حتی بهترین اسباب‌بازی‌ها هم بعد از مدتی کسل‌کننده می‌شوند. تمام اسباب‌بازی‌های دنیا را هم که برای فرزندتان بگیرید، باز هم در برابر خواباندن عطش بازیگوشی و کنجکاوی او ناتوان‌اند. تنها چیزی که جواب‌گوی عطش اوست، خلاقیت در خلق ایده‌های جدید و جذاب برای بازی و تفریح و یادگرفتن است. ایده‌هایی که لزوما به وسایل خاصی نیاز ندارند و با وسایل خانه هم قابل اجرا هستند. ما در این مقاله ابتدا پیشنهادهایی کاربردی برای سرگرم‌کردن کودک در خانه می‌دهیم و سپس نمونه‌هایی از جذاب‌ترین ایده‌های بازی در خانه با وسایل ساده برای کودکان را بیان می‌کنیم. می‌توانید از ایده‌های بازی در خانه بدون وسیله هم استفاده کنید.
پیشنهادهایی کاربردی برای بازی در خانه با وسایل خانه
همه بچه‌ها گاهی بهانه‌گیر می‌شوند و شما را برای بازی‌کردن، بیرون‌رفتن یا ابراز توجه تحت‌فشار می‌گذارند. بهترین کار در این مواقع بازی با او و برطرف‌کردن کسلی‌اش است، اما بالاخره شما هم زندگی خودتان را دارید و همیشه آزاد نیستید. پیشنهادهای زیر در چنین مواقعی به شما کمک می‌کنند:
فراهم‌کردن جعبه وسایل آشپزخانه برای کودک
وقتی شما در آشپزخانه و در حال آشپزی هستید، حتما کودک هم وارد آشپزخانه می‌شود و همه‌چیز را به هم می‌ریزد! آشپزخانه پر از چیزهای جالب و جدید برای بچه‌هاست که بازی با آنها را دوست دارند. برای همین بهتر است یک جعبه آشپزخانه مخصوص برایشان فراهم کنید.
مجموعه‌ای از ظروف نشکن آشپزخانه را در یک جعبه و در قفسه‌های پایینی کابینت بگذارید تا کودک هر وقت نیاز داشت با آنها بازی کند. حتما هنگام تهیه جعبه آشپزخانه از خود کودک هم مشورت بگیرید. اگر کودک در انتخاب آنها نقش داشته باشد، احتمال اینکه با آنها بازی کند و سراغ دیگر وسایل آشپزخانه نرود، بیشتر است.
تهیه جعبه کاردستی برای کودک
یک قیچی و برگه‌ای کاغذ دست کودک بدهید تا ببینید که چگونه ساعت‌ها بی‌وقفه با آن بازی می‌کند و وقت می‌گذراند. حالا چند مداد رنگی، یک ورقه مقوایی، چسب، خمیر بازی، برچسب و کاغذ رنگی هم به آن اضافه کنید تا خوراک هفته‌ها و شاید ماه‌ها بازی فرزندتان جور شود.
فراهم‌کردن وسایل کاردستی و گذاشتن آنها در یک جعبه به کودکان کمک می‌کند تا زودتر و راحت‌تر سراغ آنها بروند و وقتشان را با ساخت کاردستی پر کنند.
مشخص‌سازی فهرست وظایف کودک
شاید برای ما بزرگ‌ترها که همیشه از کار و وظیفه فراری هستیم کمی عجیب به نظر برسد، اما اکثر کودکان خصوصا در سنین پیش‌دبستانی به مشارکت در انجام کارهای خانه علاقه‌مندند. اگر در این دوره به آنها مسئولیت بدهید، قطعا بزرگ‌تر هم که شدند، میل بیشتری به همکاری خواهند داشت.
فهرستی از کارها و وظایف روزانه برای کودک تهیه کنید تا وقتی شما مشغول انجام کارهای شخصی یا خانه هستید، او هم کاری برای انجام‌دادن داشته باشد. این وظایف را با مشورت کودک انتخاب کنید تا حس مسئولیت کند و به انجام آنها پای‌بند باشد.
