بازی‌ها از مهم‌ترین راه‌های یادگیری کودکان هستند. در واقع بازی‌ها زیربنای یادگیری رسمی هستند که کودک در آینده در مدرسه تجربه خواهد کرد. کودکان پنج‌ساله آماده یادگیری و توسعه توانایی‌های مختلف هستند. بازی‌ها موجب تقویت تمرکز می‌شوند و کودک با اجرای آنها می‌تواند تعاملات اجتماعی، هنجارها، تفکر علمی و… را یاد بگیرد. در این مقاله می‌خواهیم بهترین بازی‌ها برای کودک ۵ ساله را به همراه شیوه اجرای آنها معرفی کنیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.
انواع فعالیت‌ها و بازی های مناسب کودک ۵ ساله
به طور کلی فعالیت‌ها و بازی کودکان ۵ ساله باید دارای ۵ عنصر زیر باشند:
- سرگرم‌کننده و لذت‌بخش باشند
- اهداف از پیش تعیین شده‌ای نداشته باشند
- خودجوش و داوطلبانه اجرا شوند
- موجب مشارکت فعال کودک شوند
- دارای عناصر ساختگی باشند
با توجه به موارد ذکر شده، می‌توانیم بازی های مناسب کودکان ۵ ساله را به مواردی که در ادامه می‌آوریم، تقسیم کنیم. والدین و مراقبین کودک می‌توانند از این فعالیت‌ها ایده بگیرند و بازی‌های مختلفی را خلق کنند.
بازی با شن و ماسه
بازی با شن و ماسه فرصتی عالی برای شکل‌دهی به اساس یادگیری‌های علمی، ارتقای اعتماد به نفس و رشد جسمانی است. برداشتن ماسه با بیلچه، حفاری کردن، پخش کردن شن و الک کردن آن به کودکان می‌آموزد که چنین حالتی از یک ماده چگونه عمل می‌کند و در عین حال، عضلات و هماهنگی میان آنها را تقویت می‌کند.
کودک می‌تواند با مخلوط کردن شن و آب، چیزهای مختلفی بسازد و قوه تخیل خود را به کار گیرد. شما می‌توانید برای بازی با کودک ۵ ساله، شن مخصوص و بهداشتی تهیه کنید یا در صورت زندگی کردن در کنار ساحل، او را به لب دریا ببرید.
آب بازی
یکی دیگر از بازی های مناسب کودک ۵ ساله، آب بازی است. با کمک آب می‌توانید انواع بازی برای بچه های ۵ ساله را خلق کنید. آب نیز همانند شن و ماسه می‌تواند ماده خوبی برای آموزش حجم به کودکان باشد. علاوه بر این، آب‌بازی برای یادگیری پیامدهای اعمال یا همان رابطه علت و معلولی بسیار مناسب است.
به عنوان مثال، می‌توانید در چند کاسه آب بریزید. سپس از کودک بخواهید تا با کمک رنگ‌هایی مثل گواش یا آبرنگ، آب درون کاسه‌ها را رنگی کند. رنگ‌ها را با هم مخلوط کند و رنگ‌های جدیدی ایجاد کند.
روش دیگر این است که به او وسایل کوچک و مختلفی مثل سیب، شانه، توپ، مداد، دستمال کاغذی و… بدهید. آب را درون تشت یا لگن بزرگی بریزید. حال از او بخواهید تا وسایل را یکی یکی درون آب بیندازد. با همین کار سؤالات زیادی برای کودک پیش می‌آید و در حین بازی کردن از شما سؤال می‌پرسد. به عنوان مثال، ممکن است از شما بپرسد که چرا توپ بالای سطح آب می‌ماند و درون آب فرو نمی‌رود؟ چرا دستمال کاغذی پس از خیس شدن تغییر حالت می‌دهد و دیگر به شکل اولیه خود برنمی‌گردد؟
بازی با خمیر
بچه‌ها عاشق خمیربازی هستند و بافت نرم خمیر را دوست دارند. خمیربازی می‌تواند انگشتان کودک را برای در دست گرفتن مداد و نوشتن تقویت کند. خمیربازی با کودک ۵ ساله برای تقویت مهارت‌های حرکتی ظریف، خلاقیت و هماهنگی دستان و چشمان بسیار کارایی دارد. کودک می‌تواند با استفاده از خمیر، اشکال مختلفی درست کند و حتی با آنها بازی کند.
بازی‌های نقش‌آفرینی
برای بازی با کودک ۵ ساله در خانه می‌توانید چند تکه پارچه یا لباس قدیمی آماده کنید. لباس‌ها و پارچه‌ها را به کودک بدهید و اجازه دهید تا با استفاده از تخیل خود شخصیت‌هایی را خلق کند و با لباس‌ها، این شخصیت‌ها را تکمیل کند. حتی می‌توانید برای او کتاب بخوانید و با هم نقش‌های درون کتاب را بازی کنید. کودک با کمک این بازی‌ها می‌تواند دنیای بزرگ‌ترها را بهتر بشناسد و نقش‌ها و شغل‌های مختلف را درک کند. علاوه بر این، چنین بازی‌هایی باعث تقویت تعامل اجتماعی می‌شوند.
