فهرست مطالب
Toggleدوره تحصیلی کوتاهتر در مقایسه با پزشکی، درآمد بالا و بازار کار رشته دندانپزشکی آن را به یکی از پرطرفدارترین رشتههای علوم تجربی در سالهای اخیر تبدیل کرده است. اما با وجود این، مزایای رشته دندانپزشکی دلیل کافی برای دندانپزشک شدن نیست! باید بر همه ابعاد این رشته، از سختی ورود به آن، تا تحصیل و نوع کار و کسب درآمد واقف باشید تا حین تحصیل و پس از آن ناامید نشوید.
مثلا آیا میدانید به عنوان دندانپزشک باید چه توانمندیها، مهارتها و ویژگیهای شخصیتی داشته باشید؟ آیا با روند تحصیل و تعداد واحدهای این رشته آشنا هستید؟ آیا سطح درآمد دندانپزشکی را میدانید؟
برای رضایت و خوشحالی در هر رشتهای باید از زیروبم آن خبر داشته باشید. مطالعه صفر تا صد رشته دندانپزشکی میتواند کمکتان کند پیش از ورود به این مسیر نهچندان هموار ولی دلچسب برای علاقهمندان، آگاهی کاملی داشته باشید.
معرفی رشته دندانپزشکی
دندانپزشکی یک دوره ۶ ساله است و مقطع دکترای حرفهای (معادل کارشناسی ارشد) محسوب میشود. رشتهای در مورد سلامت دهان و دندان که نهتنها با درمان سروکار دارد، بلکه نیازمند ذوق، قریحه و زیباشناسی است. در این رشته دانشجویان ابتدا با پایههای علمی دهان و دندان آشنا میشوند و بعد از گذراندن آزمون جامع علوم پایه و کسب نمره قبولی، میتوانند وارد دوره دروس تخصصی شوند.
دلیل انتخاب رشته دندانپزشکی
همه میگویند دندانپزشکی رشته خوبی است و شما را تشویق به انتخاب آن میکنند. اگر فرض کنیم که علاقه اولیه به دندانپزشکی دارید اما چرا باید این رشته را انتخاب کنید؟! دندانپزشکی علاوه بر آموزش و حفظ سلامت دهان و دندان، نقش بسیار مهمی در سلامت عمومی افراد و جامعه دارد. با پیشگیری، تشخیص و درمان بیماریهای دهان و دندان میتوان به مداوای مشکلات جدی مانند سرطان دهان کمک کرد.
دانشجویان دندانپزشکی نه تنها در امور درمانی، بلکه در زمینه افزایش اعتماد به نفس افراد با کمک تخصصهای زیبایی نیز نقش اساسی دارد. دندانپزشکی یک حرفه پویا و پیشرفته است که فرصتهای شغلی فراوانی برای فارغالتحصیلان ایجاد میکند.
رشته دندانپزشکی برای چه افرادی مناسب است
موفقیت در دندانپزشکی، مثل هر مسیر دیگری در گام اول نیاز به علاقه دارد. اما این فقط شرط اول و بدیهی است. در گامهای بعدی بیایید با هم بررسی کنیم چه زمان میتوانید بگویید دندانپزشکی مناسب شما است و دندانپزشک خوبی خواهید شد؟
استعداد تحصیلی
برای موفقیت در این رشته باید حداقل در دروس زیستشناسی و شیمی مطالعه خوبی داشته باشید. هرچند برای قبولی در کنکور همه دروس تخصصی مهم هستند.
درک زیبایی شناسی
اگر تصور میکنید دندانپزشکی صرفا علم و درمان است اشتباه کردهاید. این رشته علاوه بر درمان، با زیبایی نیز ارتباط تنگاتنگی دارد، بنابراین درک زیباشناسی و توانایی ظریف کار کردن، توجه به جزئیات، ذوق و سلیقه از ملزومات موفقیت یک دندانپزشک است. همه کارهای درمانی برای دندان حتی ترمیم ساده، نیازمند ذوق و خلاقیت هستند.