تعیین زمان‌بندی برای بازی با اسباب‌بازی‌ها
بهترین و خلاقانه‌ترین اسباب‌بازی‌ها هم وقتی همیشه در دسترس کودک باشند، رفته‌رفته برای او عادی و کسل‌کننده می‌شوند. اسباب‌بازی‌ها را نوبتی کنید و مثلا ۲ هفته‌ای یک‌بار آنها را در دسترس کودک قرار دهید.
برای این‌کار، آنها را در جعبه‌هایشان قرار دهید و تاریخ بیرون‌آوردن آنها را با ماژیک‌های پاک‌شو رویشان بنویسید. اگر هم کودک به اسباب‌بازی خاصی خیلی علاقه دارد و در برابر نوبتی‌کردن آن مقاومت می‌کند، استفاده از آن را آزاد بگذارید.
۱۹ ایده جذاب برای بازی در خانه با وسایل ساده برای کودکان
بی‌نهایت ایده برای بازی در خانه با وسایل خانه وجود دارد که ما در اینجا سعی می‌کنیم بهترین و جذاب‌ترین آنها را با شما به اشتراک بگذاریم.
بازی لمس و تشخیص
وسایل مختلف خانه مثل کلید، شانه و خودکار را درون یک جعبه قرار دهید و از کودک بخواهید با لمس‌کردن آنها، چیستی‌شان را تشخیص دهد.
قلعه یا خانه‌سازی با بالش و پشتی
تقریبا همه کودکان در دوره‌ای به این بازی علاقه پیدا می‌کنند.
- پشتی‌ها و بالش‌ها را به صورت گرد بچینید.
- با یک پارچه روی آنها را بپوشانید تا چیزی شبیه چادر درست شود.
با کشیدن یک ملحفه یا پارچه روی میز ناهارخوری هم می‌توانید چیزی شبیه چادر برای کودک درست کنید. همچنین می‌توانید داخل چادر را با پتو، بالش، لیوان و یک چراغ قوه مجهز کنید تا کودک کل روزش را در آنجا اردو بزند.
تشخیص وسیله گم‌شده
بچه‌ها قطعا از این بازی خوششان می‌آید اما به شرط اینکه درجه سختی آن متناسب با مهارت‌های شناختی و قدرت حافظه و تمرکز کودک باشد. برای تشخیص مهارت فرزندتان از آسان به سخت شروع کنید. مثلا برای شروع:
- ۴ عدد از اسباب‌بازی‌های موردعلاقه او را جلویش بگذارید تا به خاطر بسپارد.
- به کودک بگویید چشم‌هایش را ببندد و به پشت بچرخد تا شما یکی از آنها را پنهان کنید.
- حالا از او بخواهید صورتش را برگرداند و وسیله گم‌شده را حدس بزند.
اگر به‌درستی حدس زد، بازی را با افزایش تعداد وسایل یا تشخیص وسایل سخت‌تر مانند ظروف آشپزخانه، سخت‌تر و سخت‌تر کنید.
ساخت جواهرات با وسایل ساده
با وسایل ساده‌ای مانند گیره کاغذ، سنجاق و مهره‌های رنگی می‌توان هم مهارت‌های حرکتی ظریف کودکان را تقویت کرد و هم بازی‌های جذاب و سرگرم‌کننده‌ای برایشان ساخت. تعدادی گیره کاغذی، سنجاق، مهره رنگی و نخ در اختیار کودک بگذارید و:
- ابتدا اجازه دهید خودش به هر شکلی که دلش خواست با آنها بازی کند.
- وقتی کمی خسته شد و خلاقیتش را خالی کرد، شیوه نخ‌کردن مهره‌های رنگی یا وصل‌کردن گیره‌ها و سنجاق‌ها برای ساختن چیزهایی مثل دست‌بند و گردن‌بند را یادش بدهید.
معلق نگه‌داشتن بادکنک در هوا
این بازی را یک‌نفره، دو نفره و حتی گروهی می‌توان انجام داد. یک بادکنک به فرزندتان بدهید و از او بخواهید که با ضربه‌زدن به آن، از برخوردش با زمین جلوگیری کنند.
جادوی آهن‌ربا
شیفته یادگیری قوانین طبیعت‌اند، پس قوانین آهنرباها را به آنها یاد بدهید. قوانینی مثل:
- خاصیت آهن‌ربایی گوشه‌های آهن‌ربا بیشتر از وسط آن است.
- قطب‌های هم‌نام آهن‌ربا همدیگر را دفع و قطب‌های ناهمنام آن همدیگر را جذب می‌کنند.
