و اولین نفر جمله یا عبارتی را در گوش نفر کناری زمزمه میکند.
- نفر دوم نیز در گوش نفری بعدی آن جمله را تکرار میکند تا به آخرین نفر برسد.
- آخرین نفر باید آنچه را که شنیده است برای تمام اعضا بازگو کند.
در بیشتر موارد، جمله ابتدایی با جمله پایانی تفاوت زیادی دارد و باعث خنداندن بچهها میشود. این بازی را به شیوه دیگری هم انجام میدهند که در آن هر نفر بخشی از پیام را تغییر میدهد تا جمله ابتدایی و انتهایی کاملا متفاوت در بیایند.
دنبال کردن
دنبالکردن هم مثل گرگم به هوا از بهترین بازی در خانه موردعلاقه کودکان است. کودک را دنبال و او را وادار به فرار کنید. خوب که خسته شد، او را در بغل بگیرید و ناز و نوازش کنید. گاهی هم از او بخواهید که دنبال شما کند و بعد از کمی دویدن خودتان را تسلیم کنید و سرعت و تلاش کودک را بستایید.
قایم با شک
قایمموشک یا قایم با شک به شیوههای مختلفی اجرا میشود که معروفترین آنها به این شکل است:
- یک نفر چشم میگذارد و تا ۱۰ میشمارد.
- بقیه باید در این مدتزمان در گوشهای از خانه قایم شوند.
- فرد چشمگذار باید مراقب محل شمارش باشد و درعینحال، افراد دیگر را پیدا کند.
- فرد چشمگذار وقتی کسی را پیدا میکند باید سریع به نقطه شروع برگردد و همزمان با دستزدن به آن نقطه بگوید: «سُکسُک».
- اولین کسی که فرد چشمگذار بتواند او را پیدا کند، بازنده است و باید چشم بگذارد و اگر او نتواند کسی را پیدا کند، دوباره خودش باید چشم بگذارد.
نون بیار کباب ببر
برای انجام این بازی های خانگی دو نفره بدون وسیله طبق مراحل زیر پیش بروید:
- دو نفر کف دستهایشان را روی هم میگذارند.
- کسی که دستهایش زیر است باید با سرعت دستش را بیرون بکشد و روی دست طرف مقابل بزند.
- طرف مقابل نیز باید با سرعت عمل بالای خود، دستش را رد کند تا دست حریف به او نخورد.
- اگر کسی که دستش زیر است موفق شود، یک امتیاز میگیرد و باز هم دستهایش زیر میماند اما اگر نتواند، حریف او یک امتیاز میگیرد و جای دستها جابهجا میشود.
انجام این بازی در خانه باعث تقویت و افزایش سرعت عمل فرزندان و بقیه اعضای خانواده میشود.
بله یا نه معکوس
در این بازی دونفره، یک نفر باید از نفر مقابل پشتسرهم سؤال بپرسد. نفر دوم هم باید به همهی این سؤالها پاسخ دهد، اما در چارچوب مقررات بازی، یعنی باید به سوالاتی که جواب آنها بله است پاسخ نه بدهد و به سوالاتی که پاسخ آنها نه است با بله جواب دهد.
این محدودیت کوچک، مغز کودک را وارد حالت خلاقیت اضطراری میکند و پرسیدن سوالات عادی را به یک چالش بامزه و پرهیجان تبدیل میسازد.
اولین نفری باشید که از اخبار و اطلاعیههای مرتبط با پایه تحصیلیتان باخبر میشود!
بازی در خانه
به کار گرفتن خلاقیت و نوآوری فرزندان هنگامی که در خانه هستند نیز برای سرگرم کردن آنها اهمیت زیادی دارد. بنابراین والدین با انجام چند بازی سادی در کنار آنها هم فرزندشان را سرگرم میکنند و هم خلاقیت آنها را تقویت میکنند.