بازی با عروسک
بازی با عروسک‌های مختلف هم می‌تواند برای بچه های پنج‌ساله سرگرم‌کننده باشد. عروسک‌ها هم برای اجرای بازی‌های نقش‌آفرینی بسیار مناسب هستند. هم پسران و هم دختران می‌توانند از هر نوع عروسکی که مناسب کودکان است، استفاده کنند. در نتیجه، اجازه دهید خود کودک عروسک‌ها را انتخاب کند و او را محدود نکنید. خواهید دید که او با عروسک‌ها وارد دنیایی خیالی می‌شود که نشان‌دهنده خلاقیت و تخیل او است.
بازی با لگوها و پازل‌ها
بازی با انواع لگو و پازل نیز برای کودکان ۵ ساله مناسب است. این بازی‌ها به کودک کمک می‌کنند تا اشکال، اندازه‌ها و رنگ‌ها را یاد بگیرند. علاوه بر این، توانایی‌هایی همچون تفکر فضایی، استدلال منطقی و نظم‌دهی را ارتقا دهند.
موسیقی، رقص و آوازخوانی
آواز خواندن و موسیقی می‌تواند به توسعه زبان کودکان کمک کند. کودکان پنج‌ساله با کمک موسیقی می‌توانند مفاهیم پایه ریاضی مانند شمارش را یاد بگیرند و مهارت‌های شنیداری خود را بهبود بخشند. رقصیدن و اجرای حرکات موزون نیز می‌تواند به کودک کمک کند تا قدرت و انعطاف‌پذیری خود را افزایش دهد و تعادل و هماهنگی اعضای بدن را تقویت کند.
در مجموع، اگر به دنبال بازی های حرکتی برای کودک ۵ ساله خود هستید، کافی است یک موسیقی کودکانه پخش کنید و ببینید که کودک چگونه به آن واکنش نشان می‌دهد، می‌پرد، می‌چرخد، دست می‌زند و… .
بازی های تخیلی
به طور کلی همه بازی‌ها تخیلی هستند. اما منظور ما از بازی‌های تخیلی، آن دسته از بازی‌ها است که به طور طبیعی توسط بچه‌ها اجرا می‌گردد. کودک ۵ ساله می‌تواند به خوبی از قدرت تخیلی خود استفاده کند. شما می‌توانید چندین وسیله کاملاً تصادفی و نامربوط را در اختیار کودک بگذارید و ببینید که او چگونه در مدت زمانی کم وارد دنیایی از تصورات و عناصر ساختگی می‌شود.
بهبود مهارت تخیلی برای سوادآموزی و استدلال فکری کودک ضروری است. علاوه بر این، بازی‌های تخیلی عزت نفس و اعتماد به نفس کودک را در کنار درک دنیای اطرافشان ارتقا می‌دهند. نکته مهم و حیاتی بازی‌های تخیلی توسعه توانایی مدیریت بی‌حوصلگی است. کودک به مرور یاد می‌گیرد که چگونه بازی کند تا حوصله‌اش سر نرود و دچار بی‌حالی روانی نشود.
بازی‌های تخته‌ای و رومیزی
حتی برای کودکان ۵ ساله نیز بازی‌های رومیزی زیادی طراحی شده است. این بازی‌ها در کنار سرگرم‌کننده بودن، آموزنده هم هستند. کودک با انواع بازی‌های رومیزی می‌تواند مضامینی چون اعداد، رنگ‌ها، اشکال، حروف ساده و… را یاد بگیرد. کافی است در زمان خرید یا تهیه این بازی‌ها به رده سنی آنها توجه کنید.
در این بخش با نمونه فعالیت‌های مناسب کودک ۵ ساله آشنا شدید و اکنون می‌توانید با خلاقیت خود و کودک بازی‌هایی را بر اساس این موارد طراحی کنید. ما نیز در ادامه نمونه‌هایی از بازی برای کودکان ۵ تا ۶ سال را می‌آوریم تا تصمیم‌گیری و انتخاب برای شما راحت‌تر شود و بتوانید از آنها ایده بگیرید.
بازی پریدن از موانع
برای اجرای این بازی پرتحرک و جذاب به چند بالشتک و کوسن نیاز دارید. می‌توانید از لوازم کوچک و نرم دیگر مثل لباس تا شده، کیف و… نیز استفاده کنید.
کوسن‌ها را با فاصله روی زمین بچینید.
نقطه شروع و پایانی را برای کودک مشخص کنید. در انتهای راه یک سبد قرار دهید.