توانمندی جسمی
قدرت جسمی شما برای کار در رشته دندانپزشکی باید قابل قبول باشد. دندانپزشکان ساعات طولانی روی صندلی نشستهاند و گردن و کمر در وضعیت خم شده قرار دارند. مچ، انگشتان و کتف دائما در حال فعالیت هستند. بنابراین توجه کنید آیا قدرت جسمانی و توانایی تحمل این وضعیت را دارید؟ یا حاضر هستید برای افزایش توانمندی جسمی خود قدم بردارید؟
مهارت حل مسئله
به دلیل سر و کار داشتن با سلامتی بیمار، خصوصا در برخی از تخصصهای این رشته مانند درمان ریشه یا جراحی، باید توانایی حل مسئله، خلاقیت و سرعت عمل در مواقع ضروری را داشته باشید.
صبر و تحمل بالا
درمانهای مرتبط با دهان و دندان بسیار ظریف و پر از جزییات هستند. از طرفی دندان یکی از مهمترین سرمایههای سلامت انسان است. بنابراین اگر فرد عجولی هستید، میخواهید زود کارها را به نتیجه برسانید و به کیفیت بیتوجه هستید، باید در انتخاب رشته دندانپزشکی کمی تجدید نظر کنید.
مزایا و معایب رشته دندانپزشکی
فارغ از تواناییهای لازم برای دندانپزشکی، میتوانیم به مزایا و معایب دندانپزشکی به عنوان یک رشته دانشگاهی، شغل و یک حرفه برای کسب درآمد نیز نگاهی بیندازیم. بر اساس فاکتورهایی که در هر مورد ذکر کردهایم، میتوانید ببینید کدام کفه ترازو برایتان سنگینتر است.
مزایای رشته دندانپزشکی
- مدت زمان تحصیلی کوتاهتر (۶ سال) نسبت به پزشکی (۸ سال)
- درآمد بالا
- امکان کار از سالهای پایانی
- امکان خود اشتغالی
- امکان ایجاد شغل
- نداشتن کشیک و شیفت شبانه طی دوران تحصیل در دوره عمومی و تخصصی
- جایگاه اجتماعی بالا
- نیاز همیشگی جامعه به دندانپزشک
- اشباع نبودن حرفه دندانپزشکی
- تنوع در گرایشهای تخصص
- امکان فعالیت در سطح بینالمللی
معایب رشته دندانپزشکی
- وضعیت یکنواخت بدن در حین کار
- کار طولانی مدت
- امکان روبرویی با بیماران مبتلا به بیماریهای عفونی و ضرورت توجه به جزییات بهداشتی
شرایط تحصیل در رشته دندانپزشکی
برای ورود به این رشته یا شرکت در کنکور تجربی، از سال ۱۴۰۳ به بعد باید رشته دیپلم شما با کنکور یکسان باشد. بنابراین اگر به دنبال این رشته هستید حتما شرایط انتخاب رشته نهم تجربی را مطالعه کنید. پذیرش و قبولی در رشته دندانپزشکی به صورت ناحیهای و بومی است. انتخاب این رشته در حال حاضر، صرفا بر اساس کنکور سراسری انجام میشود و پذیرش بدون کنکور ندارد.
ظرفیت رشته دندانپزشکی
با توجه به افزایش توجه به بهداشت و سلامت دهان و دندان، رشد جمعیت و تلاش در جهت افزایش تعداد دندانپزشک نسبت به جمعیت، ظرفیت رشته دندانپزشکی برای سال ۱۴۰۲، به تعداد ۲۹۰ نفر افزایش پیدا کرده است و به ۲۲۱۵ نفر رسیده است. اگر میخواهید بدانید رتبه لازم برای دندانپزشکی چند است به کارنامه داوطلبان کنکور سال قبل مراجعه کنید. اما به طور کلی برای قبولی در دانشگاههای ارائه دهنده این رشته، باید رتبه زیر ۲۰۰۰ داشته باشید. بر اساس اعلام معاون فنی و آماری سازمان سنجش پیشبینی میشود که پذیرش رشته دندانپزشکی در سال ۱۴۰۴ به ۳۳۲۵ نفر برسد.
آخرین رتبه قبولی دندانپزشکی
در تصویر زیر کارنامه آخرین رتبه قبولی دندانپزشکی را در سال ۱۴۰۱ مشاهده میکنید. اما توجه کنید که ممکن است هر سال این رتبه و درصدها متفاوت باشند.