در ادامه تعدادی از بازیهای خانگی و شاد و ساده را جمعآوری کردهایم که میتوانند فرزند شما را مشغول و سرگرم کنند:
بولینگ
بولینگ یکی از بهترین و سادهترین بازیهایی است که میتوان با چند وسیله دمدستی در خانه برای کودکان آماده کنید. کافی است چند لوله مقوایی بردارید و با کمک قیچی، چسب، رنگ، ماژیک و کاغذرنگی آنها را به شکل میله بولینگ درآورید و تزیین کنید.
بعد از اینکه لولهها خشک شدند، آنها را کنار هم بچینید و یک توپ کوچک را روی زمین بغلتانید تا به میلهها برخورد کند. هرکس بتواند تعداد بیشتری از آنها را زمین بزند، برنده بازی است.
این بازی هم خلاقیت کودک را در زمان ساخت تجهیزات بالا میبرد و هم لحظات شاد و پرتحرکی برایش ایجاد میکند.
کشیدن نقاشی با چشمان بسته
نقاشی کشیدن با چشمان بسته از آن دسته بازیهای کمهزینه است که همیشه با نتیجههایی جالب همراه است. تنها کاری که لازم است انجام دهید این است که وسایل نقاشی را مقابل کودک قرار دهید و چشمانش را با یک پارچه ببندید.
بعد از آن از او بخواهید هرچه میخواهد روی کاغذ نقاشی کند. وقتی کارش تمام شد، چشمبند او را بردارید و همراه او نقاشی تازهاش را تماشا کنید. میتوانید شکلهای جالب نقاشی را به اشکال و اشیاء واقعی ربط دهید.
نقطه و خط
نقطهبازی یا بازی نقطه و خط از جذاب بازی های خانگی دو نفره بدون وسیله است. در این بازی:
- ابتدا شبکهای از نقاطِ ۵ در ۵، ۱۰ در ۱۰، ۲۰ در ۲۰ یا… روی خط رسم میشود.
- بازیکنها بهنوبت با خط عمودی و افقی، دو نقطه مجاور یکدیگر را به هم وصل میکنند.
هدف نهایی این بازی وصلکردن چهار نقطه مجاور به یکدیگر و تکمیل مربعهاست. هر بازیکنی که مربعی را کامل میکند و اسم خود را درون آن مینویسد، یک امتیاز میگیرد و بهعنوان جایزه، اجازه دارد که یک خط دیگر هم بکشد. بازی تا وصلشدن تمام نقطهها به یکدیگر ادامه پیدا میکند و بازیکنی که مربعهای بیشتری را کامل کند و امتیاز بیشتری بگیرد، برنده است.
تازدن کاغذ
اوریگامی بهمعنای درآوردن طرحهای متنوع بهوسیله تازدن هندسی کاغذ است. این بازی هم جذابیت زیادی برای کودکان دارد و هم بسیار آموزنده است. حتما آن را امتحان کنید و همراه با کودک از طرحهای شگفتانگیزی که با صرف تازدن کاغذ ساخته میشوند، لذت ببرید.
لب خوانی
- تعدادی کلمه توسط فردی خارج از بازی روی تکههایی کاغذ نوشته میشود و در یک ظرف قرار میگیرد.
- یکی از شرکتکنندگان باید با قراردادن پنبه در گوش، هدفونزدن یا هر روش دیگری، گوشهای خود را بگیرد.
- بقیه نفرات یکی از آن کلمهها را از ظرف بر میدارند و آنها را میخوانند.
- بازیکن پنبه در گوش باید از روی تکانخوردن لبهای دیگر نفرات، آن کلمه را حدس بزند.
در پایان هر کسی بتواند تعداد بیشتری از کلمهها را درست حدس بزند، برنده بازیست. کلمههای بیمعنا و خندهداری که از دهان آن فرد بیرون میآیند به جذابیت این بازی میافزایند.