از کودک بخواهید تا با پریدن از روی موانع، اسباب‌بازی‌هایش را به سبد برساند و درون آن بیندازد.
بازی چی پشتمه؟
یکی دیگر از بازی‌های سرگرم‌کننده که برای تقویت حافظه کودک ۵ ساله مناسب است، بازی «چی پشتمه؟» است. برای اجرای این بازی به چند وسیله کوچک نیاز دارید. وسایلی که برای کودک آشنا هستند و می‌توانید آنها را به راحتی در پشت خود پنهان کنید.
با ۴ یا ۵ وسیله مثل اسباب‌بازی‌های کودک شروع کنید.
اسباب‌بازی‌ها را به او نشان دهید. از او بخواهید تا آنها را به خاطر بسپارید.
حال به کودک بگویید تا چشمانش را ببندید یا با دست بپوشاند.
سپس یکی از اسباب‌بازی‌ها را بردارید و پشت خود پنهان کنید.
از کودک بخواهید چشمانش را باز کند و به شما بگوید که کدام اسباب بازی یا وسیله را برداشتید.
در نوبت بعدی، اجازه دهید تا کودک یکی از وسایل را پنهان کند تا شما حدس بزنید.
بازی حیوون چی میگه؟
اجرای بازی «حیوون چی میگه؟» بسیار ساده است. کافی است از کودک بخواهید تا صدای حیوانات مختلف را تقلید کند. به عنوان مثال، از او بپرسید اسب چی میگه؟ و او باید تلاش کند تا صدای اسب را تقلید کند.
سپس از کودک ۵ ساله بخواهید تا نام حیوانی را بیاورد تا شما صدای آن را تقلید کنید. تنها حیواناتی را نام ببرید که کودک با آنها آشنایی دارد. اگر کودک شناخت زیادی از صدای حیوانات ندارد، می‌توانید از ویدئوهای آموزشی که در اینترنت وجود دارد، استفاده کنید. آنها را دانلود کنید و سپس برای کودک پخش کنید تا در مورد حیوانات اطلاعت بیشتری کسب کند.
خاله‌بازی
همه ما در کودکی این بازی را اجرا کرده‌ایم. به همین دلیل هم می‌دانیم چگونه آن را اجرا کنیم و به کودک یاد دهیم. کافی است هر کدام از کودکان و مراقبان نقشی را انتخاب کنند و سپس این گونه وانمود کنند که به خانه یکدیگر دعوت شده‌اند.
به عنوان مثال، یکی از بچه‌ها نقش مادر را انتخاب می‌کند. دیگری نقش پدر، خاله، فرزند، مادربزرگ و… . برای اجرای این بازی می‌توانید وسایل بازی مخصوص را تهیه کنید یا از کودکان بخواهید تا از تخیلات خود استفاده کنند و با یخچال، میوه، ظروف و… فرضی بازی کنند.
کودکان با این بازی ساده، مسئولیت‌پذیری، مهمان‌نوازی، همکاری و… را یاد می‌گیرند.
بازی مجسمه
اجرای این بازی هم بسیار ساده است. یک آهنگ کودکان پخش کنید و از بچه‌ها بخواهید در حین پخش آهنگ تکان بخورند، بپرند، شکلک دربیاورند و… . سپس آهنگ را قطع کنید. به محض قطع کردن آهنگ، کودکان باید به همان شکلی که هستند، بایستند و هیچ حرکتی نکنند. هر کودک که پس از قطع آهنگ تکان بخورد، از بازی حذف می‌شود.
بازی چشم بسته غیب بگو
یکی دیگر از بهترین بازی‌ها برای کودکان ۵ ساله، بازی «چشم بسته غیب بگو» است. یک کاسه بزرگ یا سبد بردارید. درون آن را با چند میوه یا وسایلی که کودک با آنها آشنایی دارد، پر کنید.
به عنوان مثال، شما در سبد یک سیب، یک خیار، کتاب داستان، شانه، توپ را قرار دادید. از کودک بخواهید تا چشمانش را ببندد و توپ را به شما بدهد. او تنها با لمس کردن باید تشخیص دهد که کدام یک از وسایلی که به آنها دست می‌زند، توپ است. این بازی به کودک کمک می‌کند خیال‌پردازی کند و از قدرت تخیل و تجسم خود استفاده کند.
اولین نفری باشید که از اخبار و اطلاعیه‌های مرتبط با پایه تحصیلیتان باخبر می‌شود!
سخن نهایی
در این مقاله انواع بازی با کودک ۵ ساله را معرفی کردیم. کودکان ۵ ساله را به راحتی می‌توان سرگرم کرد. کافی است کمی خلاقیت داشته باشید و به کودک اجازه دهید تا خودش در این باره تصمیم بگیرد و انتخاب کند. شما چه بازی‌های دیگری را پیشنهاد می‌کنید؟ لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.