شهریه رشته دندانپزشکی در دانشگاه
حتما میدانید که در دانشگاههای دولتی هیچ شهریهای از دانشجویان دریافت نمیشود و تحصیل رایگان است. اما برای تحصیل در دوره شبانه، دانشگاه ازاد و پردیسهای خودگردان باید شهریه پرداخت کنید. شهریه این دانشگاهها به دو بخش ثابت و متغیر به ازای هر واحد تقسیم میشود. هر ترم یک شهریه ثابت پرداخت می کنید. در کنار آن با توجه به نوع واحدهای درسی، به ازای هر واحد درسی در هر ترم نیز یک شهریه متغیر وجود دارد. بنابراین شهریه کلی دانشجویان به دانشگاه و اینکه هر ترم چند واحد و چه دروسی دارند بستگی دارد. یادتان باشد که همه دانشگاههای شهریهپرداز، سالانه درصدی افزایش هزینه دارند.
شهریه دندانپزشکی دانشگاه آزاد
دانشجویان دندانپزشکی دانشگاه آزاد باید مبلغی حدود ۱۸ تا ۲۲ میلیون تومان را برای متوسط ۱۸ واحد تحصیلی در هر ترم پرداخت کنند.
شهریه دندانپزشکی پردیس خودگردان
به طور کلی میتوان گفت شهریه تمام شده هر ترم تحصیل در رشته دندانپزشکی (با فرض ۱۸ واحد) در دانشگاههای بینالملل یا همان پردیس خودگردان، بین ۱۳ تا ۱۷ میلیون تومان در سال ۱۴۰۲ است.
میتوانید درباره دورههای شهریهپرداز دیگر، در مطلب ظرفیت مازاد چیست نیز اطلاعات کسب کنید.
بهترین دانشگاه های دندانپزشکی
از جمله بهترین دانشگاه های دندانپزشکی ایران میتوان به موارد زیر اشاره کرد که رتبه و سابقه بالاتری در ارائه این رشته دارند:
- دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
- دانشگاه علوم پزشکی تهران
- دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
- دانشگاه علوم پزشکی مشهد
- دانشگاه علوم پزشکی شیراز
- دانشگاه علوم پزشکی تبریز
دوره های مختلف دندانپزشکی در دانشگاه
رشته دندان پزشکی از دو دوره دو و چهار ساله تشکیل شده است. یعنی در مجموع دانشجویان یک مسیر شش ساله را میگذرانند.
دوره علوم پایه دندانپزشکی
دو سال اول، مخصوص دروس علوم پایه است که دانش عمومی و مرتبط دانشجویان را افزایش میدهد.
دوره تخصصی دندانپزشکی
بعد از گذراندن دوره علوم پایه، دانشجویان در آزمون جامع شرکت میکنند و در صورت کسب حد نصاب، وارد دوره چهارساله دروس اختصاصی و کارآموزی میشوند.
آزمون های دوره دندانپزشکی
دندانپزشکان در طول دوره تحصیلی شش ساله، دو آزمون مهم نیز دارند:
- آزمون جامع دندانپزشکی: بعد از گذراندن دروس علوم پایه دندانپزشکی باید در آزمون جامع علوم پایه شرکت کرده و با کسب نمره قبولی، مجوز حضور در دوره تخصصی را دریافت کنند.
- آزمون پیش کارورزی دندانپزشکی: قبل از دوره کارورزی هم آزمونی به نام پیش کارورزی پیشرو دارند که باید حداقل با کسب نصف نمره وارد دوره کارورزی شوند.
طرح اجباری
پس از اتمام دوره تحصیل دندانپزشکی و دفاع از رساله، فارغالتحصیلان دندانپزشکی باید ۱۸ ماه طرح اجباری را بگذرانند. محل گذراندن طرح دندانپزشکی برای هر فرد توسط وزارت بهداشت تعیین میشود و بر اساس میزان محرومیت منطقه، حقوقی نیز به دندانپزشک تعلق میگیرد.
دروس رشته دندانپزشکی
در دوره دندانپزشکی باید واحد را در قالب گروههای زیر بگذرانید:
- دروس عمومی: ۲۲ واحد
- دروس علوم پایه: ۴۶ واحد
- دروس اختصاصی: ۱۴۹ واحد
در جدول زیر میتوانید دروس دندانپزشکی را مشاهده کنید.