بازی دوز
بازی دوز یکی از بازی های خانگی دو نفره بدون وسیله است. ابتدا روی یک برگه کاغذ یا مقوا یا روی زمین یک مربع بکشید و سپس با وصلکردن قطرها و نصفکردن ضلعها، یک صفحه دوز ۳ در ۳ درست کنید. حالا هر بازیکن ۳ سنگ یا ۳ دانه حبوبات مثل نخود یا لوبیا بردارد. حتما شکل سنگها یا دانههای هر بازیکن متفاوت باشد تا مهرههای خود را با دیگری اشتباه نگیرد. در این بازی:
- یک نفر با قراردادن یکی از مهرههای خود روی صفحه دوز بازی را شروع میکند.
- حالا بهنوبت، هر کسی یک مهره را روی صفحه میگذارد و سپس با جابهجاکردن مهرهها سعی میکند آنها را در یک ردیف افقی، عمودی یا قطری بچیند.
در این بازی هر کسی علاوهبر اینکه در تلاش است تا مهرههای خود را ردیف کند، باید جلوی ردیفشدن مهرههای طرف مقابل را هم بگیرد. با رسم مربعهای تودرتو میتوان این بازی را سختتر و جذابتر هم کرد. این بازی در خانه و خانوادههای ایرانی طرفداران زیادی دارد.
بازی کدوم به کدوم مربوطه
این بازی برای کودکان نوپا مناسب است.
- چند تصویر را در یک ستون و چند تصویر را روبهروی آنها در ستونی دیگر قرار دهید؛ مثلا تصویر قاشق، کلید و ماهی و در ستون دیگر عکس چنگال، قفل و تُنگ را قرار دهید.
- از کودک بخواهید که تصاویر مرتبط را با یک خط به هم وصل کند یا روبهروی هم قرار دهد.
بازی حفظ تعادل
- میوه یا وسیلهای گرد را کف یک قاشق بگذارید و با کودک مسابقه دهید.
- مسیری را مشخص کنید که شما و کودک باید در طول آن حرکت کنید، بدون اینکه میوه از روی قاشق بیفتد.
- هر کسی زودتر به خط پایان برسد، برنده است.
مسابقه راه رفتن با گونی
هرچه تعداد شرکتکنندگان بیشتر باشد، بازی جذابتری از آب در میآید. بچهها باید هر دو پای خود را درون یک گونی بگذارند و سپس شروع به حرکت در مسیر مسابقه کنند. گونی باید محکم به پایشان گیر کند تا نتوانند راحت راه بروند. با اعلام داور، بازی شروع میشود و بچهها باید با پریدن یا حرکتدادن آهسته پاها، خود را به انتهای مسیر مسابقه برسانند.
بازی با سایه
بازی با سایهها نیز قدیمترها جزو بازیهای رایج بود. این بازی را در شب که سایهها بهوضوح روی دیوار میافتند، انجام دهید. ابتدا یک شمع روشن و سپس چراغها را خاموش کنید. حالا بین شمع و دیوار بایستید و با دستهایتان شکلکهای جالب روی دیوار بیندازید. همچنین میتوانید با دور و نزدیککردن دستها به منبع نور، سایهها را بزرگ و کوچک کنید.
ساخت قلعهای با رختخوابها و بالشها
یک بازی هیجانانگیز و خلاقانه برای سرگرم کردن کودکان در خانه این است که با رختخوابها و بالشها یک قلعه بسازید. میتوانید اسم این قلعه را “خانه اسکیمو” بگذارید و سپس داستانی جذاب از زندگی در قطب شمال برای کودکان تعریف کنید. با انجام این بازی در خانه نه تنها تخیل کودکان را پرورش میدهد، بلکه به آنها کمک میکند تا با استفاده از وسایل سادهای مانند بالش و رختخواب، دنیای جدیدی از ماجراجویی و کشف را تجربه کنند. این بازی میتواند فضایی شاد و آموزنده برای کودکان ایجاد کند و آنها را به دنیای سرد و جادویی قطب شمال ببرد.