مثلا برای نشان‌دادن خاصیت دفع‌کنندگی قطب‌های هم‌نام آهن‌ربا:
- یکی از آنها را روی سطحی صاف بگذارید و دیگری را به آن نزدیک کنید. با نزدیک‌کردن آهنرباها به یکدیگر، مشاهده می‌کنید که آهن‌ربای روی سطح شروع به دورشدن می‌کند.
برای نشان‌دادن خاصیت جذب‌کنندگی قطب‌های ناهمنام:
- آنها را در دو طرف یک مقوا بگذارید و به کودک نشان دهید که با حرکت‌کردن یکی از آنها، دومی نیز با آن حرکت می‌کند.
بازی حدس زدن
- از وسایل خانه مثل کلید، قابلمه، سکه، قاشق و چنگال استفاده کنید و صداهای مختلف را در بیاورید.
- روی چشمان کودک را با پارچه ببندید یا از او بخواهید چشمانش را ببندد و منبع صدا را حدس بزند.
تمرین خیاطی
یک فعالیت و دست‌ورزی جذاب دیگر برای کودکان، تمرین ردکردن نخ از سوراخ است.
- دورتادور یک ورقه مقوا را با پانچ یا نوک چاقو سوراخ کنید.
- مقداری ریسمان، بند کفش یا کاموا را از یک سر سوراخها رد کنید و آن را گره بزنید.
- بقیه بند را دست کودک بدهید و بگذارید با عبوردادن آن از سوراخها خیاطی کند.
این فعالیت برای هماهنگی چشم‌ودست عالی‌ست و به افزایش تمرکز کودکان کمک زیادی می‌کند.
پرتاب بالش به هدف متحرک
- بالش‌ها یا کوسن‌های مبل را در گوشه‌ای جمع کنید.
- از کودک بخواهید که در فاصله‌ای دورتر بایستد و در یک خط شروع به حرکت کند.
- شما باید سعی کنید با بالش‌ها به او در حین حرکت ضربه بزنید.
سپس جاها را عوض کنید و از کودک بخواهید که شما را در حین حرکت با بالش‌ها بزند.
بازی حرکت دادن توپ در مسیر ماز
- روی یک سطح صاف مانند سطح میز، یک مسیر مازشکل درست کنید.
- یک نی و یک توپ در اختیار کودک قرار دهید.
- از کودک بخواهید با فوت‌کردن در نی، توپ را در مسیر حرکت دهد.
- اگر توپ از مسیر تعریف‌شده خارج شود، او باید بازی را از اول شروع کند.
ضبط صدا
احتمالا دفعه اولی که فرزندتان صدای خودش را بشنود، تاحدودی شوکه می‌شود. ما صدای خودمان را از گوش درونی و با فرکانسی متفاوت می‌شنویم و به‌همین‌دلیل، هنگام شنیدن آن از بیرون تعجب می‌کنیم. صدای کودک را ضبط کنید و برای خودش بگذارید تا به آن گوش کند.همچنین می‌توانید با یکدیگر داستان، شعر و ترانه بخوانید و صدای آن را برای بقیه ضبط کنید.
بازی با جعبه‌ها
جعبه یا کارتن وسایل را در اختیار کودک بگذارید تا به‌صورت خودجوش با آنها بازی کند. احتمالا هر بار ایده‌های جدیدی برای بازی به ذهنش می‌رسد:
- شاید یک‌بار برای عروسک‌هایش خانه بسازد،
- بار دیگر با ردیف‌کردن آنها، قطار و ماشین درست کند
- یا آنها را سوار اسباب‌بازی جک‌باری کند و بارها را از جایی به جای دیگر انتقال دهد.
خلاصه که احتمالا با چند جعبه یا کارتن ساده، ایده‌های خلاقانه و جذابی برای بازی به ذهن کودک خواهد رسید.
بازی با آینه
یک بازی جذاب دیگر که قدیم‌ترها خیلی از آن لذت می‌بردیم، بازی با آینه بود.
- یک آینه را جلوی نور خورشید بگیرید.
- نور منعکس‌شده در آینه را روی دیوار اتاق‌های خانه بیندازید.