دروس پایه دندانپزشکی | روانشناسی عمومی، بافتشناسی انسانی نظری، آسیبشناسی عمومی نظری، ژنتیک انسانی، بافتشناسی انسانی عملی، آسیبشناسی عمومی عملی، بیوشیمی نظری، بهداشت عمومی و آشنایی با نظام ارائه خدمات بهداشتی درمانی، اصول و مبانی یارانه، بیوشیمی عملی، ایمنیشناسی نظری، آناتومی عمومی نظری، فیزیولوژی نظری، ایمنیشناسی عملی، آناتومی عمومی عملی، فیزیولوژی عملی، جنینشناسی انسانی، انگلشناسی نظری عملی، میکروبشناسی نظری، ویروسشناسی نظری عملی، فیزیک پزشکی نظری عملی، میکروبشناسی عملی |
دروس اختصاصی دندانپزشکی | فارماکولوژی، تغذیه و نقش آن در بهداشت دهان و دندانپزشکی پیشگیری، آسیبشناسی دهان و فک و صورت نظری، اخلاق پزشکی، کنترل عفونت در دندانپزشکی، زبان تخصصی، آسیبشناسی دهان و فک و صورت عملی، بیماریهای داخلی، نظام پزشکی و طب قانونی، روش تحقیق در علوم پزشکی، آشنایی با وسایل و تجهیزات دندانپزشکی و نگهداری آنها، آناتومی دندان نظری و عملی، ارتودنسی نظری، اندودنتیکس نظری، جنین و بافتشناسی دهان، دندان و فک نظری، بیماریهای روانی، ارتودنسی عملی، اندودنتیکس عملی، دندان و فک عملی، بیولوژی دهان، پریودنتولوژی نظری، پریودنتولوژی عملی، بیماریهای دهان و تشخیص نظری، پروتز ثابت نظری، پروتز متحرک عملی، پروتز متحرک پارسیل نظری، بیماریهای دهان و تشخیص عملی، پروتز ثابت عملی، جراحی دهان، فک و صورت نظری، پروتز متحرک کامل عملی، پروتز متحرک کامل نظری، دندانپزشکی کودکان نظری، جراحی دهان، فک و صورت عملی، دندانپزشکی ترمیمی نظری، دندانپزشکی ترمیمی عملی، دندانپزشکی کودکان عملی، رادیولوژی دهان نظری، رادیولوژی دهان عملی، دندانپزشکی جامعهنگر نظری، درمان جامع دندانپزشکی، رساله نظری عملی |
گرایش های رشته دندانپزشکی در مقاطع بالاتر
دانشجویان دندانپزشکی بعد از گذراندن دوره عمومی، میتوانند در آزمون تخصص شرکت کنند. تخصص دندانپزشکی نیز حدودا ۵ سال طول میکشد و دانشجویان بیشتر بر روی مباحث عملی کار میکنند. آزمون تخصص گرایشهای متنوعی دارد که هر کس با توجه به مهارت و علاقهاش یکی از این گرایشها را انتخاب میکند:
- ارتودنسی
- اندودنتیکس یا درمان ریشه
- تشخیص بیماریهای دهان
- بیماریهای لثه
- دندانپزشکی زیبایی و ترمیمی
- رادیولوژی دهان، فک و صورت
- جراحی دهان، فک و صورت
- دندانپزشکی کودکان
- ایمپلنت و پروتزهای دندانی
یک رشته دیگر به نام رشته ساخت پروتزهای دندانی نیز وجود دارد که در مقطع کارشناسی ارائه میشود و حیطه کاری آن با دندانپزشکی متفاوت است.
مهارت های مورد نیاز برای دندانپزشک شدن
پیش از این توضیح دادیم که اگر بخواهید وارد رشته دندانپزشکی شوید، باید چه توانمندی و استعدادهای اولیهای داشته باشید. اما تواناییهای خدادی برای موفقیت در دراز مدت کافی نیستند. باید در حین تحصیل بتوانید مهارتهای زیر را هم در خودتان پرورش داده و تقویت کنید:
مهارت های بالینی بروز
پیشرفت علمی در همه رشتهها خصوصا دندانپزشکی با سرعت بالایی اتفاق میافتد. بنابراین باید در زمینه روش های تشخیص، درمان و پیشگیری از مشکلات دهان و دندان با پیشرفتها و تکنولوژیهای روز دنیا آشنایی داشته باشید.