بازی در حیاط خانه بدون وسایل
در حیاط خانه و فضای باز، دستتان برای اجرای بازیهای بیشتر و متنوعتری باز است. این بازیها به تقویت مهارتهای حرکتی کودکان کمک میکنند و آنها را برای انجام بازی در مدرسه و دیگر موقعیتهای اجتماعی آماده میسازند. بازیهای زیر جزو بهترین بازیهای در حیاط خانه بدون وسایل هستند:
- بازی کف و حباب
- تانک آب
- ضربه زدن به ظرف آب
- تخته تعادل
- لیلی
- بالابلندی
پیشنهاد میکنیم حتما نگاهی هم به مقاله بازی در حیاط خانه و ایدههای متنوع آن بیندازید.
سخن پایانی
احتمالا فکرش را هم نمیکردید که این همه ایده جذاب و ساده برای بازی در خانه و بدون وسیله وجود داشته باشد. انجام هر یک ازین بازیها بدون وسیله اهمیت زیادی دارد، چون به تقویت خلاقیت و تخیل کودکان کمک میکند و آنها را از چهارچوبهای معمول و کسلکننده بازی بیرون میآورد.
هر چه جنبه خیالی و نمادین یک بازی بیشتر باشد، برای کودکان جذابتر میشود و دیرتر از آن خسته میشوند. پس حتما با انجام بازیهایی مثل ناخدا اومد، گرگم به هوا، حدس کلمه و سایهبازی، از خستگی و بیحوصلگی فرزندتان جلوگیری کنید و روحیه او را شاداب نگه دارید. علاوهبر بازیهای بدون وسیله، بازی در خانه با وسایل ساده و بازی با کاغذ هم گزینههای خوبی برای سرگرمکردن کودکان هستند، پس حتما نگاهی به آنها بیندازید.
سوالات متداول
- مزیت بازی در خانه بدون وسایل چیست؟
مهمترین مزیت بازی در خانه بدون وسایل تقویت خلاقیت است. اکثر بازیهای با وسیله راهورسم و سبکوسیاق خاصی دارند، اما بازیهای جسمانی و فکری بدون وسیله عاری از قاعدههای دستوپاگیرند و جنبه تخیلی آنها برجستهتر است. - بازی ناخدا اومد چگونه انجام میشود؟
این بازی کاملا نمادین و خیالیست و به خلاقیت و نقشآفرینی قوی نیاز دارد. یکی از بازیکنها نقش ناخدا را دارد و دیگر بازیکنان در نقش خدمه هستند. خدمه باید دستورات ناخدا را با سرعت و دقت لازم انجام دهند.به تشخیص ناخدا، بازیکنی که دستورات را اشتباه و/یا آرام انجام دهد، از بازی کنار گذاشته میشود و آخرین نفر، بهعنوان برنده انتخاب میشود. - کدام یک از بازی های معرفی شده جزء بازی های فکری هستند؟
بازیهایی مانند نقطه و خط، حدس کلمه از روی حروف، لبخوانی و دوز. - انجام بازیها در حیاط خانه چه مزیتی دارد؟
در حیاط خانه و فضای باز، دستتان برای اجرای بازیهای بیشتر و متنوعتری باز است. این بازیها به تقویت مهارتهای حرکتی کودکان کمک میکنند و آنها را برای انجام بازی در مدرسه و دیگر موقعیتهای اجتماعی آماده میسازند.
یک پاسخ
سپاس فراوان عالی بود واقعا
بازی چشم بسته رو هم میتونید اضافه کنید
یک نفر چشمهاشو با روسری یا چشم بند میبنده و دنبال بقیه می گرده
بقیه هم با سر و صدا کردن یا دست زدن حواسش رو پرت میکنن تا مسیرش رو منحرف کنه
هر کسی رو که دستش بهش بخوره و بگیردش باخته و دور بعدی اون باید چشم هاشو ببنده