بعد از اینکه کودک بازی را یاد گرفت، حالا آینه را به او بدهید تا با آن بازی کند. بازی با آینه یکی‌دیگر از بازی‌هایی‌ست که در آموزش قوانین طبیعت به کودکان موثر است.
پریدن روی اشیاء نرم
این بازی جایگزین خوبی برای ترامپولین است و جذابیت زیادی برای بچه‌ها دارد.
- تعدادی بالش یا تشک و خلاصه چیزهای نرم روی زمین پهن کنید تا زیرِ پای کودک کاملا نرم شود.
- یک چهارپایه کوچک زیر پای کودک بگذارید و از او بخواهید که وسط تشک بپرد.
مراقب باشید که شیب وسایل رو به داخل (مرکز منطقه پرش) باشد تا کودک روی جای سفت نیفتد و آسیب نبیند.
بازی با قیچی
بازی با قیچی برای بچه‌ها جذابیت زیادی دارد. البته قیچی‌های خیاطی و آرایشی کمی خطرناک‌اند و بهتر است از قیچی‌های سرگرد مخصوص کودکان استفاده کنید. شما فقط وسایل قابل برش را در اختیار کودک بگذارید تا آنها را با قیچی ببرد.
بچه‌ها از بریدن خوششان می‌آید و اگرچه در ابتدا همه‌چیز را کج‌وکوله برش می‌زنند، اما کم‌کم شیوه کار با آن را یاد می‌گیرند و شکل‌های جذابی درست می‌کند.
هدف‌گیری دایره‌های تودرتو
با نوارهای رنگی ۳ دایره تودرتو روی کف اتاق رسم کنید. یک توپ کوچک مثل توپ پینگ‌پنگ به کودک بدهید و از او بخواهید کمی دورتر بایستد و آن را به درون دایره‌ها پرتاب کند. دایره‌ها را از به بزرگ به کوچک امتیازبندی کنید؛ مثلا:
- دایره بزرگ: ۵ امتیاز
- دایره متوسط: ۱۰ امتیاز
- دایره کوچک: ۲۰ امتیاز
بازی با کاغذ
با کاغذها می‌توان بازی‌های زیادی ترتیب داد؛ مثلا می‌توان:
- اوریگامی درست کرد.
- با برش‌دادن آنها شکل‌های جذابی درآورد.
- هواپیمای کاغذی ساخت.
- کاغذها را ریز کرد و درون لوله خودکار گذاشت و تیراندازی راه انداخت.
- آنها را به‌شکل توپ مچاله کرد و از فاصله‌ای دور و برای تقویت نشانه‌گیری، درون قابلمه یا سبد انداخت.
ایده‌های بسیار بیشتری هم هست که در مقاله بازی با کاغذ درباره‌شان توضیح داده‌ایم.
نقشه گنج
- خوراکی‌ها یا وسایل موردعلاقه کودک را در گوشه‌ای پنهان کنید.
- روی یک کاغذ و به‌شکل نقشه‌های گنج، موقعیت وسیله پنهان‌شده را نشان دهید.
- از کودک بخواهید که نقشه را دنبال و وسیله را پیدا کند.
بازی با قیف
قیف‌ها از دیگر وسایل خانگی ساده و جذاب برای کودکان‌اند. شما فقط یک قیف و دو ظرف آب که یکی پر و دیگری خالی‌ست به کودک بدهید و بقیه آن را به خودش بسپارید. کودک ساعت‌ها آب را به‌کمک قیف از یک ظرف به ظرف دیگر می‌ریزد و از آن لذت می‌برد.
سخن پایانی
اسباب‌بازی‌ها اگرچه وسایل خوبی برای سرگرم‌کردن کودکان هستند، اما دیر یا زود برای کودک خسته‌کننده می‌شوند. علاوه‌براین، بچه‌ها برای یادگیری مهارت‌های حرکتی و تفکر خلاق، به بازی‌های بیشتر و متنوع‌تری نیاز دارند. با وسایل ساده درون خانه می‌توان ایده‌های خلاقانه و جذابی برای بازی کودکان پیدا کرد. ما در این مقاله به معرفی چند بازی در خانه با وسایل ساده که هم برای کودکان جذابیت دارند و هم در تقویت مهارت‌های آنها موثرند، معرفی کردیم. امیدواریم که این بازی‌ها در خلق خاطرات خوب برای شما و فرزندتان مفید و کاربردی باشند.