مهارت های ارتباطی
به عنوان یک دندانپزشک شما با بیماران، خانواده بیمار و کادر درمان در کلینیک ارتباط مستقیم و روزمره دارید. باید بتوانید برای توضیح مشکلات، روش درمانی و همچنین برای به اشتراک گذاشتن دانش و تجربیات خود با همکاران، ارتباط موثر ایجاد کنید.
مهارت انجام کارهای ظریف
یکی از مهمترین نکات در درمانهای دندانپزشکی، انجام کارهای ظریف است. بنابراین باید مانند یک جراح از همان ابتدا به دنبال توجه به جزییات و مهارت انجام ظریف کارهای حساس باشید.
مهارت شبکه سازی
کسب و کارها امروزه شکل سنتی خود را از دست دادهاند و تبلیغات دهان به دهان نقش کمتری در گسترش مشاغل دارد. بنابراین برای توسعه درآمدزایی و پیدا کردن بازار کار مناسب، توانایی شبکهسازی یکی از ملزومات است.
مهارت های اخلاق حرفه ای
به عنوان یک درمانگر، اخلاق حرفهای در اعتمادسازی، احساس خوشایند بیمار و همکاری با دندانپزشک نقش بسیار موثری دارد. احترام به حریم شخصی بیماران، مسئولیتپذیری و پیروی از استانداردهای حرفهای که بیماران آگاهی از آن ندارد، از دیگر مواردی هستند که باید در خودتان تقویت کنید.
بازار کار رشته دندانپزشکی
در سالهای جدید، استقبال دانشجویان و افزایش ظرفیتها، بازار کار رشته دندانپزشکی را نیز دچار مشکل اشباع کرد. بنابراین برای ایجاد امنیت شغلی و تضمین آینده شغلی رشته دندانپزشکی خصوصا در کلانشهرها، نیاز به پشتکار و مهارت زیادی دارید. همچنین افزایش آگاهیها در مورد بهداشت دهان و دندان، سرانه مراجعه به دندانپزشک را تا حدودی محدود کرده است. با اینحال معجون مهارت، علاقه، پشتکار و صبر میتواند آینده روشن و درخشانی را برای شما رقم بزند.
آینده شغلی رشته دندانپزشکی
یک دندانپزشک بعد از گذراندن دوره شش ساله، میتواند در زمینههای زیر مشغول به کار شود:
- درمان و ویزیت بیمار در مراکز درمانی دولتی مثل بیمارستانها و درمانگاه
- درمان و ویزیت بیمار در مطب خصوصی به صورت فردی یا با همکاری افراد دیگر
- شرکت در پروژههای پژوهشی مربوط به سلامت دهان و دندان
- استخدام در مراکز آموزش عالی و دانشگاهها و تدریس در رشته دندانپزشکی
درآمد رشته دندانپزشکی
دندانپزشکی همیشه بهعنوان رشتهای پردرآمد شناخته میشود. البته درآمد دندانپزشکی نسبت به سابقه و مهارت شما و همچنین فضای شغلیتان متفاوت است؛ طبیعی است که دندانپزشکهای مراکز دولتی نسبت به همکارانشان در بخش خصوصی درآمد کمتری دارند. با این حال درآمد دندانپزشکی نسبت به سایر رشتهها از وضعیت مطلوبتری برخوردار است؛ البته مسیر رسیدن به آن نیز بی دستانداز نیست.
مقایسه رشته دندانپزشکی و پزشکی | دندانپزشکی یا پزشکی؟
این سوال رایج خیلی از دانشآموزان است. قطعاً یکی از بهترین راههای شناخت هر مسیری، پرسوجو از کسانیست که قبلاً پا در این مسیر گذاشتهاند. دیدگاه دانشجویان دندانپزشکی از این رشته، میتواند راهنمای بزرگی برای شما باشد. بررسی نظرات در مورد رشته دندانپزشکی نشان میدهد از تفاوتهای این رشته نسبت به سایر رشتههای علوم تجربی، زود به نتیجه رسیدن است. از تفاوتهای رشته دندانپزشکی و پزشکی میتوانیم به موارد دیگری هم اشاره کنیم:
مقایسه مدت زمان تحصیل
- حداقل زمان تحصیل در رشته دندانپزشکی ۶ سال و در رشته پزشکی ۸ سال است.
زمان ورود به بازار کار
- در دندانپزشکی بعد از پایان دوره حدود ۶ ساله، میتوانید مشغول به کار شوید.
ظرفیت پذیرش
- ظرفیت دندانپزشکی کمتر از رشته پزشکی و تقاضا برای آن معمولا بالاتر است.
مقایسه مسیر ادامه تحصیل
- هر چند طبیعتاً تخصص باعث افزایش مهارتها و وضعیت شغلیتان میشود، اما در دندانپزشکی برای رسیدن به درآمد ایدهآل، لزومی ندارد حتماً درستان را تا تخصص ادامه دهید.
- در دندانپزشکی برخلاف رشته پزشکی، فاصله بین دوره عمومی و تخصص زیاد نیست.
- دروس تئوری نسبت به پزشکی و داروسازی سبکتر هستند؛ با این وجود باید خودتان را برای کارهای عملی آماده کنید.
تفاوت مهارت ها و شغل
- برای موفقیت در مسیر دندانپزشکی، باید مهارت بالایی در کار عملی داشته باشید.
- یک دندانپزشک بر خلاف پزشکان چندان با نسخهنویسی سروکار ندارد.
- از مزایای رشته دندانپزشکی این است که خطر جدی بیمار را تهدید نمیکند.
- در دندانپزشکی شیفت شب ندارید.
سخن پایانی
پا گذاشتن در مسیرهای ناشناخته ریسک است و از آن جاییکه رشته تحصیلی در تمام ابعاد زندگیتان تاثیر دارد، توصیه میکنیم در این مورد ریسک نکنید. دندانپزشکی جز رشتههای جذاب و موجه علوم تجربی است؛ رشتهای که داوطلبان زیادی دارد. معرفی رشته دندانپزشکی میتواند به شما نشان دهد که آیا این رشته برایتان مناسب است یا خیر. با این حال توصیه میکنیم پیش از گرفتن تصمیم تا حد ممکن تحقیق کنید، معایب و مزایای رشته را بسنجید و آگاهانه تصمیم بگیرید. در این مقاله از سلام تا حدودی با این رشته جذاب آشنا شدید، اما میتوانید با صحبت با دانشجویان رشته دندانپزشکی، ابهامهای خود را برطرف کنید. همچنین شاید بد نباشد سری به مقاله شغل های رشته تجربی بزنید و مقایسهای بین این رشته و سایر رشتههای علوم تجربی داشته باشید.
سوالات متداول
- رتبه قبولی دندانپزشکی چند است؟
رتبه مورد نیاز قبولی دندانپزشکی، بستگی به نوع سهمیه و دانشگاه مد نظر شما دارد. اما به طور کلی فقط تا رتبه ۲۰۰۰ شانس قبولی در دندانپزشکی وجود دارد. - آیا قبولی در دانشکده دندانپزشکی سخت است؟
با توجه به رتبه مورد نیاز، بله برای قبولی در دانشگاههای برتر دولتی باید تلاش زیادی داشته باشید. همچنین به یاد داشته باشید این رشته به دلیل پرطرفدار بودن و از طرفی اهمیت بالا در سلامت جامعه، پذیرش بدون کنکور ندارد. - مدت زمان تحصیل در رشته دندانپزشکی چند سال است؟
رشته دندانپزشکی از دو دوره دو و چهار ساله تشکیل شده است؛ یعنی در مجموع شما یک مسیر شش ساله در پیش دارید. - آیا در طول تحصیل دانشجویان دندانپزشکی حقوق دریافت میکنند؟
خیر دانشجویان دندانپزشکی بابت تحصیل خود حقوقی دریافت نمیکنند اما در دوره طرح ۱۸ ماهه، مبلغی متناسب با محرومیت محل طرح، مبلغی بین ۵ الی ۱۳ میلیون تومان به دانشجویان دندانپزشکی پرداخت میشود.